Η σοφή γιαγιά μου συνήθιζε να λέει πως «ο χρόνος γιατρεύει όλες τις πληγές». Όμως η αγαπημένη μου γιαγιά δεν μπορούσε με την απλοϊκή της σκέψη να φανταστεί πως η βία και η κακοποίηση είναι πληγές που δεν γιατρεύονται ποτέ. Είναι εφιάλτες, είναι λεπίδες που ματώνουν και αφήνουν ανεξίτηλα σημάδια στον νου, στο σώμα, στην ψυχή. Προσωπικά, από τότε που ξεκίνησα να ασχολούμαι με το κεφάλαιο βία – κακοποίηση (20 χρόνια πριν) και μέχρι σήμερα, κουβαλώ έναν κόμπο στο λαιμό, με πολλά ανάμεικτα και αγαλήνευτα συναισθήματα.
Οργίζομαι, ωστόσο, όταν διαπιστώνω πως ενώ κοινωνία, φορείς και κράτος παραδέχονται πλέον, ότι η κακοποίηση της γυναίκας είναι μια κοινωνική παθογένεια κρυμμένη πίσω από κουρτίνες σαν αθέατο μυστικό, η γυναίκα παραμένει σημαδεμένη λόγω του φύλου της. Για αυτό και εξακολουθώ να πιστεύω πως ο δρόμος για τη λύση θα μείνει διαχρονικά ζητούμενο, καθώς τα θύματά της είναι πιο πολλά από όσα αντέχουμε να παραδεχτούμε.
Στο σύνδεσμό μας ξέρουμε πολύ καλά πόσο πολυσύνθετο είναι το θέμα της βίας, του φόβου και της ανασφάλειας για τη γυναίκα της διπλανής πόρτας, του κοριτσιού της γειτονιάς, της «ξένης» στον πάνω όροφο και της ηλικιωμένης γυναίκας που δεν έχουν τη δύναμη να φωνάξουν, να βρουν το θάρρος να μιλήσουν για να φτάσουν στη λύση και, μόνες τους πια, να απεγκλωβιστούν, να βρουν τη λύτρωση και, το δρόμο για τον «φως».
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών και Κοριτσιών, η απόφαση του Ο.Η.Ε. αναδεικνύει επίσημα το πρόβλημα που διαχέεται σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης. Είναι μια ακόμη ευκαιρία να προτρέψουμε τη φίλη μας, την αδελφή μας, τη γνωστή μας να μιλήσει για το πρόβλημα που βιώνει.
Στην Ελλάδα, αλλά και στην Κρήτη μας, τα νούμερα «ανθούν». Στατιστικά στοιχεία του φορέα μας και όχι μόνον, δείχνουν ότι η έμφυλη βία έχει αυξητικές τάσεις, και αυτό οφείλεται στο ότι περισσότερες γυναίκες τολμούν σήμερα να μιλήσουν ή στο ότι η οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων έχει επιτείνει το φαινόμενο.
Όμως πιστέψτε με, η βία δεν έχει ούτε χρώμα ούτε μόρφωση ούτε κοινωνική θέση. Κατοικεί σε κάθε κοινωνικό πλαίσιο, μέσα στην οικογένεια, δηλαδή στην καρδιά της «εστίας», που δημιουργήθηκε για να προστατεύει και να αγκαλιάζει με αγάπη τα μέλη της, που ξαφνικά γίνεται φυλακή και πεδίο μαρτυρίου, με θύτες και θύματα, που παγιδεύονται σε καταστάσεις θυμού, οργής, ζήλειας και εκδίκησης. Για αυτό η κοινωνία οφείλει να κάνει την αυτοκριτική της για τον τρόπο που δεν αντιδρά, όταν γίνεται μάρτυρας κακοποιητικών συμπεριφορών.
Και είναι τραγικό να ζούμε μέσα σε έναν εξελιγμένο κόσμο όπου η κακοποίηση γυναικών βρίσκεται κάθε μέρα παντού!
Συχνά λέγεται πως αν ένα θύμα παραμένει σε μια κακοποιητική σχέση σημαίνει ότι την ανέχεται, της αξίζει, για αυτό και την αποδέχεται. Αυτό είναι εγκληματικό ψέμα! Η επιβολή της βίας δεν ήταν ούτε είναι επιλογή. Το σύνδρομο της κακοποίησης συνοδεύεται πάντα από τραυματικές εμπειρίες, σακατεμένη αυτοπεποίθηση, τρόμο και εκφοβισμό, γιατί «ζουν και βασιλεύουν» οι σκουριασμένες νοοτροπίες, οι απειλές και ο φόβος της ατιμωρησίας. Και επειδή τα δικαιώματα των γυναικών είναι Ανθρώπινα Δικαιώματα, χρέος όλων μας είναι να φέρουμε στο προσκήνιο τις απίστευτες παραβιάσεις που γίνονται κάθε δευτερόλεπτο εις βάρος τους.
Έρευνες διεθνών οργανισμών σε πλούσια κράτη της «αναπτυγμένης» Δύσης καταθέτουν στοιχεία συγκλονιστικά για το εύρος της βίας, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση του σήμερα, βλέπουμε – ιχνηλατούμε τις μεγάλες διαστάσεις και το βάθος του φαινομένου. Δεν είναι λοιπόν «προνόμιο» μόνο των υποανάπτυκτων χωρών όπου περιγράφονται λιθοβολισμοί και δημόσιες εκτελέσεις γυναικών, δικαιολογώντας την παράνοια του «εγκλήματος τιμής» ανατρέχοντας σε εθιμικά πρότυπα, που στερούν το δικαίωμα να είσαι Γυναίκα.
Σήμερα λοιπόν, Κοινωνία και Πολιτεία χρειάζεται να αναθεωρήσουν τους ηθικούς και κοινωνικούς κώδικες ζωής, να παραμείνουν πιστοί στους ρόλους τους και να αναγνωρίσουν την ισότητα, την ισοτιμία και την ισονομία των δύο φύλων. Και επειδή το φαινόμενο κακοποίηση είναι ο σκληρός καθρέπτης της υποκρισίας και της κοινωνικής α-συνειδησίας, ας συμφωνήσουμε επιτέλους, πως για την εξάλειψή της, χρειάζονται όχι μόνον θάρρος, κότσια και γενναιότητα, αλλά σεβασμός, ευαισθησία και ΑΓΑΠΗ!
* Η κ. Μαίρη Παχιαδάκη είναι πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου Συνδέσμου Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου & Ν. Ηρακλείου