Η γνώμη του Ντόναλντ Τραμπ και η εφαρμογή από μέρους του κάποιων παραμέτρων της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, έχει ήδη αρχίσει να γίνεται αρκούντως γνωστή και κατανοητή στους Ευρωπαίους συμμάχους του.

Οι πεποιθήσεις του Αμερικανού προέδρου δεν εστιάζονται πια σε λεπτομέρειες της εφαρμογής της δημοκρατίας, σε πολιτικές διαφορές και αντίθετες γνώμες, αλλά κυρίως στις οικονομικές συναλλαγές και τα οφέλη που ελπίζει να κερδίσει η κάθε χώρα.

Παραδείγματα τέτοιων συμπεριφορών πήραμε σχετικά πρόσφατα, όταν αρνήθηκε να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία του Πούτιν, με το αιτιολογικό ότι αυτό θα επηρεάσει τις εμπορικές συναλλαγές. Η γηραιά ήπειρος σήμερα βρίσκεται ακριβώς σε αυτή την περίεργη και πρωτόγνωρη, εδώ και πολλές δεκαετίες, κατάσταση, με ορατό τον κίνδυνο για κάποιες, βόρειες ειδικά, χώρες, που ίσως βιώσουν γεγονότα παρεμφερή με εκείνα της Ουκρανίας.

Παράλληλα διαφαίνεται η αδυναμία και ίσως η απροθυμία πολλών χωρών, αλλά όχι όλων (!), να χορηγήσουν στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία με την σταδιακή απόσυρση των ΗΠΑ.

Με βάση τα παραπάνω αναγραφέντα, κανένα ευρωπαϊκό μέλος του ΝΑΤΟ δεν αισθάνεται ασφαλές στον καινούργιο κόσμο που ήδη ανέτειλε. Οι Ευρωπαίοι κατανοούν πλέον ότι οφείλουν να ενισχύσουν την άμυνά τους ώστε να είναι σε θέση να υπερασπισθούν παραδοσιακές αξίες.

Δεν είναι τυχαία η δήλωση του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ, η οποία προτρέπει όλους να δαπανούν όχι 2%, αλλά 5% του ΑΕΠ των χωρών τους, κάτι που δεν έχουμε καμιά αμφιβολία ότι θα επιτευχθεί σταδιακά.

Τα σχετικά οικονομικά μεγέθη που θα διατεθούν στο εσωτερικό της Ε.Ε. έγιναν προσφάτως γνωστά και όλα αυτά με αντικειμενικό σκοπό να απεξαρτητοποιηθούν από την Αμερική. Όλα αυτά όμως, ενώ για κάποιες εύρωστες οικονομίες της Ευρώπης, όπως της Γερμανίας, φαντάζουν εύκολα, είναι εξαιρετικά δύσκολα για τις μικρότερες χώρες.

Η τεχνολογία των drones, τα δορυφορικά συστήματα και όλα όσα προηγμένα ακούμε τελευταία, προϋποθέτουν επίπονες μακροχρόνιες προσπάθειες που δεν αφορούν μόνο την οικονομική παράμετρο, γεγονός δύσκολο για πολλές εθνικές Κυβερνήσεις.

Τα 150 δισεκατομμύρια ευρώ του νέου ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης (SAFE), αναμφίβολα θα μειώσει το κόστος δανεισμού των κρατών, αλλά είναι μάλλον απίθανο τα μικρότερα ειδικά κράτη να πετύχουν πολλά, σε όσα αναφέρθηκαν, σε μαχητικά αεροσκάφη νεότερων γενεών, κ.ο.κ.

Έτσι, η επίτευξη του φιλόδοξου στόχου της Ένωσης οφείλει να είναι συλλογική και όχι ατομική! Δυστυχώς αυτή η ιδεώδης συλλογική προσπάθεια είναι καταδικασμένη εκ προοιμίου να αποτύχει. Προϋποθέτει την επιθυμία όλων για συμμετοχή σε κοινά αμυντικά προγράμματα, γεγονός που δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα.

Κάποιες χώρες, όπως η Ουγγαρία, διάκεινται ευμενώς απέναντι στη Ρωσία, άλλες ισχυρές ενώ ανήκουν στο ΝΑΤΟ δεν ανήκουν στην Ε.Ε., έτσι ώστε η όλη προσπάθεια να μην φαίνεται εφικτή. Δυστυχώς, η Ευρωπαϊκή Ένωση, όλες τις διαρρεύσασες δεκαετίες από τη δημιουργία της, δεν κατάφερε να δρομολογήσει ενιαία εξωτερική και αμυντική πολιτική.

Κάθε χώρα είχε κατά νου αποκλειστικά τον εαυτό της, με αποτέλεσμα μια περίεργη ποικιλία από οπλικά συστήματα τα οποία δεν ακολουθούν κάποιο ενιαίο και ομοιόμορφο σχηματισμό. Το ακόμα χειρότερο και δυσκολότερο είναι ότι πολλές χώρες ανέπτυξαν συνεργασίες με άλλα κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως για παράδειγμα η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία, με την γειτονική μας Τουρκία, προσδοκώντας η κάθε μια το εθνικό τους συμφέρον και αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα ή παρακάμπτοντας τελείως το συλλογικό, εκείνο δηλαδή της ενωμένης Ευρώπης.

Όμως, η περιβόητη αυτή υπόθεση πηγαίνει ξανά ένα βήμα πίσω και το διακύβευμα θα είναι πολύ μεγαλύτερο σε μελλοντικούς καιρούς, όταν θα έρθει και πάλι στο προσκήνιο η δημιουργία μιας ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και αγοράς, μιας ασφαλούς και κυρίαρχης ηπείρου, αφού εν τω μεταξύ θα έχουν ξοδευτεί πολύτιμοι πόροι που θα μπορούσαν να ενισχύσουν το κοινωνικό προφίλ των πολιτών της Ευρώπης και φυσικά θα έχει χαθεί ακόμα πιο πολύτιμος χρόνος για όλα αυτά και ακόμα περισσότερα!

Ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης είναι τέως διευθυντής Χειρουργικής και συγγραφέας