Σε λίγες ημέρες συμπληρώνονται ενενήντα εννέα χρόνια από τον ξεριζωμό από τα ιερά χώματα της γης της Ιωνίας και για την αξεπέραστη αυτή τραγωδία έχουν αναφερθεί διακεκριμένοι ιστορικοί και δημοσιογράφοι για το πώς και γιατί η όλη αυτή απερίγραπτη τραγωδία.
Αν και προ δεκαετίας είχα αρθρογραφήσει για την Σμύρνη, την νύμφη της Ιωνίας, το μάτι της Ανατολής όπως την αποκαλούσε ο Ελληνισμός που κρατούσε όλο το εμπόριο της Ανατολικής Μεσογείου, ανέπτυξε σπουδαίο πολιτισμό και προοδέυσε στα γράμματα, στις τέχνες και στην οικονομία. Αρκετοί αρχαίοι φιλόσοφοι καταγόταν από την Ιωνία όπως ο φυσικός Θαλής Μιλήσιος, ένας από τους εφτά σοφούς της αρχαιότητας, ο Ανεξίμανδρος , ο Αναξιμένης, ο Αναξαγόρας, ο Ηράκλειτος ο ιδρυτής της Σχολής της Εφεσσού, ο Ηρόδοτος, ο Όμηρος, κλπ.
Είμαι πρόσφυγας δεύτερης γενιάς και επανέρχομαι σήμερα να περιγράφω όσο μπορώ πιο περιληπτικά τα γεγονότα όπως τα έχω εμπεδώσει από την ιστορία που έφεραν την καταστροφή στον Ελληνισμό της Ιωνίας. Πρωθυπουργός στους Βαλκανικούς πολέμους 1912-1913 ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος που με τις σημαντικές νίκες του ελληνικού στρατού και με την ένωση της Κρήτης στην Ελλάδα διπλάσιασε τα εδάφη της και τον πλυθησμό της.
Στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο 1914-1918, ο Βενιζέλος είχε προβλέψει την νίκη της ΑΝΤΑΝΤ έτσι ονομαζόταν η συμμαχία (Αγγλία- Γαλλία- Ιταλία) έναντι της
Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας όπου παρά τις αντιθέσεις και αντιδράσεις των αντιπάλων του καθώς και αυτού του ανεύθυνου βασιλιά Κωνσταντίνου, κατόρθωσε να συμμετάσχει στον Ά παγκόσμιο πόλεμο. Έτσι με την νίκη των συμμάχων που ήταν και νίκη του ηρωικού Ελληνικού στρατού, η Ελλάδα επέκτεινε τα σύνορα της και ο Βενιζέλος ήταν αυτός που δημιούργησε την Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών.
Στις αρχές του 1919 ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Λοιδ Τζωρτζ ζήτησε από τον Βενιζέλο με την σύμφωνη γνώμη των συμμάχων την αποστολή ελληνικού στρατού στην περιοχή της Σμύρνης για την περιφρούρηση της, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα της χώρας του που ήταν αυτά των πετρελαίων της Μοσούλης στην Μέση Ανατολή που της τα είχαν παραχωρηθεί.
Η Σμύρνη και το Βιαλέτι του Αϊδινίου θα διοικηθούν για πέντε χρόνια από ελληνική διοίκηση κάτω από την ψιλή κυριαρχία του Σουλτάνου, θα έχουν δική τους Βουλή και μετά την πενταετία η οριστική τύχη της θα καθοριστεί με δημοψήφισμα από τους κατοίκους της περιοχής.
Την 19-05-1919 η πρώτη ελληνική μεραρχία αποβιβάστηκε στην Σμύρνη και περιορισμένη δύναμη του ελληνικού στρατού στην περιοχή του Αϊδινίου, αμέσως μετά την άφιξη του ελληνικού στρατού οι Τούρκοι άρχισαν τις μαχητικές διαδηλώσεις τόσο στην Σμύρνη όσο και στην Κωνσταντινούπολη και οι διαμάχες μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων ήταν καθημερινό φαινόμενο με αποτέλεσμα να είναι αφόρητη η ζωή του ελληνισμού.
Επιστρέφοντας ο Βενιζέλος από το Παρίσι με την συνθήκη των Σεβρών, πυροβολήθηκε από δύο βασιλόφρονες απόστρατοι αξιωματικοί, τραυματίστηκε ευτυχώς ελαφρά στον σιδηροδρομικό σταθμό της Λυών.
Μετά την αποθεραπεία του επέστρεψε στην Ελλάδα όπου ανακυρήχθηκε άξιος ευεργέτης και σωτήρας της Ελλάδας. Είχε επί πλέον δυο χρόνια να κυβερνήσει, τα προβλήματα όμως που είχε με τους αντιπάλους του ήταν πολλά και έτσι αποφάσισε να διαλύσει την Βουλή και να προκυρήξει εκλογές για την 7-11-1920 βέβαιος για την νίκη του.
Οι βασιλόφρονες που εκφραζόταν με το λαϊκό κόμμα το σύνθημα τους ήταν διπλό, από την μία προσπαθούσαν να φέρουν τον Κωνσταντίνο με το ελιά και κότσο Βασιλιά και από την άλλη θα προσπαθήσουν να κερδίσουν ψήφους με το σύνθημα της επιστροφής των στρατιωτών της Μικράς Ασίας στις εστίες τους με νόμο δε, θα ψηφίσει και ο στρατός.
Η προπαγάνδα ήταν εύκολη, «θέλεις να ζήσεις στο σπίτι σου, μαύρο στο Σατανά (Βενιζέλος)», «χτυπήσατε τα αίτια για να γυρίσετε πίσω να ξαναέρθει το χαμόγελο στα χείλια σας, και οι πιο φανατισμένοι θέλουμε την Ελλάδα με τον Βασιλιά μας να ανεβαίνει στο Λυκαβητό και να βλέπει τα σύνορα της».
Πρωί 15-11-1920 το αποτέλεσμα για τους φιλελεύθερους ήταν αποκαρδιωτικό, η διαφορά ήταν μικρή υπέρ του λαϊκού κόμματος καθώς όμως το σύστημα ήταν πλειοψηφικό, το λαϊκό κόμμα κερδίζει 250 έδρες και οι φιλελεύθεροι 110, ο ίδιος ο Βενιζέλος δεν εκλέγεται καν βουλευτής στον νομό της Αττικής όπου είχε βάλει υποψηφιότητα.
Απογοητευμένος τηλεφώνησε στον αρχιστράτηγο Παρασκευόπουλο, στην Σμύρνη να πειθαρχήσει στην νέα κυβέρνηση και την ίδια μέρα φεύγει για την Ευρώπη αφού προηγουμένως απευθύνει διάγγελμα στον ελληνικό λαό. Το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών μου φέρνει στην μνήμη μου την ρήση του μεγάλου πολιτικού της Ιταλικής αριστερός Αντόνιο Γκράμσι « Αν κατακτήσεις το μυαλό των ανθρώπων, γρήγορα η καρδιά και τα χέρια τους θα ακολουθήσουν».
Η νέα κυβέρνηση που πήρε την εξουσία η πρώτη κίνηση της ήταν το δημοψήφισμα για την επάνοδο του Κωνσταντίνου.
Οι σύμμαχοι είχαν οργιστεί με το αποτέλεσμα των εκλογών και για την επάνοδο του Κωνσταντίνου, η συμπεριφορά τους και τα συμφέροντα τους είχαν διαφοροποιηθεί και έτσι άρχισε ο προσεταιρισμός με το κεμαλικό καθεστώς.
Η εγκαταλελειμμένη από τους συμμάχους Ελλάδα με διαλυμένη οικονομία και με ένα κουρασμένο, ταλαιπωρημένο και απογοητευμένο στρατό που επί μια δεκαετία βρισκόταν σε συνεχή πολεμικό συναγερμό, συνέχισαν την εκστρατεία στην Μικρά Ασία παρά τις προεκλογικές υποσχέσεις τους ότι δεν πρόκειται να συνεχίσουν.
Με την έναρξη των επιχειρήσεων τον Αύγουστο του 1921 οι δυνάμεις του ελληνικού στρατού έφθασαν μέχρι τις όχθες του Σαγγάριου και την Αλμυρά έρημο όπου συνετρίβη, υποχρεώθηκε να οπισθοχωρήσει στις αρχικές θέσεις εξόρμησης, η επιχείρηση αυτή κόστισε 25,000 νεκρούς και τραυματίες και τεράστιες απώλειες σε πολεμικό υλικό.
Την 21-08-1922 αντεπίθεση των τουρκικών δυνάμεων σε ολόκληρο το μέτωπο υπό την αρχηγία του Κεμάλ με κατάληψη της Σμύρνης πυρπόληση της πόλης, μέσα σε λίγες ώρες η ωραία νύμφη της Ιωνίας μετατράπηκε σε σωρούς από ερείπια με 300,000 θύματα της τουρκικής θηριωδίας και 1,500,000 πήραν το δρόμο της προσφυγιάς στην Ελλάδα, αξιολύπητοι, στερημένοι από κάθε πόρο ζωής.
Αυτό ήταν το δραματικό τέλος του Ελληνισμού της Μικρός Ασίας που ξεριζώθηκε για πάντα από τις εστίες τους που είχαν ζήσει και μεγαλουργήσει επι τρεις και πλέον χιλιετίες.
Το 1922 εκδήλωση στρατιωτικής επανάστασης υπό τον Νικόλαο Πλαστήρα και παραίτηση Κωνσταντίνου υπέρ του γιου του Γεωργίου Β’, έναρξη της δίκης των έξι πρωταιτίων της καταστροφής σε ιδιαίτερο φορτισμένο κλίμα, που καταδικάζονται και εκτελούνται παρά τις έντονες διεθνείς αντιδράσεις.
Το μεγάλο πρόβλημα του Ελληνισμού ήταν, είναι και θα είναι η διχόνοια, η οποία δημιούργησε τα γεγονότα που σημάδεψαν την Ελλάδα από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα.
Το 500-322 π.Χ πήραν τον δρόμο για τις φυλακές και εξορία κορυφαίες προσωπικότητες της εποχής, Θεμιστοκλής, Ηρόδοτος, Σοφοκλής, Αλκιβιάδης, Σωκράτης, Πλάτων, Αριστοφάνης και Περικλής καθώς και άλλοι πολλοί αναγνωρίσιμοι παγκοσμίως.
Ο πρωταγωνιστής της επανάστασης του 1821 ο Θεώδορος Κολοκοτρώνης φυλακίστηκε το 1833 για εσχάτη προδοσία.
Αν δεν υπήρχε η διχόνοια (δολοφονία Καποδίστρια) η Ελλάδα σήμερα θα είχε τουλάχιστον μια ιδιαίτερη σχέση και θέση στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, για την μεγάλη του προσφορά προς την πατρίδα «αμείφθηκε» για τις δύο απόπειρες δολοφονίας και ΟΧΙ ΜΟΝΟ. Τελικά δεν τον άφησαν να πραγματοποιήσει το προαιώνιο όνειρο που ήταν η ενοποίηση του Ελληνισμού.
- Το έπος της Μικράς Ασίας 1919-1922
- Ιστορικό λεύκωμα Ελευθέριος Βενιζέλος.