Ο πατέρας συνήθιζε σε καθετί στην καθημερινή ζωή να διαχωρίζει τη θεωρία από την πράξη. Και όσο περνούν τα χρόνια βλέπω ότι είχε απόλυτο δίκιο.
Η θεωρία, από τη μια, είναι το ιδεολογικό υπόβαθρο, που ωθεί σε μιαν πράξη, αλλά και οι κανόνες που οργανώνουν και διέπουν συνάμα τις πράξεις των ανθρώπων.
Κάποιος θα μπορούσε να πει ότι, επειδή ακριβώς προέρχεται από το ρήμα “θεώμαι”, η θεωρία είναι η από απόσταση θεώρηση, παρατήρηση της πραγματικότητας. Η πράξη, από την άλλη, σχετίζεται με το “πράττω”, δηλαδή με τη δράση και την εκ του σύνεγγυς ενασχόληση με κάτι.
Καμία από τις δύο δεν μπορεί να σταθεί αυτόνομη και ανεξάρτητη. Οι μεν συλλογισμοί της θεωρίας αποκτούν ισχύ και θεωρούνται ορθοί, μονάχα οσάκις επαληθεύονται από την πράξη. Οι ιδέες των επιστημόνων, δηλαδή, αποκτούν κύρος όσες φορές τα πειράματα τις επαληθεύουν. Η δε πράξη έχει πολλές πιθανότητες να πετύχει όταν βασίζεται στη θεωρία.
Έτσι δικαιολογείται το ότι διαχρονικά πολλοί συνάνθρωποί μας, ένας εξ αυτών ήταν και ο πατέρας μου, πιστεύουν και λένε πως μόνον όταν συνοδεύονται από πράξεις τα λόγια έχουν αξία αφενός και η έμπρακτη εφαρμογή των θεωριών είναι από τα πιο γερά θεμέλια της αρμονικής κοινωνικής συνύπαρξης και της εύρυθμης λειτουργίας ενός κοινωνικού συνόλου αφετέρου.
Τέλος, δεν πρέπει να λησμονήσει κανείς ποτέ ότι τόσο οι θεωρίες όσο και οι πράξεις των ανθρώπων που ζουν και εργάζονται σε μιαν κοινωνία επηρεάζονται κάθε στιγμή της ζωής σε μεγάλο βαθμό από τις ιδέες και τα ιδανικά τους που με τη σειρά τους δέχονται άφθονες επιρροές από την κοινωνία τους την ίδια. Σχετίζονται και με τα υλικά αγαθά της ζωής τους και με το πνευματικό τους οπλοστάσιο που αμφότερα οφείλονται στα καθημερινά πάρε δώσε με τους γύρωθέ μας.
Ας προσθέσουμε εδώ και τις επιδράσεις που δύναται να δέχονται από τους κανόνες της κοινωνικής ηθικής που ορίζει με τους άγραφους νόμους του κάθε κοινωνικό σύνολο.
Συνεπώς, πριχού κρίνουμε τους άλλους για ό, τι πιστεύουν ή πράττουν, καλό και δείγμα συνέσεως θα είναι να ιδούμε και το ανθρωπογενές περιβάλλον τους, το οποίο – εν γνώσει ή εν αγνοία, με ή παρά τη θέλησή μας – λειτουργεί ως μήτρα συγκεκριμένων θεωριών και πράξεων…