Η αίσια, καθώς όλα δείχνουν, κατάληξη του «θρίλερ» με το τεράστιο κόστος της απένταξης της α΄ φάσης κατασκευής του Πολιτιστικού και Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου, βάζει το θέμα σε νέες βάσεις. Αφενός επιβεβαιώνει ότι μόνο με κυβερνητική παρέμβαση και πολιτική λύση μπορούσε να υπάρξει απεμπλοκή από το αδιέξοδο στο οποίο οδηγήθηκε η υπόθεση, μετά από την τελεσίδικη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που απέρριψε τα νομικά επιχειρήματα του Δήμου Ηρακλείου.
Αξίζουν εύσημα στη Δημοτική Αρχή του Αλέξη Καλοκαιρινού που πέτυχε αυτή τη διευθέτηση με το Υπουργείο Εσωτερικών, που όλοι ελπίζουμε να λάβει πολύ σύντομα θεσμική υπόσταση. Ταυτόχρονα, η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί και την ανάγκη να υπάρξει μια ευρεία και δημόσια συζήτηση για τις συνθήκες που δημιούργησαν το πρόβλημα. Τα δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, άλλωστε, όπως αυτά της «Π», υπάρχουν, ώστε όλα τα δεδομένα για το πώς φτάσαμε στην απένταξη και στον λογαριασμό των 11,8 εκατομμυρίων να είναι σαφή.
Επισημαίνω τα παραπάνω, ώστε να μην προκύψει τώρα, μετά από εκείνες τις εκκλήσεις για αφωνία, μια άλλη τάση να θαφτεί κάθε σχετική συζήτηση, κάτω από ένα σεντόνι του τύπου «τέλος καλό, όλα καλά». Άλλωστε, ακόμα κι έτσι προκύπτει για τον Δήμο ένα κόστος που δεν είναι αμελητέο, ειδικά μέσα στο νέο πλαίσιο με τις ιδιαίτερα αυξημένες οικονομικές απαιτήσεις που επιβάλλει η εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στην Καθαριότητα.
Ωστόσο, πέρα από τα διαδικαστικά της εξόφλησης του τελικού προστίμου και πέρα από την όποια συζήτηση για όσα και όσους προκάλεσαν αυτή την υπόθεση, πρέπει να προκύψει σύντομα και μια άλλη συζήτηση, με αναφορά στο μέλλον όμως. Μια συζήτηση για το μέλλον του ίδιου του Πολιτιστικού Κέντρου.
Τα τελευταία χρόνια έχουν αποδείξει τις δυνατότητες του ΠΣΚΗ. Κάτω από τη διευθυντική μπαγκέτα του άξιου Μύρωνα Μιχαηλίδη, έχει παρουσιάσει εξαιρετικές παραγωγές που ανέβασαν τη στάθμη του πολιτιστικού έργου στο Ηράκλειο, σε επίπεδο που δεν είχε ξαναδεί ο τόπος σε αυτή την κλίμακα.
Ταυτόχρονα όμως, όλα αυτά τα χρόνια σταθερά δημιουργείται η αίσθηση ότι λειτουργικά το Πολιτιστικό δεν καταφέρνει να φτάσει να δείξει όλα όσα μπορεί να κάνει και να προσφέρει, και κυρίως δεν μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για τη βιωσιμότητά του. Δυστυχώς, όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι μονίμως πάνω από το ΠΣΚΗ επικρέμαται η δαμόκλειος σπάθη της εξεύρεσης πόρων χρηματοδότησης.
Μέχρι σήμερα και για το προσεχές μέλλον, αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την επιτυχή συγχώνευση της ΔΕΠΤΑΗ με τη ΔΕΠΑΝΑΛ και τους πόρους που αυτή έχει στη διάθεσή της, κυρίως από τους χώρους στάθμευσης που διαχειρίζεται στο αεροδρόμιο. Αυτή όμως δεν είναι και δεν μπορεί να είναι μια ρύθμιση μακράς πνοής.
Τόσο καλλιτεχνικά όσο και διαχειριστικά, το Πολιτιστικό Κέντρο πρέπει να καταφέρει να ανοίξει ακόμα περισσότερο τα φτερά του. Πρέπει να διερευνηθούν όλοι οι τρόποι διασύνδεσής του με την αγορά του πολιτισμού, της γνώσης και της επικοινωνίας. Πρέπει να επαυξηθεί η εξωστρέφεια και η διεθνής του αναγνώριση.
Πρέπει, επιπρόσθετα, να ολοκληρωθεί σε μεγαλύτερο βαθμό με την πόλη, τα μνημεία της και την κοινωνία. Η ανάδειξη πλέον, στην πλήρη τους έκταση, των Ενετικών Τειχών του Ηρακλείου, προσδίδει νέες δυνατότητες να γίνει το ΠΣΚΗ μια κυψέλη πολιτισμού και παιδείας σε σταθερό διάλογο με το μνημείο και την ταυτότητα του Ηρακλείου, μέσα στη διεθνή κοινότητα της μάθησης, της τεχνολογίας και των τεχνών.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχουν οι δυνατότητες και οι προϋποθέσεις να θωρακιστεί διαχειριστικά το Πολιτιστικό με το βλέμμα στο μέλλον. Ας γίνει αυτή η θετική έκβαση μιας δυσάρεστης υπόθεσης η αφορμή να τεθούν επί τάπητος όλα τα ζητήματα και οι προκλήσεις που εγείρει η λειτουργία του και να μπει αυτή σε νέες βάσεις, με γνώμονα την αυτοτέλεια, τη δυναμική και τη μεγιστοποίηση της απόδοσής του σε πολιτιστικό κεφάλαιο για το Ηράκλειο και ολόκληρη την Κρήτη.