Το κείμενο αυτό, αποτελεί τη συνέχεια της Α΄ ενότητας που δημοσιεύτηκε στο προηγούμενο φύλλο, με τίτλο: Α΄ Ενότητα: Η Άνοιξη στην Ελληνική προοδευτική σκέψη
Οι «δομικές» αλλαγές στην πολιτική σκέψη των Ελλήνων πολιτών, πράγματι μετά από τέσσερις τουλάχιστον δεκαετίες από την περίοδο της μεταπολίτευσης και τη ριζοσπαστικοποίηση των πολιτικών επιλογών των Ελλήνων πολιτών παρατηρούμε μια αλλαγή στις προτιμήσεις τους, που τουλάχιστον μας ξενίζουν, αφού σύμφωνα με τις θεωρήσεις μας, την επιστροφή στις συντηρητικές επιλογές την κρίνουμε ως οπισθοδρόμηση. Προσπαθώντας να ερμηνεύσουμε αυτή την στροφή, εξετάζουμε κάποιους παράγοντες που κατά τη γνώμη μας συνετέλεσαν σε αυτό:
- Σαν πρώτο παράγοντα στην επιστροφή αυτή, θεωρούμε την εμφάνιση της οικονομικής κρίσης, η οποία ομολογουμένως ήταν μια πρωτόγνωρη κατάσταση η οποία τρόμαξε τους πάντες. Είναι αποδεδειγμένο κοινωνιολογικά ότι μετά από μια σκληρή δοκιμασία, οι συμπεριφορές των ανθρώπων διαφοροποιούνται ως προς την ανάληψη ρίσκου και επιχειρούμενων πειραματισμών. Οι πολίτες «μαζεύονται» περισσότερο, αναζητώντας πιο ασφαλείς λύσεις, εγκαταλείποντας κάποιους πειραματισμούς και ανοίγματα σε καινοτομίες ακόμη κι αν υπάρχει η ελπίδα ότι μακροπρόθεσμα αυτά θα τους επιφέρουν οφέλη. Οδηγούμαστε δηλαδή σε πλέον συντηρητικές επιλογές.
- Σαν δεύτερο παράγοντα θεωρούμε το ότι στην συνείδηση των Ελλήνων πολιτών απομυθοποιήθηκαν οι βασικές έννοιες του δημοκρατικού σοσιαλισμού ή της σοσιαλδημοκρατίας, οι οποίες πράγματι τους γοήτευαν τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης. Αυτό μάλιστα στην συνείδηση των πολιτών οριστικοποιήθηκε ακόμη περισσότερο όταν και για την περίοδο 2015 – 2019 μια άλλη «αριστερή» όπως αυτοαποκαλούνταν ή «κεντροαριστερή» παράταξη βρέθηκε στην εξουσία και πάλι όμως οι ελπίδες τους διαψεύστηκαν. Άρα οι έννοιες περί της «ολικής» ισότητας ή περί των «κοινωνικοποιήσεων των μέσων παραγωγής» αποδεικνύονται ότι είναι μόνον γοητευτικές φραστικές διατυπώσεις. Η πραγματικότητα στην διαχείριση της εθνικής εξουσίας, τουλάχιστον στον δυτικό μας κόσμο, αποδεικνύεται πολύ πιο πεζή και σκληρή, προσκείμενη περισσότερο στα συμφέροντα των δυνατών. Και πάλι μετά την απομυθοποίηση αυτή, η κατάληξη είναι οι συντηρητικές επιλογές οι οποίες κρίνονται ως οι πλέον ασφαλείς και με τους λιγότερους «μπελάδες» ή αλλιώς αναλαμβανόμενα ρίσκα.
III. Σαν τρίτο παράγοντα θεωρούμε την απαξίωση ικανού μέρους των Ελλήνων πολιτών και κυρίως των νέων προς τα πολιτικά πρόσωπα. Αξία και αίγλη συνήθως αποδιδόταν σε πολιτικά πρόσωπα κυρίως του προοδευτικού χώρου και τις περισσότερες φορές αυτό προέκυπτε λόγω της φήμης τους για τους κοινωνικούς τους αγώνες για την προάσπιση της δημοκρατίας ή των πανανθρώπινων δικαιωμάτων.
Τα πρόσωπα αυτά που ενίοτε έφταναν και στην κατάσταση των προβεβλημένων κοινωνικών ειδώλων, εξέλειπαν πλέον. Χάθηκαν λοιπόν τα «ηρωικά πρόσωπα» των αγώνων και της κοινωνικής προσφοράς. Η απαξίωση αυτή και η γενική θεώρηση ότι «όλοι ίδιοι είναι», και πάλι ευνοεί τις συντηρητικές επιλογές.
Καταλήγοντας σε μια σοσιαλδημοκρατική επιλογή
Αφού λοιπόν η ριζοσπαστικοποίηση της πολιτικής σκέψης των Ελλήνων πολιτών έχει εκλείψει και οι «αριστερίζουσες» θέσεις έχουν πια απομυθοποιηθεί, αφού αποδείχτηκε η αδυναμία εφαρμογής τους, οι πολιτικές επιλογές εκείνων οι οποίοι θεωρούν τους εαυτούς τους προοδευτικούς, κινούνται γύρω από τον «σοσιαλδημοκρατικό χώρο».
Όμως και παρόλες τις αντιφάσεις και την σχετική αδυναμία ενιαίας έκφρασης που έχει εμφανίσει στις θέσεις του ο προοδευτικός χώρος της χώρας μας, θεωρούμε ότι σήμερα πια διακατέχεται από μια μεγαλύτερη ωριμότητα και ικανότητα κριτικής σκέψης.
Τα κριτήρια για μια προοδευτική επιλογή
Αναλύοντας όλα τα παραπάνω και προσπαθώντας να σκιαγραφήσουμε το πολιτικό μοντέλο που πλέον σήμερα θα καταστεί ελκυστικό σε εκείνους τους Έλληνες πολίτες οι οποίοι θεωρούν τους εαυτούς τους φύσει ή θέσει προοδευτικούς, καταλήγουμε στα παρακάτω:
Ι. O πολιτικός φορέας που θα τους συγκινήσει θα πρέπει κατά πρώτον να τους αποπνέει πολιτική σταθερότητα και ασφάλεια. Η αίσθηση ασφάλειας αναφέρεται κυρίως στην εισοδηματική και την γενικότερη οικονομική τους θέση. Την ίδια αίσθηση θα πρέπει να έχουν και για τον αρχηγό της παράταξης καθώς και για την ηγετική του ομάδα.
- Όμως ο πολιτικός αυτός φορέας, για να καταστεί ελκυστικός και στη συνείδησή τους, θα πρέπει να διακηρύσσει και θέσεις που πραγματικά θα αποδεικνύουν τον προοδευτικό του προσανατολισμό και θα σχετίζονται με μια πιο δίκαιη και γενναία φορολόγηση του παραγόμενου μεγάλου ιδιωτικού πλούτου.
III. Οι θέσεις αυτές θα πρέπει να χαρακτηρίζονται ως αρκετά καινοτόμες και εμφανώς να αποδεικνύουν ότι συντείνουν σε μια πιο δίκαιη κατανομή του παραγόμενου εθνικού πλούτου. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην διαχείριση και αντιμετώπιση των ολιγοπωλιακών συμφερόντων, που συνήθως προσπαθούν να χειραγωγήσουν την παραγωγή αλλά και τις αγορές εις βάρος των λαϊκών συμφερόντων.
- Βεβαίως θα πρέπει απαραίτητα να εκφράζονται θέσεις που θα καταδεικνύουν τη προσπάθεια για πολύ μεγαλύτερη παραγωγή εθνικού πλούτου, με σαφέστατες και συγκεκριμένες έξυπνες και καινοτόμες προτάσεις, για τις οποίες ο πολιτικός φορέας θα δεσμευθεί ότι θα τις ολοκληρώσει και θα τις εφαρμόσει.
- Θα διακηρύττει επίσης σαφέστατα ότι ακρογωνιαίος λίθος της χρηστής διακυβέρνησης της χώρας θα παραμένει η ενίσχυση του χαρακτήρα τόσο των δημόσιων νοσοκομείων όσο και της δημόσιας εκπαίδευσης. Εί δυνατόν θα μπορούσαν να ανακοινωθούν συγκεκριμένα ποσοστά δαπανών επί του εθνικού ΑΕΠ για τον κάθε ένα από τους τομείς αυτούς.
- Εφόσον οι δύο πλέον δυναμικοί τομείς οικονομικής δραστηριότητας για τη χώρα μας κρίνονται εκείνοι του τουρισμού και της γεωργίας, θα ανακοινωθεί η αναβάθμιση των υπηρεσιών τους σε Υπερυπουργεία πρώτης προτεραιότητας.
VII. Όμως και με την αφορμή των χιλιάδων Ελλήνων επιστημόνων που διαπρέπουν στο εξωτερικό και με στόχο τον επαναπατρισμό τους και την αξιοποίηση των γνώσεών τους, είτε στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση είτε στον καινοτόμο χώρο των νέων τεχνολογιών και των νεοφυών επιχειρήσεων, θα ανακοινωθεί η ίδρυση δύο νέων Υπουργείων.
Του επαναπατρισμού των επιστημόνων, αλλά και η αναβάθμιση της Γ.Γ. Γραμματείας έρευνας και τεχνολογίας σε Υπουργείο νέων τεχνολογιών και νεοφυών επιχειρήσεων, με ουσιαστική εκχώρηση αρμοδιοτήτων από άλλα Υπουργεία. Ο οδικός χάρτης συζήτησης και έγκρισης
Για να τύχουν βέβαια τα κριτήρια αυτά και όσα άλλα ακόμη θα μπορούσαν να ενσωματωθούν σε ένα πολιτικό μανιφέστο, προμετωπίδα των πολιτικών θέσεων του πολιτικού φορέα, θα πρέπει να τύχουν εκτενούς οικονομικο-τεχνικής επεξεργασίας από ειδική επιτροπή που θα συντάξει και σχετική εισηγητική έκθεση. Κατόπιν θα πρέπει να τύχουν και πολιτικής νομιμοποίησης από τα ανάλογα όργανα του πολιτικού φορέα, όπως το Συνέδριο θέσεων.