Πολύ όμως μακριά το μέτωπο του πολέμου. Η διαταγή να σταματήσει η κοπή των σταφυλιών, μας βρήκε στις κρεβατίνες. Τα σταφύλια συσκευασμένα έμειναν στον δρόμο. Πολύ νωρίς έγινε η αρχή πολλών δεινών που επρόκειτο μετά από λίγο να ακολουθήσουν. Τα κράτη στην Ευρώπη σαν χάρτινοι πύργοι το ένα μετά το άλλο καταρρέουν και καταλαμβάνονται από τις γερμανικές στρατιές που πλησιάζουν τα Βαλκάνια.
Η Ιταλία θέλοντας και αυτή να γίνει δεύτερη αυτοκρατορία, επιτέθηκε αιφνιδιαστικά στην Ελλάδα, υπολογίζοντας σε ένα ανώδυνο περίπατο προς Αθήνα και σα Ρωμαίος αυτοκράτορας να στήσει το θρόνο του ο Μουσολίνι στην Ακρόπολη. Όμως Ο Ελληνικό Στρατός σε λίγες μέρες θα έτρεπε σε άτακτη φυγή τον άφρονα εισβολέα.
«Η μεγαλοσύνη στα έθνη δεν μετριέται με το στρέμμα,
με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με αίμα»,
βροντοφωνάζει ο Πααμάς. Η μία πόλη μετά την άλλη καταλαμβάνεται από τα Ελληνικά στρατεύματα και δημιουργείται ένα κλίμα ενθουσιασμού και υπερηφάνειας στον Ελληνικό λαό που δεν μπορεί να τον κρύψει και σε κάθε κατάληψη πόλης της Αλβανίας με κωδωνοκρουσίες και ζητωκραυγές αναγγέλλαμε οι μικρότεροι το γεγονός.
Για να προλάβει την τέλεια καταστροφή και γελιοποίηση του Μουσολίνη από την μια και για να πλησιάσει όσο το δυνατόν περισσότερο την Αφρική που μάχονταν τα στρατεύματα του Ρόμελ από την άλλη, ο Χίτλερ επιτέθηκε και αυτός στην μικρή αλλά όχι και τόσο εύκολη χώρα. Λίγο πριν την επίθεση των Γερμανών, ο Άγγελος Βλάχος διευθυντής της Καθημερινής, στέλνει ανοικτή επιστολή στον Χίτλερ λέγοντας του «Σ’ αυτή την επίθεση η Ελλάδα των 8.000.000 κατοίκων δεν έχει παρά να παρατάξει αντί πυροβολικού, πεζικού και μεραρχιών, φύλακες στα σύνορα της είκοσι χιλιάδες τραυματίες χωρίς πόδια, χωρίς χέρια, με τα αίματα και τους επιδέσμους δια να τους υποδεχθούν.
Δεν πρόκειται όμως να γίνει αυτό. Ο λίγος η πολύς στρατός που είναι ελεύθερος, θα σταθεί. Αν κληθεί τι θα κάμει? Θα πολεμήσει και εκεί, θα αγωνιστεί και εκεί, θα πεθάνει και εκεί, αναμένοντας την εκ του Βερολίνου επιστροφή του δρομέα, ο οποίος ήλθε προ πέντε ετών και έλαβε από την Ολυμπία το φως για να το μεταφέρει εις δάδα φέρνοντας την πυρκαγιά στον μικρόν αλλά μέγιστο αυτό τόπο που αφού έμαθε όλον τον κόσμο να ζει, πρέπει τώρα να τον μάθει και να αποθνήσκει». «Ατάραχοι αντικρύσαμε μια μοίρα πολέμου που ήταν άδικος. Ώραίος ο θάνατος σαν είναι για το χρέος, με δόξες τον σκεπάζει ολύμπια λύρα» (Στέλιος Σπεράντζας καθηγητής μου στην ορθοδοντική). Και γίνεται η επίθεση, η Ελλάδα αντιστέκεται όσο κανένα κράτος, τα οχυρά Ρούπελ και Μπέλες αντιστάθηκαν επί μακρόν. Οι Γερμανοί προχωρούν, καταλαμβάνουν ολόκληρη την Ελλάδα και με κραυγές ο εκφωνητής φωνάζει « Έλληνες κουράγιο θα νικ….».
Και η σιγή του σταθμού επικράτησε για όλη την κατοχή. Γνώρισα πολλές χαρές στη ζωή μου, αλλά όχι τη χαρά να πεθάνω για την πατρίδα μου. (Λορέντζος Μαβίλης ). Η Κρήτη παραμένει ελεύθερη, δυστυχώς όχι για πολύ. Η μεραρχία της διαλυμένη παραμένει στην Ελλάδα, στερείται τα παλικάρια της η Κρήτη που θα την κρατούσαν ελεύθερη. Οι Γερμανοί με συνεχείς βομβαρδισμούς σε ολόκληρη την Κρήτη αρχίζουν την κατάληψή της, όχι και τόσο εύκολη όσο νόμιζαν.
Στις 23 Απριλίου η Ελληνική κυβέρνηση με Πρωθυπουργό τον Εμμανουήλ Τσουδερό και με τον Βασιλέα Γεώργιο τον Β ΄είχαν προλάβει να φύγουν από την Αθήνα και να καταφύγουν στην περιοχή των Λευκών Οραίων. Πριν διαφύγουν από το νησί για τη Μέση Ανατολή απηύθυναν μακροσκελές διάγγελμα στον Ελληνικό λαό λέγοντας του να έχει πίστη στην τελική νίκη (ξένα πρακτορεία). Το επίλεκτο σώμα των αλεξιπτωτιστών που σαν μανιτάρια έπεφταν από τον ουρανό, πριν προλάβουν να πατήσουν τα κακοτράχαλα χώματα της Κρήτης, τα εναπομείναντα παλικάρια της αλλά και οι γέροντες ακόμα, τους εξόντωναν. Δεν σηκώνει ο τράχηλος του Έλληνα ζυγό.
Δυστυχώς ένα επιτελικό σφάλμα των Εγγλέζων στα Χανιά, έδωσε την ευκαιρία στους Γερμανούς να αποβιβάσουν στρατεύματα και έτσι να επιτύχουν την κατάληψη και την προέλαση τους και στους άλλους νομούς και να ολοκληρώσουν την κατάληψη της Κρήτης. Πολύ μεγάλο το τίμημα όμως για τους Γερμανούς. Το επίλεκτο σώμα των αλεξιπτωτιστών εξοντώθηκε και έκτοτε δεν έμεινε παρά το μικρό απομεινάρι του. Καταλαμβάνεται η Κρήτη και τα αντίποινα είναι πέρα πάσης φαντασίας για την καταστροφή που τους επέφερε ο Κρητικός λαός. Η Κάνδανος είναι το πρώτο τους θύμα.
Την ισοπέδωσαν και μια πινακίδα αναφέρει την άλλοτε ύπαρξη της. Η Βιάννος, τα Ανώγια και τόσα άλλα χωριά είναι τα θύματα τους, πρωτόγνωρα στην Παγκόσμια πολεμική Ιστορία. Ο Αρχιμανδρίτης Θεοδοσάκης είναι ο πρώτος που εκτελείται, ένας αγωνιστής της μάχης της Κρήτης που δυστυχώς χιλιάδες έκτοτε εκτελέστηκαν κατά την εδώ παραμονή τους. «Μεριάστε κάστρα και βουνά και πολιτείες και χώρες και σεις νίκες λευκόφτερες ανοίξτε δρόμο διάπλατα για να περάσει η Κρήτη (Πολέμης).
Αυτή είναι η Κρήτη με την φλόγα της ας την πούμε ψυχή και πιο πάνω από την ζωή και τον θάνατο, που είναι δύσκολο να το ορίσεις. Υπάρχει αυτή η υπερηφάνεια, το πείσμα, η παλικαριά, η αψηφισιά και μαζί της κάτι άλλο ανέκφραστο και ασταμάτητο που σε κάνει να χαίρεσαι που είσαι άνθρωπος (Καζαντζάκης).
Κάθε μέρα η σκληρότητα ξεπερνά κάθε όριο. Η συμπεριφορά στον συνάνθρωπό τους είναι κτηνώδης. Από τις 6 μ μ το καλοκαίρι κλεισμένοι σαν ζώα στα σπίτια μας. Μαζεύει τους άνδρες καθημερινά ανεξαρτήτως ηλικίας και με φορτηγά τους μεταφέρει στο αεροδρόμιο και σε άλλα έργα που εκτελεί για καταναγκαστική εργασία. Πόσες πικραμένες μάνες, πόσα ορφανά, πόσες γυναίκες χωρίς άνδρα, χωρίς σπίτια, χωρίς στον ήλιο μοίρα άφησαν στο πέρασμα τους οι εισβολείς.
Το σαμποτάζ του αεροδρομίου υπήρξε η αρχή της καταστροφής της στρατιάς του Ρόμελ και μετέπειτα την ήττα της Γερμανίας. (είχα την τύχη την παραμονή και την επομένη μέρα του σαμποτάζ να βρεθώ εργάτης εκεί αντί του πατέρα μου και να απολαύσω ένα αεροδρόμιο με 24 εξακινιτήρια αεροπλάνα που στα κουφάρια έμπαιναν μεγάλα αυτοκίνητα χωρίς να φαίνονται που πήγαν).
Την επομένη το θέαμα ήταν πέρα από πάσης περιγραφής. Σκελετοί από σίδερα και ένας τάπητας από λιωμένο μέταλλο ήταν στο κατάμαυρο αεροδρόμιο που βέβαια πληρώθηκε την επομένη με εκτελέσεις 50 επιφανείς πολίτες.
Κακομοίρα Κρήτη πόσο φόρο αίματος πλήρωσες και πληρώνεις για την λευτεριά σου. Παντέρμη Κρήτη ψυχές που γεννάς (Πρεβελάκης).
Η σκληρότητα του κατακτητή ξεπερνά τα όρια της, εκτελέσεις ανεξαρτήτως ηλικίας ,,συμπεριφορά απάνθρωπη που σαν ζώα οδηγούν τους πολίτες σε καταναγκαστικά έργα. Πόσες πικραμένες μητέρες , ορφανά ,γυναίκες ,άφησαν στο πέρασμα τους οι άφρονες εισβολείς.
Το σαμποτάζ του αεροδρομίου που στοίχισε την ζωή 50 διακεκριμένων Κρητών ήταν η αρχή και τελικά η καταστροφή του Ρόμελ και αργότερα της Γερμανίας. ( Την παραμονή και την επομένη βρισκόμουν εργάτης του πατέρα μου στο αεροδρόμιο και απολαύσαμε το μέγεθος της καταστροφής 24 εξακινητήρια μεγαθήρια που μόνο ο σκελετός από σιδηγωνιές και ένα δάπεδο με λιωμένο μέταλλο είχαν απομείνει ) Κακόμοιρα Κρήτη πόσο φόρο αίματος πλήρωσες και πληρώνεις για την λευτεριά σου .Παντέρμη Κρήτη…ψυχές που τις γεννάς .( Πρεβελάκης )