Τούτοι δω εφέρανε τουφέκια γεμάτα μπαρούτι
τούτοι δω διατάξανε τη στυγερή εξόντωση
τούτοι δω συναντήσανε το λαό να τραγουδάει ενωμένος
Και το λιγνό κορίτσι έπεσε με την σημαία του
και το αγόρι κύλησε χαμογελώντας λαβωμένο
λαβωμένο στο πλευρό της
Του προδότη που προχώρησε ως ετούτο το έγκλημα ζήτω την τιμωρία
εκείνου που ‘δωκε το σύνθημα του θάνατου ζητώ την τιμωρία
εκείνων που προστατέψανε αυτό το έγκλημα ζητώ την τιμωρία
δε θέλω να μου δίνουνε το χέρι, το μουλιασμένο από το δικό μας αίμα
δεν τους θέλω για πρεσβευτές, ούτε ήσυχους μέσα στα σπίτια τους
θέλω να τους δω να δικάζονται,
σε τούτο δω το μέρος, σε τούτη την πλατεία.
Αναγκάστηκαν να τον στείλουν, για την ασφάλειά του, σε ένα μακρινό συγγενή στην Αθήνα. Εκεί σε ένα φτωχικό σπίτι στην Καισαριανή, μεγαλωσε ο Στρατής, σε μια οικογένεια μακρινών συγγενών με άλλα πέντε παιδιά. Φτώχεια και μιζέρια, το μεροκάματο δύσκολο και φτωχό, μα η οικογένεια το πάλευε, γάλα κάθε δέκα μέρες, αν βρισκόταν κι αυτό, κρέας ή ψάρι, μια φορά το μήνα και πολύ ήταν.
Ο Στρατής μεγάλωνε μαζί με τα μακρινά ξαδέλφια του, που τώρα πια ηταν αδέλφια του, με τον ίδιο τρόπο, τις ίδιες ανάγκες, τα ίδια προβλήματα.
Η οικογένεια μεγάλωνε τα παιδιά με περίσσια αγάπη και με πόνο ψυχής να μάθουν όλοι γράμματα, να γίνουν άνθρωποι, όπως τους έλεγαν.
Μεγάλωνε και μάθαινε την ιστορία αυτού του ματωβαμένου τόπου, τους αγώνες για μια καλύτερη ζωή τη θυσία των παπούδων και των γονιών του. Κι όσο μεγάλωνε τόσο καταλάβαινε την έννοια του αγώνα, και της ταξικής πάλης, τόσο μεγάλωνε και το μίσος στην εκμεταλευτική κοινωνία και τους εκμεταλευτές της.
Με τους γονείς του δεν είχε συχνές επαφές γιατί δεν μπορούσε, υπήρχαν οι απογοητεύσεις. Είχαν όμως ταχτική αλληλογραφία, αν και λογοκριμένη, για επαφή ούτε λογος.
Ο Στρατής δούλευε σκληρά όπως και τα άλλα παιδιά της οικογένειας, όλα τα καλοκαίρια και τις διακοπές μεχρι να τελειώσει το γυμνάσιο. Με έφεση στην Αρχιτεκτονική, πέρασε στο Μετσόβειο Πολυτεχνείο.
Από τα μαθητικά του χρόνια είχε οργανωθεί στους Λαμπράκηδες, η χόυντα τον βρηκε να προβληματίζεται, έτσι επέλεξε την ΚΝΕ -μπαίνοντας βαθιά στην παρανομία – για κάτι πιο ριζοσπαστικό όπως έλεγε.
Ήταν στο τέταρτο έτος της Αρχιτεκτονικής, όταν είχαν πια ωριμάσει τα πράγματα και να γίνουν τα πρώτα βήματα με την κατάληψη της Νομικής για ελεύθερες εκλογές στους φοιτητικούς συλλόγους, δημοκρατικές ελευθερίες κ.λπ. Τίποτα, δεν έγινε αποδεχτό από την Χουντική κυβέρνηση, το ότι δεν υπήρξαν συλήψεις και χτυπήματα ήταν γιατί ο λαός περιφρούρησε την έξοδο των φοιτητών από το κτήριο της Νομικής με μια τεράστια διαδηλωση.
Είχε ανοίξει ο δρόμος όμως για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου.
Η Φανή ήταν ένα όμορφο κορίτσι από μεγαλοαστική οικογένεια της Κρητης, μεγάλωσε σε ένα πλούσιο περιβάλλον, με ξένες γλώσσες και πιάνο και με πολλά ταξίδια.
Η οικογένεια, πολιτικοοποιημένη με την Ένωση Κέντρου βαθιά Βενιζελικοί, ειχε τους πολιτευτές της και τα μεγάλα μέσα την δεκαετία του 60.
Με την Χούντα δεν τα πήγαιναν καλά, δεν συνεργάστηκαν, αντίθετα τους έθεσαν σε κατ’ οίκον περιορισμό κάποιο διάστημα.
Η Φανή ηταν πολύ όμοφη κοπέλα, μελαχρινή με σπαστά μακριά μαύρα μαλιά, λιγνό κορμί και σκέρτσο, ήταν η ψυχή της παρέας. Σε κάθε σπιτική συγκέντρωση, εάν υπήρχε πιάνο, έπαιζε τα απαγορευμένα τραγούδια του Μίκη και μαζί με την βελουδένια φωνή της συνέπαιρνε τους φίλους και συμφοιτητές της στο όνειρο, στην ελπίδα στο αύριο.
Η Φανή δεν ηταν πολιτικοποιημένη, βλέποντας όμως τι γίνεται, ζώντας τα γεγονότα από κοντά, αν και στο δεύτερο έτος της Νομικής, άρχισε να προβληματίζεται.
Με τον Στρατή γνωρίστηκαν στην κατάληψη της Νομικής, ηταν ακαριαίο, κοιτάχτηκαν μια φορά στα μάτια, το χαμόγελο του Στρατή που την σκλάβωσε, δεν άφησε πολλά περιθώρια στην Φανή. Ηταν και οι πύρινοι λόγοι του, ο τρόπος που συνέπαιρνε τους συναδέλφους στον αγώνα, η εμπιστοσύνη που είχαν τα λόγια του το θάρρος του.
Χέρι χέρι βγήκαν από την νομική και χέρι χέρι περπάτησαν τον υπόλοιπο δρόμο, μέχρι το Πολυτεχνείο. Έρωτας και επανάσταση μαζί. Όνειρα και ελπίδα για το αύριο, για ένα ευτυχισμένο μέλλον. Είναι τόσο όμορφο να είσαι ερωτευμένος στα εικοσί σου χρόνια και ταυτόχρονα να αγωνίζεσαι για το καλό του λαού σου, το καλό των λαών όλου του κόσμου.
Χέρι χέρι μαζί, με τα όνειρα την αγωνία και τον θάνατο.
Χέρι χέρι τους βρήκαν σκοτωμένους κάτω από την βαριά πόρτα του Πολυτεχνείου ξημερώματα Σαββάτου 17 Νοέμβρη ενώ είχαν προηγηθεί το γκρέμισμα της πόρτας με το άρμα μάχης και τα γεγονότα των προηγούμενων ημερών.
Η Φανή και ο Στρατής έδωσαν τη ζωή τους, μαζί με τόσα άλλα νέα παιδιά, για ένα καινούριο αύριο. Έδωσαν τη ζωη τους, όπως εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι σε ολο τον κόσμο για το πιο όμορφο ιδανικό. Την κατάργηση της εκμεταλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Ο Πάμπλο Νερούντα, αυτός ο μεγάλος χιλιανός, αλλα και παγκόσμιος ποιητής των ταπεινών, ο ποιητής του έρωτα και της επανάστασης, ο ποιητής των φτωχών ανθρώπων, με τα ροζιασμένα χέρια, των ανθρώπων του μόχθου αλλά και της ελπίδας, μέσα από το μεγάλο έργο του το CANTO JENERAL που στην ουσία αφηγείται, τον αγώνα όλων των λαών της Λατινικής Αμερικής από την αποικιοκρατία των Ισπανών και Πορτογάλων αποικιοκρατών, τους απίστευτους αγώνες για την ανεξαρτησία,τον χωρισμο σε κράτη και την είσοδο του Αμερικανικού ιμπεριαλιστικού παράγοντα στα εσωτερικά των λαών αυτών. Τις δικτατορίες που γέμισαν αίμα και πόνο αυτούς τους λαούς, αλλά και γενικότερα για τους αγώνες για την παγκόσμια κοινωνική απελευθέρωση, μας έδωσε ένα από τα πιο συνταρακτικά αποσπάσματα αυτού του μεγάλου έργου. ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ.
Ο Χρήστος Λεοντής, έβαλε τα δικά του ηχοχρώματα και ο Νίκος Ξυλούρης με την δυναμική του φωνή, το απογείωσε! ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ, είναι ένα τραγούδι γραμμένο για τους νεκρούς λαϊκούς αγωνιστές όλου του κόσμου.
Σε εμάς αφιερώθηκε στους νεκρούς του Πολυτεχνείου το 1973.
Η ιστορία που σας έγραψα, είναι εντελως φανταστική. Θα μπορούσε όμως να είχε συμβεί έτσι ακριβώς όπως την περιγράφω.
Η ελευθερίαβκαι το δίκιο δεν μπορούν να έρθουν από μόνα τους θα έρθουν μόνο μέσα από συλλογικούς αγώνες. Σήμερα που τα γεγονότα τρέχουν, τόσο με την πανδημία και τους χιλιάδες νεκρούς, σε ένα απαράδεχτο σύστημα υγείας, με μια πατρίδα διάσπαρτη με Αμερικανονατοϊκές βάσεις, και με τον πόλεμο στην Ουκρανία θέτουν σε άμεσο κίνδυνο το λαό μας από έναν γενικευμένο πόλεμο, σε ενα πόλεμο με απρόβλεπτες συνέπειες, από δύο αντιμαχόμενες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις (ΝΑΤΟ ΗΠΑ ΕΕ από την μια ιμπεριαλιστική Ρωσία και σύμμαχοι από την άλλη).
Η εμπλοκή της χώρας μας είναι δεδομένη, με αποτέλεσμα την καταστροφή της. Εμείς δεν μπορούμε να μένουμε αδρανείς, η ιστορία δεν έγραψε ακόμη το τέλος.
Τα συνθήματα στην πύλη του Πολυτεχνείου ΕΞΩ ΚΑΙ ΗΠΑ ΕΞΩ ΤΟ ΝΑΤΟ, ΨΩΜΙ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ είναι επίκαιρα όσο ποτέ, οι Νεκροί του Πολυτεχνείου, δεν χρειάζονται γιορτές και μνημόσυνα για να τους τιμάμαι, χρειάζεται να πάρουμε την σκυτάλη και να συνεχίσουμε. Ο δρόμος αυτός είναι δύσκολος, αλλα είναι είναι μπροστά μας, γιατί μόνο εμείς, μόνο ο λαός μπορεί να σώσει το λαό και μπορούμε να τον βαδίσουμε μαζί.