Τόποι, σοκάκια, γειτονιές που μαγνητίζουν και τα βήματα παρόντων και απόντων να ηχούν σαν μελωδία μέσα στις αναμνήσεις της ζωής μας. Καμμία άλλη πόλη, ακόμη και της Κρήτης, δεν σημάδευσε τόσο την ψυχή των κατοίκων. Διαμόρφωσε χαρακτήρες και νοοτροπίες και έγινε κυρίαρχο σημείο αναφοράς, είτε έζησαν εκεί μεγάλο μέρος της ζωής τους, είτε όχι.
Το Ηράκλειο Κρήτης είχε και έχει δικό του χρώμα, αύρα, επιρροή και μια δύναμη στη διαμόρφωση ψυχοσυνθέσεων χαρακτήρων και τρόπου ζωής, προσώπων και προσωπικοτήτων που γεννήθηκαν και έζησαν εκεί λίγο ή πολύ. Πάντα το κουβαλάνε σαν βασικό στοιχείο της ψυχοσύνθεσης και ψυχανάλυσής των, καθ’ ομολογίαν ή όχι.
Αλλά αυτό διαφαίνεται επιφανειακά και εύκολα ή βαθύτερα και δύσκολα ότι είμαστε Ηρακλειώτες και μετά Κρητικοί. Η πόλη μας φύσηξε μια πνοή από τη γέννησή μας και μας άφησε μια σφραγίδα που δεν σβήνει. “Είσαι πλέον Ηρακλειώτης.
Τέλος. Σ’ αρέσει δεν σ’ αρέσει αυτή είναι η ταυτότητά σου”. Έχουμε κάτι το ιδιαίτερο. Ένα σημάδι. Είμαστε βέβαια υπερήφανοι γι’ αυτό, γιατί το Ηράκλειο παλαιόθεν ήταν ξεχωριστή μεγαλούπολη. Είχε μια προοδευτική, ευρωπαϊκή θα έλεγα σήμερα, νοοτροπία και τρόπο ζωής. Κατάγονται από εκεί μεγάλες προσωπικότητες σε όλους τους τομείς της ζωής, των επιστημών και τεχνών.
Είχε καλή μαθητική παιδεία, οικονομική ευμάρεια πολιτιστική και πνευματική ανάπτυξη και μια ανωτερότητα και αέρα κοινωνικότητας στην ανατροφή των νέων. Καθόλου “επαρχιώτικη”, αλλά με κοσμοπολίτικη διάθεση και τάση προς περαιτέρω μόρφωση και εξέλιξη. Και άλλα πολλά υπέρ θα μπορούσαν να αναφερθούν σαν χαρακτηριστικά κριτήρια διαφορών.
Και τέλος θα υπογραμμίσα τα ευρήματα του προ χιλιάδων ετών Μινωϊκού πολιτισμού που πολλά στοιχεία και χαρακτηριστικά της φυλής μας έχουν προέλευση αυτή την κληρονομιά των προγόνων μας. Από τις σημαντικότερες της ανθρωπότητας σε όλους τους τομείς. Και σήμερα είναι γνωστό ότι το DNA των ανθρώπων μεταβιβάζεται εσαεί σε μέγιστο βαθμό.
Όμως σήμερα, στη δύση της ζωής μου και με τις γνώσεις της ηλικίας και των σπουδών μου έχω μια περίεργη αίσθηση ότι δεν είναι αυτοί οι κυρίαρχοι λόγοι της διαμόρφωσης. Η πόλη των δεκαετιών 1950, 1960, 1970 και στην εξέλιξή τους μέχρι σήμερα είχε και έχει μια δική της μυστηριακή ενέργεια και πνευματικότητα. Ακόμη και τα άψυχα και η φύση έχουν επηρεαστεί και εκπέμπουν μια ακτινοβολία που μας μπολιάζει και δονεί.
Αισθάνομαι ακόμη μέχρι σήμερα, καίτοι κάτοικος Αθηνών πολλές δεκαετίες και πολυταξιδεμένος όπως πιστεύω αρκετοί, μια ανατριχίλα και μια έξαψη να με κυριεύει όταν έρχομαι στο Ηράκλειο. Νομίζω όταν κυκλοφορώ στην πόλη ότι άνα πάσα στιγμή θα συναντήσω τα απόντα πρόσωπα τής ζωής μου και γεμίζω συγκίνηση, έντονες αναμνήσεις και ευδαιμονία νομίζοντας ότι δεν έφυγα ποτέ.
Όλοι οι δρόμοι και τα κτήρια, παλαιά και νέα, σαν να μου χαμογελούν και να με καλωσορίζουν σαν ζωντανοί οργανισμοί και να μου συγχωρούν τη μη εγκατάστασή μου εκεί στη ζωή μου. Και εγώ μέσα μου να νοιώθω ενοχές και τύψεις γι’ αυτό…
Πόλη της καρδιάς μου, σε βεβαιώνω ότι ψυχικά δεν σε πρόδωσα. Αισθάνομαι πάντα και έντονα ότι είμαι Ηρακλειώτης, τελεία και παύλα. Τιμή μου.
Αφιερωμένο στους συμπατριώτες μου με αγάπη.
Μάνος Νικηφοράκης, ιατρός δερματολόγος