Όταν κάτι που ακούμε ή διαβάζουμε, μας φαίνεται δυσνόητο ή και ακαταλαβίστικο, λέμε: «Είναι σαν… κινέζικα». Αυτή η έκφραση, στον αγγλόφωνο κόσμο έχει επικρατήσει να λέγεται: «Είναι σαν … Ελληνικά»(It’s all GREEK TO ME). Η έκφραση αυτή, προέρχεται μάλλον, από το έργο του Σαίξπηρ, «Ιούλιος Καίσαρ»… Ακόμη χειρότερα, στην περίοδο του Μεσαίωνα, όπου λόγω της Καθολικής Εκκλησίας, είχαν επικρατήσει τα λατινικά, σε όσους ασχολούνταν με τα γράμματα, υπήρχε η έκφραση Graeca sunt, non leguntur (ελληνικά είναι, δεν διαβάζονται).

Έτσι, οι λιγοστοί αντιγραφείς κειμένων, όταν αντέγραφαν κάποιο χειρόγραφο, με ελληνικό κείμενο, συνήθως σημείωναν στο περιθώριο την παραπάνω φράση… Και η χαριστική βολή, ήταν η φράση: Transeat, Graecum est (παραλείπεται, είναι ελληνικά)! Στην καθομιλουμένη, σήμερα, θα λέγαμε: «Μην το ψάχνεις… είναι Ελληνικά»!!!

Η Μαίρη Νόρις είναι μια αμερικανίδα συγγραφέας, που ερωτεύτηκε την Ελληνική Γλώσσα, στο διάστημα της 24χρονης καριέρας της στο περίφημο περιοδικό «New Yorker». Πρόσφατα, δημοσίευσε το καινούριο της βιβλίο με τίτλο «Greek to Me», στο οποίο εξιστορεί την εξωπραγματική περιπέτεια που είχε, όταν αποφάσισε να μάθει Ελληνικά.

Η ίδια, δεν είχε καμία γνώση, σχετικά με τα Ελληνικά, πριν γίνει μέλος της εκδοτικής ομάδας του περιοδικού, στα τέλη του ’70. Η ίδια εξηγεί, πως ο πατέρας της ήταν άνθρωπος πρακτικός και την είχε προτρέψει να μην ασχοληθεί με την εκμάθηση «νεκρών γλωσσών», όπως τα Λατινικά ή τα Αρχαία Ελληνικά.

Όμως, το 1982, εξεπλάγη, όταν διαπίστωσε, ότι ο προϊστάμενός της στο περιοδικό, ο Ed Stringham, μπορούσε να διαβάζει ελληνικά τοπωνύμια, γραμμένα με την Ελληνική Αλφαβήτα… Μέχρι τότε δεν μπορούσε να πιστέψει πως ήταν δυνατό να μάθει κάποιος μια γλώσσα, που δεν χρησιμοποιούσε το λατινικό αλφάβητο. Η ικανότητα του προϊσταμένου της να διαβάζει και να μεταφράζει από τα Ελληνικά, την εξέπληξε στο σημείο, που ένιωσε πως δεν είχε άλλη εναλλακτική, από το να μάθει Ελληνικά, η ίδια.

Η κυρία Νόρις, κατόρθωσε να πείσει την εταιρεία να πληρώσει γι’ αυτήν τα δίδακτρα, στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, για μαθήματα Νέων Ελληνικών. Ήταν τότε, στα μέσα του ’80, όταν η ζωή της άλλαξε για πάντα, καθώς μπήκε στον εκπληκτικό κόσμο μιας από τις πιο δύσκολες, όμως ωραίες, πλούσιες και πολύπλοκες γλώσσες του κόσμου…

Σύντομα αντιλήφθηκε ότι τα Ελληνικά, δεν ήταν, όπως νόμιζε προηγουμένως, «απλώς, άλλη μία γλώσσα». Ήταν μια γλώσσα της οποίας η συνεισφορά στη Δύση ήταν τόσο βαθειά, που χωρίς αυτή, ο κόσμος μας θα ήταν εντελώς διαφορετικός… Βιβλικές αναφορές, αρχαίοι μύθοι και επικές ιστορίες ηρώων, δεν είναι μόνο ένα μέρος από την αρχαία φιλολογία. Όλα αυτά και οι έννοιες που μεταφέρουν, είναι ακόμα ζωντανά, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά παντού στον αγγλόφωνο κόσμο.

Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς δεν αντιλαμβάνονται ή δεν εκτιμούν αυτό το γεγονός. Η εμπειρία της Νόρις δείχνει την έκπληξη ενός αγγλόφωνου συγγραφέα, όταν αυτός συνειδητοποιεί πώς οι Έλληνες, κατόρθωσαν να διαμορφώσουν  τη σημερινή Αγγλική γλώσσα. Χιλιάδες λέξεις, προθέματα, καταλήξεις, τοπωνύμια και ολόκληρες φιλοσοφικές έννοιες, εφευρέθηκαν και μορφοποιήθηκαν και στη συνέχεια διαδόθηκαν από τους Έλληνες στον υπόλοιπο κόσμο.

Η Νόρις κάνει αυτή την ξεκάθαρη και αυτονόητη σύνδεση μεταξύ της καθημερινής μας ζωής και του κόσμου της αρχαιότητας, στο νέο της βιβλίο. Όπως γράφει στον πρόλογό της «… από το να πείσει τους προϊσταμένους της να πληρώσουν για τις σπουδές της, ως το ταξίδι για το ψάξιμο της Περσεφόνης, το βιβλίο αυτό είναι μια αξέχαστη αναφορά στην ερωτική σχέση της με τις λέξεις και στις περιπέτειές της, στη χώρα των … ελαιοδέντρων και του Ούζου»!

Στην πορεία, η Αμερικανίδα συγγραφέας εξηγεί, πώς προέκυψε η «δυτική» αλφαβήτα από τα Ελληνικά, προβάλλει τη θεά Αθηνά, ως ένα φεμινιστικό πρότυπο και αποκαλύπτει τους εκπληκτικούς τρόπους, που οι Έλληνες βοήθησαν να δημιουργηθεί η Αγγλική Γλώσσα.

Μετά απ’ όλα αυτά και βλέποντας το πάθος και τη διάθεση μιας εγγράμματης γυναίκας, να ανακαλύψει την Ελληνική Γλώσσα, να τη σπουδάσει σε προχωρημένη ηλικία και να εκδώσει βιβλίο, στο οποίο να υμνεί και να εξηγεί τη σημασία της γλώσσας που και εμείς έχουμε κληρονομήσει, διερωτάται κανείς γιατί συχνά – πυκνά κάνουμε ό,τι μπορούμε για να ταλαιπωρούμε και να κακοποιούμε ό,τι πολυτιμότερο αγαθό μας έχει απομείνει… δηλ. τη γλώσσα μας, τα Ελληνικά μας!

[email protected]