Το μεταναστευτικό ζήτημα είναι σταθερά στην ημερήσια διάταξη με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Σε όλο τον «δυτικό» κόσμο, στην Αμερική και την Ευρώπη ασφαλώς, στην Ελλάδα οπωσδήποτε, εσχάτως και στην Κρήτη. Οι μεταναστευτικές ροές από την βόρεια Αφρική είναι καθημερινό φαινόμενο εδώ και πολύ καιρό σε όλο το μήκος των νότιων ακτών του νησιού.
Ευρισκόμενη και η Κρήτη πλέον στον πυρήνα των δρομολογίων της μετανάστευσης, μας ακουμπά αρκετά περισσότερο το θέμα και εύλογα αυξάνονται οι πιέσεις και προς την πολιτική ηγεσία.
Στο τιμόνι του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου βρίσκεται ο πιο «σκληρός» -με διαφορά- στα ζητήματα της μετανάστευσης υπουργός που έχει περάσει από το πόστο, ο Μάκης Βορίδης. Η διαδρομή του και ο ιδεολογικός λόγος του δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνείας: η παράνομη μετανάστευση είναι μάστιγα, για τη νόμιμη ευχαρίστως να το δούμε κάποια στιγμή.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η παράνομη μετανάστευση είναι ένα πρόβλημα, νομίζω ότι δύσκολα θα διαφωνήσει κάποιος σε αυτό. Δημιουργεί ποικίλες περιπλοκές, εγείρει θέματα ασφάλειας και για τα κράτη και φυσικά και για τους ανθρώπους.
Αξιωματικά, όμως, οι άνθρωποι προτιμούν να μεταναστεύουν νόμιμα, όχι παράνομα. Καταφεύγουν στην παρανομία, γιατί στερούνται κατά κανόνα εναλλακτικής. Να θυμίσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, και μαζί της η Ελλάδα, δεν διαθέτει εν έτει 2025 ένα λειτουργικό πλαίσιο για τη νόμιμη μετανάστευση.
Επειδή, προφανώς το ζήτημα αυτό, που συνολικά δεν καταφέρνουν να λύσουν η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες, δεν θα το λύσουμε εμείς εκ του προχείρου, αξίζει να κάνουμε ένα βήμα πίσω από την περιγραφή του επίκαιρου και να αναζητήσουμε παραδείγματα δημιουργικής συνύπαρξης με θετικό πρόσημο.
Και δεν χρειάζεται να πάμε μακρυά, θα φέρω ένα που προκύπτει εδώ, στην Κρήτη. Σε διάφορες περιοχές του νησιού, ιδίως στα νότια του Ηρακλείου και όχι μόνο φυσικά, παρατηρούμε μια παράδοξη συνύπαρξη. Μια σύγχρονη σύμμειξη πληθυσμιακών στοιχείων που αποβαίνει σταθερά υπέρ του τόπου και των ανθρώπων.
Έχουμε φυσικά το εντόπιο στοιχείο, το κρητικό. Έχουμε ένα ολοένα και πληθαίνον βορειοευρωπαϊκό. Έχουμε το μεταναστευτικό από τις βαλκανικές κυρίως, τις πρώην «ανατολικές» χώρες. Και έχουμε και νεότερο μεταναστευτικό, από χώρες κυρίως της Ασίας. Όλοι αυτοί οι ετερόκλητοι πληθυσμοί συμβιώνουν, συνεργάζονται και μπορεί αβίαστα να πει κανείς ότι προοδεύουν συλλογικά.
Προφανώς θα υπάρχουν και κατά περίπτωση τριβές ή προβλήματα. Δεν ορίζουν όμως αυτά τη μεγάλη εικόνα. Η μεγάλη εικόνα ορίζεται από την κοινή ζωή και δράση των Κρητικών που προκόβουν, των Βορειοευρωπαίων που άρχισαν να έρχονται ως χίππις και δειλοί τουρίστες για να εξελιχθούν σε μόνιμους κατοίκους ή και επιχειρηματίες, των Βαλκάνιων που πλέον είναι όχι μετανάστες χωρίς στον «ήλιο μοίρα», αλλά νοικοκυραίοι, επαγγελματίες και επιχειρηματίες, αλλά και των πιο πρόσφατων Ασιατών μεταναστών, που σηκώνουν στις πλάτες τους σε μεγάλο βαθμό την γεωργική παραγωγή και άλλες εργασίες και σταδιακά εντάσσονται και αυτοί παραγωγικά και κοινωνικά.
Δεν αποτελεί όλο αυτό ένα θαυμαστό παράδειγμα, ένα υπόδειγμα συνύπαρξης και ενσωμάτωσης πολλών διαφορετικών στοιχείων ακριβώς στην ελληνική, στην κρητική κοινωνία; Γιατί δεν μπορεί να αποτελέσει αυτό γόνιμο στοιχείο προβληματισμού για τον κ. Βορίδη που σκέφτεται με λογική κομματάρχη παλιών δεκαετιών;
Όλα είναι δυνατά ή τουλάχιστον τα περισσότερα για τις κοινωνίες, όταν υπάρχει κοινό όφελος και κοινή λογική. Όταν επικρατούν η μικρόνοια και η οπτική των παρωπίδων, το αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι θετικό.
ρειάζεται λίγη ελευθερία σκέψης, για να δούμε τα καλά παραδείγματα που βρίσκονται μπροστά μας κυριολεκτικά. Αλλιώς, υπηρετούμε τις ιδεοληψίες μας, όπως εύκολα κατηγορεί συχνά ο Μάκης Βορίδης τους αντιπάλους του ότι κάνουν.