Είχε δίκιο η κ. Μπακογιάννη, όταν χαρακτήριζε τα εκλογικά αποτελέσματα στο Ηράκλειο ιστορικά: Από τον λεγόμενο «διχασμό» του 1916, που εξελίχθηκε στη δικομματική εναλλαγή στο πλαίσιο του συστήματος, το Ηράκλειο στάθηκε ο μοναδικός νομός όπου η Δεξιά δεν βρέθηκε ποτέ πρώτη δύναμη. Μέχρι τις εκλογές της 21ης Μαίου.
Έτσι έγινε για το Ηράκλειο η 25η Ιουνίου ιστορική ευκαιρία. Βεβαίως, το πρόβλημα δεν είναι ένας ΣΥΡΙΖΑ που όντως ψήφισε τα μισά νομοσχέδια της ΝΔ ή ένα ΠΑΣΟΚ που ψήφισε το 70%, να πάρουν πάλι πάνω χέρι στο νομό. Ζητούμενο είναι η Δεξιά να χάσει τόσο πανηγυρικά τη μοναδική ιστορική πρωτιά της στο Ηράκλειο, ώστε αυτό να έχει αντίχτυπο στην εξάλειψη της αυτοδυναμίας της. Με άλλα λόγια, καλούμαστε το ψηφοδέλτιο του ΜΕΡΑ25-Συμμαχία για τη Ρήξη να εκπληρώσουμε με ένα ιδιαίτερα ενισχυμένο αποτέλεσμα στο Ηράκλειο ένα καθήκον απέναντι σε ολόκληρη τη χώρα: Να πιάσουμε τη δύσκολη, αλλά όχι αδύνατη, νόρμα μιας οκτακομματικής Βουλής.
Πράγμα που θα μας ξαναδώσει την κοινοβουλευτική φωνή μας ακόμα πιο στιβαρή, γιατί θ’ αγωνιζόμαστε πλέον ως Συνεργασία σχεδόν όλων όσοι το καλοκαίρι του 2015 σεβάστηκαν την απόφαση της καθαρής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού και καταψήφισαν το τρίτο μνημόνιο: Αυτό που, μεταξύ άλλων, αφαιρώντας τα δημόσια έσοδα–σκληρό πυρήνα της κρατικής κυριαρχίας και τη δημόσια περιουσία από την ευθύνη της εκάστοτε κυβέρνησης θεσπίζει την υπαγωγή των ΔΣ ΑΑΔΕ και Υπερταμείου στις Βρυξέλλες – επισφραγίζοντας τη μετατροπή της Ελλάδας σε «ρευστό κράτος».
Ταυτόχρονα, αφαιρώντας 9-10 έδρες από τη ΝΔ θα είμαστε η κρίσιμη ποσότητα – το 8ο κόμμα – που μπαίνοντας στη Βουλή εξασφαλίζει την ποιοτική αλλαγή: Την εξάλειψη της αυτοδυναμίας της, αφαιρώντας της τη δυνατότητα να επιβάλλει αυτοματοποιημένα μια πολιτική άλωσης χωρίς όρια και φραγμούς των συμφερόντων της εργαζόμενης πλειοψηφίας και της απαίτησης οι νεότερες γενιές να έχουν μέλλον στον τόπο τους.
Την ώρα που ανεμπόδιστα η πρώην Αμερικάνικη Βάση γίνεται διεθνές καζίνο, το Λιμάνι του Ηρακλείου αγοράζεται από τους Γκριμάλντι φθηνότερα κι απ’ την Ηγουμενίτσα σε συνθήκες μεγάλης ανόδου των ακτοπλοϊκών μεταφορών, ετοιμάζεται το Καστέλλι προσθέτοντας τουλάχιστον μισή ώρα στο ταξίδι κι εκτινάσσοντας το κόστος εισιτηρίων και μετάβασης με ταξί, μπορεί να τα καταφέρει το Ηράκλειο; Oι εργαζόμενοι που αντιδρούν στις συνθήκες γαλέρας σε ξενοδοχεία και εστίαση δημιουργώντας δυσαναπλήρωτα κενά;
Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι, παλεύοντας με απίστευτα κόστη ενέργειας, καλλιέργειας, ζωοτροφών; Οι επιστήμονες και οι ερευνητές του; Τα λαϊκά νοικοκυριά; Φοιτητές και νέα ζευγάρια με τέτοια προβλήματα στέγασης; Όσοι παρηγορούνται στη σκέψη ότι κλείνοντας μάτια κι αυτιά, μπορεί να ξυπνήσουν σε μια «κανονική» ευρωπαϊκή χώρα;
Ό,τι ροζ συννεφάκια κι αν ζωγραφίζει η Ν.Δ., με την Ευρωζώνη σε ύφεση και την κατάργηση από την επόμενη χρονιά της – προσωρινής (2020-2023) λόγω Covid – «ρήτρας δραπέτευσης» από τον ζουρλομανδύα του Συμφώνου Σταθερότητας, η σημερινή κατάσταση έχει μεγάλα περιθώρια επιδείνωσης. Αρέσουν-δεν αρέσουν, οι απαντήσεις απαιτούν υπέρβαση και ρήξεις. Άρα χρειάζεται ν’ αναζητηθούν επίσης στο χθες.
Ρισκάρω να μιλήσω ιστορικά για την άγνωστη, κρυφή ιστορία της πόλης: συνάθροιση ιστορικών στιγμών, όταν οι άνθρωποι, κυρίως οι νεότεροι, ξεπερνούν τα προσωπικά τους μικροσυμφέροντα αγκαλιάζοντας αυτό που εμφανίζεται πολύ μεγαλύτερο απ’ τους ίδιους, ιδιοποιούμενοι ό,τι φαίνεται αδύνατο να γίνει. Κάνοντας έτσι το αδύνατο δυνατό.
Σε τέτοιες στιγμές η πόλη βρίσκει τον εαυτό της κι οι άνθρωποι τη φωνή τους, καθώς οι πράξεις ξεπερνούν καθημερινότητα και ανεκτό «μέτρο». Κι αν τους επιφυλάσσεται λήθη, έχουν ήδη επηρεάσει ανεπανόρθωτα την ιστορία.
Ήρθα σχεδόν τυχαία σ’ επαφή με τέτοιες στιγμές του Ηράκλειου, τις δύο πρώτες ως παιδί και ως έφηβη. Mε έκαναν να πιστεύω πως τίποτα δεν είναι αδύνατο:
– 25 Ιουλίου 1962, το μεγάλο συλλαλητήριο των σταφιδοπαραγωγών για τιμή ασφαλείας και ρύθμιση 180 εκ. δρχ αγροτικών χρεών του Νομού στην Αγροτική, προκειμένου να σταματήσουν οι αγροτικοί πλειστηριασμοί. Αλληλέγγυα ολόκληρη η πόλη απεργεί υποδεχόμενη 15.000 αγρότες (σύμφωνα με την αστυνομία). Όταν στρατός και Δόκιμοι άρχισαν να πυροβολούνε στον αέρα, οι αγρότες αφόπλισαν τους Ευέλπιδες κι έκαναν τη Νομαρχία «καλοκαιρινή». Διαλύθηκαν μόνο όταν σχεδόν απόβραδο ο Στρατηγός Βαρδουλάκης, Αρχηγός Χωροφυλακής, τους έδωσε το λόγο της κρητικής στρατιωτικής του τιμής: Η κυβέρνηση έκανε δεκτά τα αιτήματα τους.
Από την επόμενη ασκήθηκε δίωξη για συμμετοχή σε στάση εναντίον 25 ατόμων, οι 12 μέλη της ΔΕ της ΕΔΑ στο Ηράκλειο. Ο Γραμματέας της, δικηγόρος Αντώνης Μαμαλάκης, κατηγορήθηκε για παρακίνηση όλων σε στάση. Η κυβέρνηση παρέμβηκε επίσημα στη δίκη υποστηρίζοντας ότι τα «έκτροπα» προκλήθηκαν από τους κομμουνιστές. Όταν στο Εφετείο Αθηνών μειώθηκαν οι πρωτόδικες ποινές (Μάιος 1963), είχαν ήδη μείνει 10 μήνες φυλακή στην Αγυιά. Μέρες αργότερα στη Θεσσαλονίκη δολοφονούνταν ο Βουλευτής της ΕΔΑ Γρηγόρης Λαμπράκης κι ο Στρατηγός Βαρδουλάκης κατηγορήθηκε ως ηθικός αυτουργός.
– Στις 21 Απριλίου 1967, απόγευμα και υπό στρατιωτικό νόμο, έγινε μαχητική διαδήλωση ενάντια στο στρατιωτικό πραξικόπημα νεαρών εργαζομένων, μελών της Νεολαίας Λαμπράκη και της ΕΔΗΝ – μία από συνολικά τρεις διαδηλώσεις (Ηράκλειο, Γιάννενα, Θεσσαλονίκη). Στρατιωτικές δυνάμεις τους έσπρωξαν μέσω Λεωφόρου Καλοκαιρινού έξω απ’ τη Χανιόπορτα. Αφουγκραζόμασταν σκόρπιους πυροβολισμούς μέχρι αργά το βράδυ.
-Βούτες, Ιούλιος 1972, ψευτοδημοψήφισμα για Παπαδόπουλο Πρόεδρο Δημοκρατίας: Δυο Ηρακλειώτες φοιτητές, οι Στέλιος Ορφανός και Κωστής Καμπιτάκης, έκαναν προπαγάνδα υπέρ του ΟΧΙ έξω από το εκλογικό κέντρο. Στρατιωτικές δυνάμεις επιχείρησαν να τους συλλάβουν. Τον Ορφανό τον πέρασαν σπίτι-σπίτι μέχρι να τον φυγαδεύσουν στο Ηράκλειο. Τον Καμπιτάκη αναγκάστηκαν να τον ελευθερώσουν αντιμέτωποι με ένα τείχος ανθρώπων. Το βράδυ οι Βούτες ήταν το μοναδικό εκλογικό τμήμα στην Ελλάδα με επίσημο αποτέλεσμα ΟΧΙ.
-Στις εκλογές του Σεπτέμβρη 2007, προκειμένου να μη μείνει εκτός Βουλής ο Αλέκος Αλαβάνος, υποψήφιος σε Σέρρες και Ηράκλειο, δόθηκε μια ενωτική και εμπνευσμένη μάχη. Καταφέραμε το περίπου αδύνατο: Διπλασιάζοντας σχεδόν τις ψήφους, να εκλέξει η πόλη βουλευτή Ηρακλείου από την Αριστερά.
Μήπως τελικά όλα είναι δυνατά;