Το 431 π.Χ. μολυσματική ασθένεια -λοιμός- αποδεκατίζει το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Αθήνας ανάμεσά τους και τον ίδιο τον Περικλή καθορίζοντας ουσιαστικά, την εξέλιξη του πελοποννησιακού πολέμου. Το 1347 μ.Χ. στην Ευρώπη κάνει την εμφάνιση της η βουβωνική πανώλη -πανούκλα- γνωστή και ως «μαύρος θάνατος» μια μεταδοτική ασθένεια που σάρωσε τον πληθυσμό της γηραιάς ηπείρου μολύνοντας το ένα τρίτο του πληθυσμού της, σκορπώντας το πανικό προκαλώντας ανεξέλεγκτες αντιδράσεις, στην σημαντικότερη ίσως πανδημία που έχει καταγραφεί ποτέ.
Το 14ο αιώνα με την άφιξη των Ισπανών κονκισταδόρες στην Καραϊβική, ασθένειες όπως η ευλογιά, η ιλαρά και η βουβωνική πανώλη, μεταδόθηκαν ταχύτατα στους γηγενής πληθυσμούς, οι οποίοι δεν είχαν αναπτύξει τα κατάλληλα αντισώματα, με αποτέλεσμα τον αφανισμό του 90% των ιθαγενών σε ολόκληρη την Αμερική. Το 1918, η ισπανική γρίπη κατέγραψε περισσότερα από 20 εκατομμύρια θύματα, ενώ άλλες ασθένειες όπως η Χολέρα, η Ελονοσία, η Φυματίωση, η Λέπρα, η Ιλαρά, η Γρίπη, έχουν προκαλέσει αναρίθμητα θύματα στην ανθρωπότητα στο πέρασμα των χρόνων.
Η τελευταία πανδημία αυτή του κορωνοϊού Covid-19, όπως κι οι προηγούμενες πανδημίες προκάλεσαν σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στην κοινωνία. Οι ειδικοί προτρέπουν τους πολίτες να εφαρμόσουν την κοινωνική αποστασιοποίηση, κάτι που είναι αντίθετο στην φύση μας και θυμίζει εποχές λέπρας, με τα περίφημα λεπροκομεία! Η αντιμετώπιση του ιού λόγω της μεγάλης μεταδοτικότητας καθίσταται δύσκολο εγχείρημα, ενώ ο αγώνας δρόμου από τους επιστήμονες για την ανακάλυψη του εμβολίου υπήρξε ανεπανάληπτος στα χρονικά, αλλά αίσιος και ελπιδοφόρος αφού βρέθηκε το πολυπόθητο εμβόλιο σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, σηματοδοτώντας την αρχή του τέλους για τον φονικό ιό.
Σημαντικό εμπόδιο στην αντιμετώπιση της πανδημίας οι αρνητές των εμβολίων που αντιδρούν, αρνούμενοι τον εμβολιασμό και τις οδηγίες των ειδικών επιστημόνων. Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που διαβάζουν καθημερινά τα ζώδια και τα ταρώ, για να πάρουν σημαντικές αποφάσεις για την ζωή τους. Οι αρνητές και οι συνωμοσιολόγοι, είναι άνθρωποι που τα ξέρουν όλα με σιγουριά και είναι πρόθυμοι χωρίς φυσικά να τους ζητηθεί, να υποστηρίξουν φανατικά τα αίολα επιχειρήματα τους, τα οποία στηρίζονται σε ψευδές ειδήσεις, σε διαδικτυακά σκουπίδια και σε κουβέντες που ακούν περιστασιακά από άλλους δήθεν ειδήμονες.
Είναι οι ίδιοι δοκησίσοφοι που υποστηρίζουν διάφορα σενάρια, περί ξαφνικής καταστροφής του κόσμου, για εισβολή εξωγήινων, για τα περίφημα Ufo, για τα πρωτόκολλα των σοφών της Σιών, για τους ιlluminati, για τη λέσχη Μπίλντερμπεργκ, για τη δήθεν άφιξη του ανθρώπου στο φεγγάρι, για την επίθεση στους δίδυμους πύργους, για αόρατες δυνάμεις και πολλά άλλα, που φυσικά απέχουν παρασάγγας από την πραγματικότητα! Η συνωμοσιολογία αποτελεί την κουλτούρα της παράνοιας!
Ειδικά στις μέρες μας η ταχύτητα και η εξάπλωση των ανεπεξέργαστων ειδήσεων, είναι τόσο έντονη που δεν αφήνει περιθώρια στη σκέψη να τις επεξεργαστεί με σύνεση και νηφαλιότητα. Χιλιάδες ανυπόστατες πληροφορίες, τα λεγόμενα σκουπίδια, κατακλύζουν καθημερινά το διαδίκτυο και άλλα μέσα ενημέρωσης.
Η ακροθιγώς αντιμετώπιση, η επιδερμική συμπεριφορά απέναντι σε σημαντικά γεγονότα, χωρίς να προτάσσουμε τη λογική σκέψη, παραπλανεί, αποπροσανατολίζει και δυσχεραίνει την πρόοδο. Είναι αρκετά δύσκολο για τον κοινό άνθρωπο να καταφέρει να επιπλεύσει νηφάλιος στον απέραντο ωκεανό της πληροφόρησης που καθημερινά επιδίδεται, αφού ποτέ άλλοτε στην ιστορία, τόσοι πολλοί άνθρωποι, δεν ήξεραν τόσο λίγα, για τόσα πολλά πράγματα!
Η επιστημονική νοοτροπία και ο ορθολογικός τρόπος σκέψης, καθίστανται απαραίτητα εφόδια στην εποχή μας όπου κυριαρχούν οι συνωμοσίες, οι ραδιουργίες και τα δίπολα. Την λύση λοιπόν θα δώσει ξανά η επιστήμη, αφού μόνο αυτή στηρίζεται στην εύλογη αμφιβολία και την γόνιμη αμφισβήτηση, στοιχεία που αποτελούν την κινητήρια δύναμη για την ψηλάφηση της αλήθειας.
Η γόνιμη αμφισβήτηση, ενδυναμώνει τον ψίθυρο της αλήθειας, αποτελεί προϋπόθεση της ανακάλυψης και της προόδου. Η επιστημονική, ορθολογική γνώση είναι αυτή που αποδεικνύεται και τεκμηριώνεται μεθοδικά με πείραμα, με αδιαμφισβήτητα στοιχεία, απαλλαγμένη από φανταστικές, μεταφυσικές αντιλήψεις και υποκειμενικές γνώμες.
Οι καταξιωμένοι επιστήμονες και οι ερευνητές θα δείξουν ξανά τον δρόμο προς την πρόοδο και την εξέλιξη ενάντια στις όποιες φωνές διαμαρτυρίας και αβάσιμης αμφισβήτησης. Εξάλλου και στο παρελθόν με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίστηκαν όλες οι μεγάλες ανακαλύψεις, με δυσπιστία και καχυποψία. Τον Γουτεμβέργιο τον αναθεμάτιζαν για την τυπογραφία, τον Μπελ για το τηλέφωνο, την τηλεόραση ακόμα περισσότερο, υποστηρίζοντας ότι αποτελούν διαβόλου κατασκευές, που δρουν ενάντια στις διαπροσωπικές σχέσεις και υπέρ της μοναξιάς.
Το αλεξικέραυνο του Φραγκλίνου το αποκήρυξαν οι κληρικοί, αφού αντιβαίνει στην θεία θέληση του Θεού, χωρίς όμως οι εκκλησίες να γλιτώνουν από την καταστροφική μανία των κεραυνών! Με αμφισβήτηση επίσης αντιμετωπίστηκε ο 1903 η πρώτη προσπάθεια του ανθρώπου να κατακτήσει τους αιθέρες με τους αδελφούς Ράιτ. Στην πρώτη τους πτήση διάνυσαν 37 μέτρα, πετώντας για δώδεκα μόλις δευτερόλεπτα, και το όλο εγχείρημα θεωρήθηκε από το πλήθος παράδοξο και ανεδαφικό. Ο δε πάστορας της περιοχής με περίσσεια εμβρίθεια αποκρίθηκε: Είναι αδύνατον! Αν ο Θεός ήθελε να πετάμε, θα μας έδινε φτερά!
Οι άνθρωποι κατά το Μεσαίωνα, όταν χασμουριόνταν έβαζαν το χέρι μπροστά από το στόμα τους, όχι από ευγένεια -αφού δεν είχαν μάθει ακόμα τους κανόνες του ’’σαβουάρ βιβρ’’- αλλά από φόβο μην φύγει η ψυχή τους καθώς και του φόβου εισχώρησης δαιμόνων στα σωθικά τους! Τον 11ο αιώνα το πιρούνι θεωρούνταν διαβόλου δημιούργημα και το φαγητό επιτρεπόταν μόνο με τα δάκτυλα, που δημιούργησε ο πανάγαθος Θεός! Τόσο μπροστά ήταν η ανθρώπινη σκέψη τα σκοτεινά χρόνια του μεσαίωνα! Η επιστήμη και τότε έδειξε τον δρόμο! Δεν φοβήθηκε τα βασανιστήρια, την ιερά εξέταση και την πυρά!
Οι συνεχόμενες σπουδαίες ανακαλύψεις, η ιατρική πρόοδος, η τεχνολογική επανάσταση, συντελούνται με φρενήρεις ρυθμούς, το πνεύμα θριαμβεύει και οι δυνατότητες του ανθρώπου μοιάζουν εξωπραγματικές. Η εξελικτική διαδικασία του ανθρώπου συνεχίζεται και τα μελλοντικά επιτεύγματα του ανθρώπου φαντάζουν ακόμα πιο εντυπωσιακά. Και αυτή η πανδημία πνέει τα λοίσθια, η επιστήμη και τώρα θα κάνει το χρέος της.
Όλες οι πανδημίες ως τώρα αντιμετωπίστηκαν, εξαφανίστηκαν ή μειώθηκαν, με την δύναμη της επιστήμης, της έρευνας, της ανακάλυψης, όχι με δοξολογίες, δογματισμούς και λατανίες. ’’Η επιστήμη και η θρησκεία βασιλεύουν σε διαφορετικά στρατόπεδα. Στην πρώτη η εύλογη αμφιβολία και η γόνιμη αμφισβήτηση αποτελούν την κινητήρια δύναμη για την ψηλάφηση της αλήθειας, ενώ στη θρησκεία η πίστη είναι αρκετή και ουδεμία εξήγηση, καθίσταται αναγκαία’’.
Η Θρησκεία, χωρίς αποδείξεις, ανταποκρίνεται στις επιθυμίες της καρδιάς, εξού και η γοητεία της, ενώ η επιστήμη χωρίς φρούδες υποσχέσεις, στηρίζεται στις κατακτήσεις του πνεύματος και στην αυθεντία του πειράματος, εκεί ακριβώς που οφείλει τη δύναμή της. Όλη η αγανάκτηση της αντιπαράθεσης μεταξύ εκκλησίας και επιστήμης, αποτυπώνεται γλαφυρά στα λόγια του Γαλιλαίου που έλεγε απελπισμένος στους κληρικούς κατά το Μεσαίωνα: ’’Πείτε μας τι κάνουμε στον ουρανό και αφήστε εμάς να σας πούμε τι κάνει ο ουρανός’’.
Η επιστήμη, η ιατρική κοινότητα και τώρα θα κάνει το χρέος της, αρκεί να δώσουμε τον λόγο στους ειδικούς και καταξιωμένους επιστήμονες.
Δεν είμαι από αυτούς. Αυτούς θα ακούσω, αυτούς εμπιστεύομαι.
ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ
ΣΤΑΜΑΤΑΜΕ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ
ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΟΣΤΑΣΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΠΑΙΡΝΟΥΜΕ ΠΙΣΩ ΤΙΣ ΖΩΕΣ ΜΑΣ
*Ο Γιώργος Χατζάκης είναι μηχανολόγος μηχανικός