Νύχτα και βαθύ σκοτάδι… Ο Αμερικανός κατάσκοπος πέφτει με αλεξίπτωτο κάπου στη Σιβηρία. Θάβει το αλεξίπτωτο και αρχίζει να προχωρεί με κατεύθυνση ένα φώς που διακρίνει, σε απόσταση. Καθώς πλησιάζει αρκετά, διαπιστώνει ότι πρόκειται για μπαρ. (Το με τι μπορεί να μοιάζει ένα μπαρ στη Σιβηρία, στα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης και του ψυχρού πολέμου, είναι μια καλή ερώτηση. Με τα ελληνικά μέτρα, θα ήταν ανάλογο με ένα περιθωριακό μπουζουξίδικο)….
Ο πράκτοράς μας, ντυμένος πια σαν ρώσος αγρότης μπαίνει στη γεμάτη από καπνούς αίθουσα και κάθεται στο μπαρ. Ο μπάρμαν, φιγούρα διεθνής και με ικανότητες επικοινωνίας, καθαρίζοντας τη μπάρα, λέει στον φίλο μας: «Μπορεί να είσαι ντυμένος σαν Ρώσος, αλλά Ρώσος δεν είσαι». Ο πράκτορας αρχίζει να δίνει εξηγήσεις στον μπάρμαν κι εκείνος του ξαναλέει: «Σύντροφε, μπορεί να μιλάς ρώσικα, σαν ρώσος, αλλά ρώσος δεν είσαι».
Τότε ο πράκτορας παραγγέλνει μια βότκα, την πίνει μονορούφι και (όπως είναι η συνήθεια στη Ρωσία) πετάει πίσω του το ποτηράκι. Πάλι ο μπάρμαν του λέει: «Φίλε, μπορεί να πίνεις σαν Ρώσος, αλλά Ρώσος δεν είσαι». Πάει να τρελαθεί ο φίλος μας από την επιμονή του μπάρμαν, βγαίνει στην πίστα και ξεκινά ένα σόλο χορευτικό, στη μουσική της Καλίνκα, που τρέλανε τους θαμώνες.
Όταν τελειώνει και κάτω από τα χειροκροτήματα του κοινού, κάθεται στο μπαρ και ο μπάρμαν του ξαναλέει: «Φίλε, μπορεί να χορεύεις σαν Ρώσος, αλλά Ρώσος δεν είσαι»… Απογοητευμένος ο φίλος μας, ρωτά τον μπάρμαν, γιατί εξακολουθεί να έχει αυτή την εντύπωση και εκείνος του απαντά: -«Φίλε μου, στη δουλειά μου έχω δει πολλά, αλλά Ρώσο και … μαύρο, δεν έχω ξαναδεί»!
Με τις μεγάλες ή μικρότερες συρράξεις, με τις φραστικές επιθέσεις των γειτόνων μας και γενικά με όσα συμβαίνουν στον χώρο της ανατολικής Μεσογείου, αλλά και αλλού, και με το ενδεχόμενο μιας ευρύτερης, αν όχι παγκόσμιας σύρραξης, δεν μπορούμε παρά να … αναπολούμε –λέμε τώρα- τα χρόνια του ψυχρού πολέμου· τα χρόνια από το ’50 ως το ’91, όπου τα δύο μεγάλα μπλοκ, το σοβιετικό και εκείνο της ελεύθερης οικονομίας, Ανατολικό και Δυτικό, βρίσκονταν σε κατάσταση αναμονής, με το «όπλο (ή τους πυραύλους) παρά πόδα», επιδίδονταν σε αλόγιστους εξοπλισμούς και η κάθε πλευρά προσπαθούσε να κατασκοπεύσει την άλλη, σε μια εποχή χωρίς διαδίκτυο, χωρίς τη σημερινή ευκολία ροής της πληροφορίας, όπου ο κατάσκοπος ήταν ο κύριος παράγοντας συλλογής και μεταφοράς της πληροφορίας.
Εννοείται, ότι είχαν χρησιμοποιηθεί όλα τα τότε γνωστά μέσα κατασκοπίας και συλλογής πληροφοριών… Ώσπου, κάποια ομάδα στη CIA, είχε την ιδέα να χρησιμοποιήσει ως κατάσκοπο … μια γάτα! Η επιχείρηση ονομάστηκε «Ηλεκτρονική ψιψίνα» και χρειάστηκαν πέντε χρόνια προετοιμασίας και πολλά εκατομμύρια δολάρια για να ολοκληρωθεί.
Βέβαια, το εγχείρημα δεν ήταν απλό. Όσοι έχουν γάτες γνωρίζουν ότι μια εκπαίδευση γι’ αυτό τον σκοπό δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Η γάτα δεν είναι το κατάλληλο ζώο, καθότι δεν είναι «δεμένη» με το αφεντικό, αλλά με το σπίτι, αφαιρείται εύκολα και παρατάει τη δουλειά, ιδιαίτερα όταν πεινάσει. Η ιδέα ήταν να χρησιμοποιηθεί η γάτα ως κατάσκοπος και να κατορθώσει να πλησιάσει χώρους και άτομα, απ’ όπου να μπορέσουν συλλέξουν πολύτιμες πληροφορίες.
Για τον σκοπό αυτό, στην υπό εκπαίδευση γάτα έγινε εγχείρηση και τοποθετήθηκαν εμφυτεύματα, όπως μικρόφωνα και κάμερα στα αυτιά, μπαταρίες και πομπός στο στήθος και ένα καλώδιο κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης, ως την ουρά, για κεραία. Παράλληλα με αυτό, έγινε και η ανάλογη προετοιμασία δράσης, για τη συμπεριφορά και τις κινήσεις της γάτας, από έμπειρους εκπαιδευτές, ειδικούς στα συμπαθητικά αυτά κατοικίδια…
Κάποτε έφτασε η ώρα για να προχωρήσει η επιχείρηση και να παρουσιαστεί στους ανώτερους της CIA, το αποτέλεσμα της επίπονης και πανάκριβης προσπάθειας. Στόχος ήταν η πρεσβεία της Σοβιετικής Ένωσης, στις ΗΠΑ… Καταρτίστηκε σχέδιο δράσης, τα βανάκια με τα όργανα παρακολούθησης των σημάτων από τη γάτα, με τις οθόνες και τα ακουστικά, καθώς και το εξειδικευμένο προσωπικό πήραν θέσεις κάπου απέναντι από την πρεσβεία της ΕΣΣΔ.
Με ένα άλλο όχημα, που έφτασε την τελευταία στιγμή, μεταφέρθηκε η γάτα, η οποία αφέθηκε ελεύθερη, για να «διεισδύσει» στην πρεσβεία και να αναμεταδώσει τις πολύτιμες πληροφορίες, όπως είχε εκπαιδευτεί…
Όμως, η καλοσχεδιασμένη επιχείρηση δεν είχε αίσιο τέλος. Η καταστροφή ήρθε με τη μορφή ενός ταξί, που παρέσυρε και σκότωσε τη γάτα, πριν προλάβει να δείξει τις κατασκοπευτικές της ικανότητες, αφήνοντας εμβρόντητους και σε κατάσταση σοκ όλους τους ειδικούς παρακολούθησης και –φυσικά- την αρμόδια διεύθυνση του τμήματος της CIA.
Τελικά, ο πόλεμος αυτός, έστω και «ψυχρός», είχε τα απρόοπτα και τις κωμικοτραγικές στιγμές του!