Μενδώνη στην Μεσαρά
Από την επίσκεψη στη Μεσσαρά

Η Μεσσαρά, το νέο μουσείο  και η προώθηση των έργων στους αρχαιολογικούς  χώρους   της περιοχής   βρέθηκαν στο επίκεντρο της δεύτερης  μέρας της επίσκεψης της υπουργού Πολιτισμού στην Κρήτη.

Η Λίνα Μενδώνη βρέθηκε χθες το πρωί στους αρχαιολογικούς χώρους και τα  μνημεία πολιτισμού στους Δήμους Γόρτυνας και Φαιστού.

Η κα Μενδώνη πραγματοποίησε  αρχικά αυτοψία στον αρχαιολογικό χώρο της Γόρτυνας, και ακολούθησε η  Παλαιοχριστιανική Βασιλική του Αγίου Τίτου στην Μητρόπολη, οι  ανασκαφές του Αρχαίου Θεάτρου της Γόρτυνας,και το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσαράς.

Η υπουργός ενημερώθηκε για τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν στους αρχαιολογικούς χώρους και τόνισε ότι πρέπει να γίνει ένας ευρύτερος σχεδιασμός και να προχωρήσουν άμεσα όλες οι αναγκαίες μελέτες, με στόχο την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής.

Μάλιστα, εξέφρασε πρόθεσή της να ξεκινήσει και πάλι τις επισκέψεις στην Περιφέρεια, ως πάγια τακτική και πολιτική, που στέρησε ως δυνατότητα η πανδημία.

Η  κ. Μενδώνη στις δηλώσεις της τόνισε ότι στόχευση για τον αρχαιολογικό χώρο είναι οι μελέτες να συμπεριλάβουν  ένα ευρύτερο προγραμματισμό, «ώστε να αξιοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αυτός ο πολύ σημαντικός αρχαιολογικός χώρος» προσθέτοντας ότι ο ναός του Αγίου Τίτου υπήρξε ένα σημαντικό έργο της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου.

Απο την πλευρά του ο περιφερειάρχης Σταύρος Αρναουτάκης αναφέρθηκε στην καλή συνεργασία της Περιφέρειας με το Υπουργείο Πολιτισμού και στον σχεδιασμό της Περιφέρειας Κρήτης για την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της Μεσσαράς που θα ενισχύσουν το πολιτιστικό απόθεμα, αλλά και την οικονομία-τουρισμό της ευρύτερης περιοχής.

Η επίσκεψη στην περιοχή,όπως είπε η υπουργός ήταν επιβεβλημένη, καθώς υπάρχουν ώριμες μελέτες, οι οποίες πρέπει να ενταχθούν στην προγραμματική περίοδο 2021-2027.

Επίσης πρόσθεσε, ότι, οι μελέτες αυτές, θα συμπεριληφθούν σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, που περιλαμβάνει και το Μουσείο της Μεσσαράς, για το οποίο εξέφρασε την εκτίμηση ότι μπορεί ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2022.

«Είναι ένα πολύ ωραίο μουσείο, που η Μεσαρά περίμενε πάρα πολλά χρόνια. Είναι ευτύχημα ότι στο τέλος του 2022 καλώς εχόντων των πραγμάτων και πανδημίας επιτρεπούσης, θα είμαστε σε θέση να αποδώσουμε το μουσείο στους φορείς του πολιτισμού του. Δηλαδή στους ανθρώπους της Μεσαράς και στους χιλιάδες επισκέπτες που έχουμε κάθε χρόνο», ανέφερε η κ. Μενδώνη.

Οι μελέτες ωρίμανσης και η ενοποίηση των διαδρομών του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου της Γόρτυνας

‘’Κάναμε συνεννοήσεις-επεσήμάνε μιλώντας στην “Π” η προισταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου κ.Βασιλική Συθιακάκη- για να δοθούν λύσεις για συγκεκριμένα προβλήματα που υπάρχουν. Ακόμα συζητήσαμε για τις μελέτες ωρίμανσης που ετοιμάζουμε για το επόμενο ΕΣΠΑ. Προετοιμάζουμε μελέτες για Φαιστό και Γόρτυνα που θα ενταχθούν και θα χρηματοδοτηθούν στο επόμενο  ΕΣΠΑ  που έχουν ως στόχο  την αναβάθμιση  και  βελτίωση της όψης των  συγκεκριμένων  αρχαιολογικών χώρων, την βελτίωση  κάποιων υποδομών, διαδρομές των επισκεπτών.

Συζητήσαμε τον σχεδιασμό που έχουμε κάνει, πώς προχωρούν αυτές, αν σε κάποια σημεία  πρέπει να γίνουν τροποποιήσεις.’’

‘’Επίσης συζητησαμε -κατέληξε η κ.Συθιακάκη-για την μελέτη  που κάνει η Εφορεία για τον επισκέψιμο αρχαιολογικό  της Γόρτυνας.

Θα κάνουμε εργασίες στερέωσης  στο  Κοίλο και στη  Μεγάλη Επιγραφή, διαδρομές επισκεπτών κλπ.

Επίσης συζητήσαμε για μια μελέτη που θα προσπαθήσουμε να χρηματοδοτηθεί από το ΠΕΠ Κρήτης, σε συνργασία με την Περιφέρεια για κυκλοφοριακές παρεμβάσεις που θα επιτρεψουν την ενοποίηση των  διαδρομών του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου της Γόρτυνας.’’

«Η κληρονομιά της Γόρτυνας αποτελεί στολίδι’’

Ο δήμαρχος Γόρτυνας, Λευτέρης Κοκολάκης, παρουσία και του επικεφαλής της «Μεγάλης Γόρτυνας», Μιχάλη Κοκολάκη, καλωσόρισε την υπουργό με μία ανθοδέσμη και τόνισε ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς πρέπει να δείξουν τον ίδιο ζήλο, ώστε να αναδειχθούν και να αξιοποιηθούν τα ιστορικά μνημεία της Γόρτυνας, προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, της ανάπτυξης και της ενίσχυσης του πολιτιστικού και τουριστικού αποθέματος του τόπου μας.

«Η κληρονομιά της Γόρτυνας αποτελεί στολίδι για την Κρήτη και για τη χώρα μας, συνολικά. Διανύουμε μια εξαιρετική συγκυρία, καθώς υπάρχει συσπείρωση δυνάμεων, τόσο από πλευράς κεντρικού κράτους, όσο και από πλευράς Περιφέρειας, Δήμου και τοπικών φορέων, ώστε το Αρχαίο Θέατρο της Γόρτυνας, το Νέο Μουσείο της Μεσσαράς, η Παλαιοχριστιανική Βασιλική του Αγίου Τίτου στην Μητρόπολη, το μεγαλείο της ιστορίας και του πολιτισμού της περιοχής μας να αναδειχθούν στο σύνολό τους».

Δωρο ένα κρητικό μαντήλι και μια εικόνα

Στο πλαίσιο της επίσκεψης, η υπουργός Πολιτισμού δέχθηκε ως δώρο από τον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Γόρτυνας, Νίκο Πελεκανάκη, ένα κρητικό μαντήλι και μια εικόνα του Αγίου Παΐσιου, από το Άγιο Όρος.

Ο δήμαρχος Γόρτυνας χάρισε στην υπουργό ένα κρητικό μαντήλι
Ο δήμαρχος Γόρτυνας χάρισε στην υπουργό ένα κρητικό μαντήλι

Την υπουργό στη Μεσσαρά συνόδευαν ο υφυπουργός  Λευτέρης Αυγενάκης, ο  βουλευτής  Μάξιμος  Σενετάκης, ο  περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, οι δήμαρχοι  Γόρτυνας και Φαιστού Λευτέρης  Κοκολάκης, Γρηγόρης  Νικολιδάκης, ο εντεταλμένς  συμβουλος  Πολιτισμού Κώστας  Φασουλάκης οι  περιφερειακοί  σύμβουλοι  Πόπη  Δασκαλάκη, Λάμπρος Καμπουράκης, αντιδήμαρχοι, η προϊσταμένη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου (ΕΦΑΗ), Βασιλική Συθιακάκη και στελέχη της ΕΦΑΗ, ο πρόεδρος της ΝΟΔΕ Ηρακλείου, Βαγγέλης Καρκανάκης και εκπρόσωποι τοπικών φορέων.

Η υπουργός, πριν την αναχώρησή της από την Μεσσαρά, συναντήθηκε με τον Μητροπολίτη Γορτύνης και Αρκαδίας Μακάριο.

Μενδώνη Φαιστός
Ποια θέματα έθεσε ο δήμαρχος Φαιστού για την ευρύτερη περιοχή

Ο  αρχαιολογικός χώρος της Φαιστού, όπως και όλα τα Μινωικά ανάκτορα, αποτελούν προτεραιότητα για το Υπουργείο Πολιτισμού, ανέφερε η υπουργός.

Η κ. Μενδώνη, έκανε γνωστό ότι στη Φαιστό που έμεινε εκτός προγραμμάτων, έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση για ένα μεγάλο μέρος των εργασιών που προβλέπονται, μέσω της ένταξης σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις στην πολιτιστική κληρονομιά, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης μαζί με τα Μαλια όπως ήδη έχει γράψει η “Π’’.

«Η Φαιστός έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση τουλάχιστον για ένα μεγάλο μέρος εργασιών. Από κει και πέρα έχουμε μπροστά μας και την επόμενη προγραμματική περίοδο 2021-2027», ανέφερε η κ. Μενδώνη, η οποία πρόσθεσε ότι σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης που στηρίζει τις δράσεις και τις εργασίες στον τομέα του Πολιτισμού, θα αντιμετωπιστεί οποιαδήποτε αναγκαιότητα αντιμετωπιστεί, αρκεί όπως τόνισε να υπάρχει η ωριμότητα για να μπορούν να χρηματοδοτηθούν τα έργα.

Φαιστός-Λαβύρινθος, Κομός και άλλα

Όπως τόνισε μιλώντας στην “Π” ο δήμαρχος Φαιστού κ. Γρηγόρης Νικολιδάκης στην κ. Μενδώνη τέθηκε το θέμα του Λαβυρίνθου της Μεσσαράς, ένα θέμα που είναι ψηλά στην ατζέντα του δήμου, ο οποίος επιθυμεί την αξιοποίηση του.

Η υπουργός Πολιτισμού απάντησε ότι σε πρώτη φάση θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το οποίο θα απόφανθεί κατά πόσο είναι εφικτό να απομακρυνθούν τα πυρομαχικά που υπάρχουν ακόμα μέσα και στην συνέχεια το ΥΠΠΟΑ θα εξετάσει τα έργα που πρέπει να γίνουν ώστε ο χώρος να είναι επισκέψιμος  για το κοινό.

Επίσης όπως επεσήμανε ο κ.Νικολιδάκης έθεσε στην υπουργό το θέμα του αρχαιολογικού χώρου του Κομού, όπου μετά  που σταμάτησε τις ανασκαφές  η Καναδέζικη Αρχαιολογική Σχολή, δεν έχει γίνει προσπάθεια να είναι επισκέψιμος. Η υπουργός ανάφερε ότι θα το εξετάσει και θα κάνει ότι περνάει από το χέρι της ώστε ν΄ανοίξει ο αρχαιολογικός χώρος για το κοινό.

‘’Θέσαμε ακόμα ένα θέμα -υπογράμμισε -με την παραλία του Κομού  η οποία εξαιρείται από την παραχωρηση χρήσης, γιατί έχει οριστεί ολόκληρος ως χώρος αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο μερος της να έχει αφεθεί στην τύχη της από πλευράς καθαριότητας και οτιδήποτε άλλο μπορεί να συμβεί σε μια παραλία εντελώς ανεξέλεγκτη. Και σ’ αυτή την περίπτωση δεσμέυτηκε ότι θα το δεί και θεωρεί ότι μπορεί να δοθεί απλή χρήση για την παραλία αυτή.

“Ζήτησε ν’ ανέβουν’’ στην Αθήνα

Όσον αφορά στη Φαιστό, ο κ. Νικολιδάκης ανάφερε χαρακτηριστικά  ότι υπάρχουν πολλά και σημαντικά θέματα που αφορούν τη συντήρηση του μινωικού ανακτόρου, όπως τα στέγαστρα, τα κάγκελα κλπ που “δεν προσδίδουν στο ανάκτορο αυτής της αξίας την εικόνα που του αρμόζει’’ .“Μάλιστα  ο ίδιος ανάφερε ότι η υπουργός ζήτησε από τους υπηρεσιακούς παράγοντες  στα τέλη της άλλης εβδομάδας να “ανέβουν’ στην Αθήνα για να έχουν επαφές με τον γενικό γραμματέα για όλα  τα θέματα που συνολικά αφορουν.

Ο δήμαρχος Φαιστού έθεσε στην κ. Μενδώνη ακόμα τα  θέματα  όπως ο Κούλες των Μοιρών που ανήκει σε ιδιώτες κι αν δεν  αγοραστεί  ο χώρος και να γίνουν παρεμβασεις  σύντομα θα καταρρεύσει.

Άλλα θέματα που τέθηκαν είναι ή αρχαιολογική έπαυλη των Πιτσιδίων, ο αρχαιολογικός χώρος στα Μάταλα αλλά και όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι “στους οποίους δεν έχει δοθεί η φροντίδα που πρέπει να δοθεί’’κατέληξε  ο δήμαρχος Φαιστού.

Τι ζήτησε ο δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας

Τη σημασία που αποδίδει η Δημοτική Αρχή του Δήμου Μινώα Πεδιάδας στην ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος της περιοχής επεσήμανε κατά τη συνάντηση που είχε προχθές με την υπουργό  ο δήμαρχος κ.Μανώλης Φραγκάκης, παρουσία και του βουλευτή Ηρακλείου κ. Μάξιμου Σενετάκη.

Μενδώνη Πεδιάδα
Ο δήμαρχος κατά την συνάντηση που έγινε στο δημαρχείο επεσήμανε ότι «ως Δήμος και Δημοτική Αρχή αναγνωρίζουμε τη σημασία και τη συμβολή που καλείται να διαδραματίσει ο πολιτισμός στο οικονομικό, κοινωνικό και αναπτυξιακό γίγνεσθαι της περιοχής μας τα επόμενα χρόνια και γι’ αυτό έχουμε θέσει πολύ ψηλά το ζήτημα της προστασίας, αποκατάστασης και ανάδειξης των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων του τόπου μας, παρόλο που η αρμοδιότητα δεν ανήκει στην τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά στο Υπουργείο Πολιτισμού».

Στο πλαίσιο αυτό παρέδωσε αναλυτικό υπόμνημα θέσεων και αιτημάτων στην κα. Μενδώνη, ζητώντας, μεταξύ άλλων:

  • Την ολοκλήρωση των ανασκαφικών εργασιών σε σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής.
  • Τη χρηματοδότηση από την Πολιτεία της μελέτης ενοποίησης όλων των κύριων αρχαιολογικών χώρων του Δήμου μας και την υλοποίηση των αναγκαίων εργασιών διαμόρφωσης και προσβασιμότητας, ούτως ώστε οι προς ενοποίηση χώροι να γίνουν πολύ πιο φιλόξενοι και ελκυστικοί για τους πολίτες και τους επισκέπτες.
  • Τη λειτουργική διασύνδεση και αξιοποίηση των διατηρημένων αρχαιολογικών καταλοίπων που βρίσκονται στην περιοχή του Δήμου μας (π.χ. Αρχαιολογικός Χώρος Καστελλίου) όπως και των αρχαιολογικών ευρημάτων που ευρίσκονται εκτός του οικιστικού ιστού, προκειμένου να αποτελέσουν ένα δίκτυο επισκέψιμων χώρων για τους επισκέπτες του Δήμου.
  • Την οργάνωση και λειτουργία μόνιμης αρχαιολογικής έκθεσης στα διοικητικά όρια του Δήμου μας σε χώρο που θα συμφωνηθεί από κοινού με το Δήμο.
  • Την «ψηφιακή» ανάδειξη και προβολή των αρχαιολογικών «θησαυρών» της περιοχής μας, αξιοποιώντας τις τεχνολογίες πληροφορικής και τα σύγχρονα πολυμεσικά εργαλεία.

Το σημερινό πρόγραμμα

Το πρόγραμμα της σημερινής τελευταίας ημέρας της επίσκεψης της υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού περιλαμβάνει:

09.30-10.30 Συναντήσεις με δήμαρχο Αγ. Νικολάου Λασιθίου και Μαλεβιζίου
12.00 Αυτοψία στα Νεώρια και στα Ενετικά Τείχη. Σύσκεψη με δήμαρχο Ηρακλείου και Βουλευτές.
17.55 Αναχώρηση από Ηράκλειο.