Θυμήθηκα τον Φαλιμέντο ή Φαλιμεντοχώναρο, όπως τον αποκαλούσαμε, μάλλον περιπαικτικά. Αδύνατος, γεράκος, ψαρομάλλης, μετρίου αναστήματος· από τους χαρακτηριστικούς τύπους του Ηρακλείου, (που δεν χρειάζεται ν’ αναφέρουμε άλλους, γιατί θα ξεστρατίσουμε), στα μέσα της δεκαετίας του ’50. Ντυμένος στα άσπρα και με ένα επίσης άσπρο, πάνινο καπέλο-φέσι, περίμενε να σχολάσουμε, με το καμπανάκι της λήξης, στην Είσοδο (ή Έξοδο) του σχολείου μας, του Λυκείου ο Κοραής. -«Φαλιμέντο, φαλιμέντο…», φώναζε, υπαινισσόμενος ότι με το χαμηλό αντίτιμο που χρέωνε, έπεφτε έξω, φαλίριζε και η κατάληξη της επιχείρησης ήταν … Φαλιμέντο, δηλ. χρεωκοπία. Περίμενε, λοιπόν, αυτούς που σχολούσαν, με το περιποιημένο και πεντακάθαρο καροτσάκι του (μετασκευασμένο καροτσάκι για μωρά) για να μας πουλήσει το εμπόρευμά του, που ήταν το παγωτό χωνάκι. Πάνω στον πάγκο του «καταστήματός» του, έβγαιναν από μια γυάλα, όπως τα άνθη από το ανθοδοχείο, οι στήλες με τα χωνάκια, το ένα μέσα στο άλλο· χωνάκια μικρά, που ήταν δεν ήταν 5 – 6 εκατοστά, ίσως για ν’ αυγατίζει η λιγοστή ποσότητα του παγωτού που έβαζε. Και με μια μικρή σπάτουλα, φτυάριζε το παγωτό (δικής του κατασκευής και παραγωγής) και το τοποθετούσε επιμελώς, νοικοκυρεμένα και τελετουργικά, πάνω στο χωνάκι, μπρος στα ανυπόμονα παιδικά μας βλέμματα, που περίμεναν ξεροσταλιάζοντας να το δοκιμάσουν. -«Φαλιμέντο, θα πέσουμ’ έξω, σήμερα…», διαλαλούσε!

Ο Θάνος ήταν από τους πρώτους παιδικούς μου φίλους. Όμως, οι κάποιοι μήνες διαφοράς, του έδωσαν το προβάδισμα να πηγαίνει σε μεγαλύτερη τάξη και στη συνέχεια, πέρα από το «γεια», όσο συχνά ή αραιά και αν το ανταλλάζαμε, δεν είχαμε βρεθεί ποτέ μαζί σε παρέα. 2004… τι σου είναι όμως η οικειότητα και μάλιστα η παιδική… μήνας Αύγουστος και ο Θάνος καθισμένος στην είσοδο γνωστού καφέ (βλ. καφενείο ή … καφετέρια, εκμοντερνισμένο), στην πλατεία Ελ. Βενιζέλου (κοινώς Λιοντάρια ή κρήνη Μοροζίνι), μου έκοψε το δρόμο, λέγοντας: -«Πάμε Εμιράτα;». Κι εγώ, ελεύθερος (και ωραίος;) απλά του απάντησα: -«Φύγαμε»… Έτσι, μόνοι και ασυνόδευτοι, κλείσαμε εισιτήριο για Μπαχρέιν – Ντουμπάι. Άσχετα από το γούστο του καθενός μας, το Ντουμπάι είναι ένας από τους «πρέπει» ταξιδιωτικούς προορισμούς. Άναυδοι από τον οικοδομικό οργασμό, τον πλούτο, την πολυτέλεια … και τη ζέστη, εκτός κλιματιζόμενων χώρων. Θέρος, γαρ…

Κάτω απ’ αυτές τις κλιματολογικές συνθήκες ήταν σοφό να παρατείνουμε την περιπλάνησή μας σε ένα από τα μύρια και υπερμοντέρνα εμπορικά κέντρα (mall), όπου στεγάζονταν –μαζί με πολλά άλλα- και οι μεγαλύτερες και ακριβότερες μάρκες ρουχισμού, κοσμημάτων και αξεσουάρ. Επιστέγασμα στην περιπλάνησή μας ήταν ο εντοπισμός σημείου πώλησης παγωτού – χωνάκι. Πήραμε από ένα ο καθένας και ακολουθήσαμε ένα ανοικτό ανηφορικό διάδρομο, που μας έβγαλε σ’ ένα άλλο μεγάλο χώρο, εμφανώς διαφορετικό και άσχετο από το εμπορικό κέντρο. Βρεθήκαμε σε ένα χώρο, μεγέθους αίθουσας κινηματογράφου, χωρίς παράθυρα, με διακριτικό φωτισμό, με απαστράπτον πάτωμα και μερικά παγκάκια εδώ κι εκεί· κάτι σαν χώρος αναμονής,  μέρος ιδανικό για να καθίσουμε, να ξαποστάσουμε και να απολαύσουμε το παγωτό μας. Εντύπωση μας έκαμε η καθαριότητα που επικρατούσε, η ηρεμία, καθώς και οι διερχόμενοι.

Ήταν νέα παιδιά, καλοντυμένα, κοπέλες με τις μαντήλες τους, που κυκλοφορούσαν με ηρεμία και σεμνότητα και χάνονταν στο βάθος μιας άλλης στοάς… Και ενώ ευχαριστούσαμε την τύχη μας, που μας οδήγησε μέσα από το πολύβουο εμπορικό κέντρο σ’ αυτό τον ήρεμο και πεντακάθαρο χώρο, για να ξεκουραστούμε, μας πλησιάζει ένας μεσόκοπος κύριος, άραβας στην εμφάνιση και στα χαρακτηριστικά. Φορούσε, όμως, ένα σκούρο κοστούμι, κάτι σαν στολή, αλλά πάλι στολή δεν ήταν, αφού δεν είχε διακριτικά. Εκτός από το σκούρο της χρώμα, στην εμφάνιση μου θύμισε τη μπεζ στολή που οι έφεδροι αξιωματικοί αποκαλούν «Αφρικάνα». Σταμάτησε μπροστά μας. Μας χαιρέτησε με μια κίνηση της κεφαλής και μιλώντας μας στα αγγλικά, σε ύφος υπηρεσιακό, μας είπε: -«Παρακαλώ, δεν επιτρέπεται να κάθεστε εδώ. Πρέπει να φύγετε.»… Προς στιγμή κοιταχτήκαμε αμήχανα με το Θάνο και η περιέργειά μας, μας οδήγησε στην αναπόφευκτη ερώτηση: -«Γιατί;»… Και η απάντηση: -«Γιατί εδώ είναι πανεπιστήμιο!».

Απομακρυνθήκαμε, απογοητευμένοι αλλά και προβληματισμένοι. Λίγο μας ενδιέφερε αν μας απομάκρυνε επειδή δεν ήμασταν φοιτητές ή επειδή τρώγαμε παγωτό στο χώρο αυτό. Για λίγα λεπτά μείναμε αμίλητοι, κάνοντας τη σκέψη πως οι καλοντυμένοι νέοι και τα κορίτσια που μόλις είχαμε δει να περνούν από την αίθουσα ήταν φοιτητές που πήγαιναν στα μαθήματά τους, με ηρεμία και με σεβασμό για το χώρο που τους φιλοξενεί, τηρώντας την καθαριότητα, την ησυχία και –προφανώς- όποιους άλλους κανόνες όριζε το πανεπιστήμιο. Αναπόφευκτα μας ήρθαν στο μυαλό και οι συγκρίσεις με τους δικούς μας πανεπιστημιακούς χώρους –τουλάχιστον με πολλούς απ’ αυτούς… μαρκαδόροι και σπρέι στους τοίχους, αφισορρύπανση, τα πλακάτ και τα συνθήματα, η έλλειψη καθαριότητας στους κοινόχρηστους χώρους, οι καταλήψεις, η αφαίρεση υλικού και οι βανδαλισμοί, όπως τα βλέπουμε όλοι μας στη μικρή οθόνη –εκτός και αν τα ΜΜΕ μας παραπλανούν!!!

Από το 2004 έχουν περάσει 17 χρόνια. Μόνο τώρα, κάτι έχει αρχίσει να κινείται γύρω από το θέμα των πανεπιστημίων, ξεκινώντας με την κατάργηση του γελοίου και υποκριτικού (!) θεσμού του ασύλου στα ΑΕΙ. Ήταν ένα νομοθέτημα μοναδικό … στον πλανήτη μας, που ενώ υποτίθεται ότι αποσκοπούσε στην κατοχύρωση της ακαδημαϊκής ελευθερίας στη διδασκαλία, την έρευνα και τη διακίνηση των ιδεών, μόνο προβλήματα και αδιέξοδα στο χώρο των πανεπιστημίων είχε συσσωρεύσει από το 1982, που θεσπίστηκε με νόμο… Σήμερα, βρίσκεται σε εξέλιξη στην Επιτροπή της Βουλής νομοσχέδιο για την Ανώτατη Παιδεία. Μέσα σ’ αυτό υπάρχει και η πρόβλεψη για Ομάδα Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, που θα υπάγεται στην Αστυνομία. Ίσως, από εδώ να ξεκινήσει μια καλύτερη μέρα για τα ταλαιπωρημένα πανεπιστήμιά μας, τους σοβαρούς φοιτητές που ενδιαφέρονται για τις σπουδές τους, τους καθηγητές και το λοιπό προσωπικό.

Το μυαλό μου έχει μείνει στο Ντουμπάι, στο παγωτό χωνάκι και στο εκεί πανεπιστήμιο, με τους σοβαρούς και επιμελείς φοιτητές του. Θυμάμαι πως είχα πει στο Θάνο, φεύγοντας, μετά την αποπομπή μας: -«Πάμε, Θάνο… Εδώ είναι πανεπιστήμιο… δεν είναι παίξε – γέλασε»!!!

[email protected]