Ο κύριος Γεώργιος Αποστολάκης, Επίτιμος Γεν. Γραμματέας Διοίκησης Μοναστηριακής Περιουσίας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής της Εκκλησίας Κρήτης, προσέφερε τις υπηρεσίες του επάξια επί 35 συνεχή έτη στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Κρήτης και κατά τη συνταξιοδότησή του απενεμήθη σ΄ αυτόν ο τίτλος του Επίτιμου Γενικού Γραμματέα, που δημοσιεύθηκε σε σχετικό Φ.Ε.Κ. λόγω και της συγγραφής αρκετών Τόμων Εκκλησιαστικού Δικαίου της Ορθοδόξου Εκκλησίας κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του αλλά και μέχρι σήμερα.
Πρόσφατα μας χάρισε έναν νέο ογκοδέστατο Τόμο Εκκλησιαστικού Δικαίου 1.424 σελίδων με την ευλογία και πάλιν της Εκκλησίας και μάλιστα του Παναγιωτάτου Οικουμενικού μας Πατριάρχου Κυρίου Κυρίου ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ, του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κρήτης Κυρίου ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ και του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ρόδου Κυρίου ΚΥΡΙΛΛΟΥ, δια τριών σχετικών επιστολών που καταχωρούνται στην αρχή του Τόμου τούτου.
Η ονομασία του νέου Βιβλίου είναι «ΚΩΔΙΚΑΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ, ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΩΝ», ΕΤΟΥΣ 2019.
Ο Τόμος αυτός είναι πολυσέλιδος, πιστεύω από τα μεγαλύτερα κυκλοφορούντα σήμερα Δίκαια, πολύ επιμελημένος, σταχωμένος, χρώματος μπορντό κεραμιδί, βάρους 2,5 και πλέον κιλών, πλουσιότατος σε περιεχόμενο Εκκλησιαστικού Δικαίου, σε εκκλησιαστική νομοθεσία, νομολογία, καταστατικών, κανονισμών, αξιοσημείωτων και ιστορικών κειμένων, όχι μόνον της Εκκλησίας της Κρήτης και των Δωδεκανήσων αλλά και της Εκκλησίας Ελλάδος και θα αναφερθώ λεπτομερέστερα ευθύς αμέσως.
Μετά από προσεκτική μελέτη των περιεχομένων του όλου Τόμου, τα κείμενά του αναφέρονται σε οκτώ κεφάλαια, τα οποία ταξινομώ σε τρεις μεγάλες κατηγορίες Εκκλησιαστικού Δικαίου, επειδή στην αρχή του βιβλίου περιλαμβάνεται ολόκληρη η ισχύουσα εκκλησιαστική νομοθεσία της Ελλάδας που ισχύει και στη Κρήτη και τα Δωδεκάνησα, καθώς και η ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ που επίσης ισχύει σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, ήτοι:
Στην πρώτη κατηγορία, μετά από ένα λεπτομερές άρθρο του ίδιου του συγγραφέα που αναφέρεται στους προκαθήμενους επισκόπους και αρχιεπισκόπους της Εκκλησίας Κρήτης από την Ρωμαική και Α’ Βυζαντινή Περίοδο, ήτοι από του Πρώτου Επισκόπου Κρήτης, του Αποστόλου Τίτου το 62 μ.Χ. μέχρι και σήμερα του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. κ. ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ και της εν συνεχεία λεπτομερούς και αναλυτικής Εισαγωγής και Προλόγου του Συγγραφέα, παρατίθεται ο ισχύων σήμερα Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας Κρήτης, Ν. 4149/1961 «Περί Καταστατικού Νόμου της εν Κρήτη Ορθοδόξου Εκκλησίας και άλλων τινών διατάξεων», σε 60 περίπου σελίδες.
Στον Βασικό αυτό Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Κρήτης περιέχονται όλες οι κατά καιρούς πραγματοποιηθείσες τροποποιήσεις και καταργήσεις διαφόρων άρθρων, προσθηκών μετά διαφόρων σχολίων κλπ με αποτέλεσμα ο οιοσδήποτε μελετητής του πονήματος τούτου να ευρίσκει με ευκολία, κάτω από κάθε άρθρο, τι ισχύσει σήμερα και να ενημερώνεται πλήρως και υπεύθυνα για το ισχύον Δίκαιο της Εκκλησίας Κρήτης.
Στη δεύτερη κατηγορία, μέχρι και τη σελίδα 755, δηλαδή το μεγαλύτερο τμήμα του όλου βιβλίου, περιλαμβάνεται το δεύτερο και τρίτο κεφάλαιο του πονήματος τούτου, δηλαδή ολόκληρη η ισχύουσα σήμερα εκκλησιαστική νομοθεσία σε 145 Νόμους της Πολιτείας, που ισχύουν όχι μόνον στην Εκκλησία της Κρήτης και των Δωδεκανήσων αλλά και στην Εκκλησία της Ελλάδος, διότι αναφέρονται σε θέματα συνταξιοδοτικά, μισθολογικά κλήρου και αρχιερέων ολοκλήρου της Ελλάδας, φορολογικά, σε απαλλαγές ΕΝΦΙΑ Εκκλησιαστικών Νομικών Προσώπων, σε θέματα θρησκευτικού τουρισμού, μεταγραφές κληρικών σε Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες, λειτουργία κοιμητηρίων ολοκλήρου της Ελλάδας, στρατιωτικούς ιερείς και σήμερα με πρόσφατο Προεδρικό διάταγμα στον διορισμό ή μετάταξη ιερέων σε αστυνομικές υπηρεσίες. Ακόμα αναφέρεται στη λειτουργία κέντρων αποτέφρωσης και τη θέση της Εκκλησίας για την καύση των νεκρών, στην στρατολογία κληρικών, στα κοινωφελή εκκλησιαστικά ιδρύματα ιερών ναών, φιλανθρωπικών σωματείων, στην ασφάλιση στο ΙΚΑ των εκκλησιαστικών υπαλλήλων από 1-1-2011 και μετά, σε επενδυτικούς νόμους για όλες τις Ιερές Μητροπόλεις της χώρας, στην κατάργηση εισφοράς ιερών ναών, στην καθιέρωση πολιτικού γάμου, στην ίδρυση κοιμητηρίων, περί εφάπαξ βοηθήματος των οικογενειών Αρχιερέων της χώρας, περί διαδικασίας εκποιήσεως τιμαλφών κλπ.
Στη συνέχεια περιλαμβάνονται 31 Αποφάσεις Ανωτάτων Ημεδαπών και Αλλοδαπών Δικαστηρίων, λίαν ενδιαφέρουσα και αξιόλογη νομολογία, η οποία θεωρείται κοινή για όλη την Ορθοδοξία και για την Εκκλησία της Ελλάδας, την Εκκλησία της Κρήτης και των Επαρχιών των Δωδεκανήσων και όχι μόνον. Η νομολογία αυτή αναφέρεται σε θέματα ΕΝΦΙΑ Εκκλησιαστικών ΝΠΔΔ, ως Ιερών Μονών, Ναών, εκκλησιαστικών ιδρυμάτων κ.ά., στο μάθημα των Θρησκευτικών, στον ανυπόστατο πολιτικό γάμο μεταξύ προσώπων ιδίου φύλου, στην απαλλαγή μοναχών από τη στράτευση, στη διεκδίκηση μοναστηριακής περιουσίας υπό συγγενών μοναχού, για καταβολή αποδοχών ιερέως λόγω μη παύσεώς του από την ενορία, στην παραχώρηση οικογενειακού τάφου, για εκποίηση μοναστηριακής περιουσίας, στη σύνταξη και επικουρικό επίδομα από ΙΚΑ σε εργαζόμενο σε εκκλησιαστικό ίδρυμα, στη μη υπαγωγή σε έλεγχο του Σώματος Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης για τα εκκλησιαστικά εν γένει ΝΠΔΔ, στη διοίκηση και εκπροσώπηση μοναστηριακής περιουσίας κατά το ν. 1700/19897 που ανήκει στους Ο.Δ.Μ.Π., στην οπλοφορία γενικά των κληρικών της Ελλάδας κ,ά.
Στην τρίτη κατηγορία, και στις υπόλοιπες 650 περίπου σελίδες, εμπεριέχονται διατάξεις γενικά του Εσωτερικού Δικαίου της Εκκλησίας της Κρήτης και των Επαρχιών των Δωδεκανήσων και περιλαμβάνονται όλα τα υπόλοιπα κεφάλαια του βιβλίου, ήτοι αναλυτικότερα:
Περιέχονται οι 7 πρόσφατοι ψηφισθέντες κανονισμοί της Εκκλησίας της Κρήτης, με όλες τις πραγματοποιηθείσες τροποποιήσεις διαφόρων άρθρων τους, που για πρώτη φορά ψήφισε η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης, καθώς και οι νεώτεροι κανονισμοί, καταστατικά, πράξεις, αποφάσεις κλπ. 36 τον αριθμόν, ίδρυσης και λειτουργίας διαφόρων εκκλησιαστικών ιδρυμάτων, γηροκομείων, εκκλησιαστικώνσχολών, πνευματικών και πολιτιστικών συλλόγων κ.ά που ιδρύθηκαν τα τελευταία χρόνια.
Στη συνέχεια περιλαμβάνονται πράξεις ιδρύσεως εκκλησιαστικών ιδρυμάτων των Ιερών Μητροπόλεων Δωδεκανήσων, κανονισμοί διοικήσεως και λειτουργίας Ιερών Μονών, απόφαση ίδρυσης Ι. Μητρόπολης των Δωδεκανήσων κ.α. καθώς και λίαν ενδιαφέρουσες ιστορικές, πατριαρχικές και συνοδικές πράξεις της Εκκλησίας Κρήτης και των Δωδεκανήσων, ήτοι της ανυψώσεως της Ιεράς Μητρόπολης Κρήτης σε Αρχιεπισκοπή το 1967, το χρυσόβουλο παραχωρητηρίου του αυτοκράτορος ΑΛΕΞΙΟΥ Α’ του Κομνηνού κατά το έτος 1088 μ.Χ. προς την Ιερά Μονή Πάτμου κ.α.
Στο τέλος, περιλαμβάνονται αξιόλογες και ενδιαφέρουσες διεθνείς ιστορικές συνθήκες, καταστατικές και εκκλησιαστικές διατάξεις της Εκκλησίας Κρήτης και των Δωδεκανήσων κατά χρονολογική σειράν, ως το κείμενο της Σύμβασης της Χαλέπας 1878, τον Οργανικὸ Νόμο της Νήσου Κρήτης 1868, τον Νόμο 518/1948 «Περὶ προσαρτήσεως της Δωδεκανήσου εις την Ελλάδα», τον Νόμο ΓΥΙΔ’ /1909 «Περὶ Γενικού Εκκλησιαστικού Ταμείου και Διοικήσεως Μοναστηρίων», το Σύνταγμα της Κρητικής Πολιτείας 1907, το Ν. 276/1900 «Διάταγμα περὶ Καταστατικού Νόμου της εν Κρήτη Ορθοδόξου Εκκλησίας» δηλαδή τον πρώτο Καταστατικὸ Χάρτη της Εκκλησίας Κρήτης που ίσχυσε μέχρι το έτος 1961, όπου ψηφίστηκε ο προαναφερθείς ισχύων σήμερα Ν. 4149/1961.
Το σύγγραμμα τούτο θεωρώ ότι είναι ένας σημαντικός Κώδικας Εκκλησιαστικής Νομοθεσίας και Νομολογίας της Εκκλησίας μας, είναι δε καρπός της πολυετούς διακονίας του συγγραφέα στη Διοίκηση της Μοναστηριακής Περιουσίας της Εκκλησίας της Κρήτης ως Γενικός Γραμματέας αυτής καθ΄ όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του.
Είναι ένα άριστο, αξιόλογο, αξιόπιστο νομικό εγχειρίδιο Εκκλησιαστικού Δικαίου για κάθε ενδιαφερόμενο, πλήρως ενημερωμένο βοήθημα για κάθε δικαστικό, δικηγόρο, ιστορικόν, ερευνητή και ιδιαιτέρως για κάθε ιερέα ορθόδοξο και ιεροσπουδαστές και φοιτητές της Ιεράς Επιστήμης, για εμπλουτισμό των γνώσεών τους και στολισμό της βιβλιοθήκης τους.
Εκφράζω από καρδίας τα θερμά μου συγχαρητήρια στον συγγραφέα κ. Γεώργιο Αποστολάκη, για το αξιόλογο και χρησιμότατο τούτο πολυσέλιδο πόνημά του και εύχομαι ο Θεός να χαρίζει σ΄ αυτόν υγεία και δύναμη για συνέχιση του συγγραφικού του έργου και να μας χαρίσει και πάμπολλα άλλα παρόμοια πονήματα Εκκλησιαστικού Δικαίου.
* Ο Άρης Ροζάκης είναι πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου