Ξημέρωσε η 12η Οκτωβρίου του 1944 και στην Ακρόπολη των Αθηνών κυματίζει η ελληνική σημαία. Οι ταλαιπωρίες και τα βάσανα του πολέμου και της κατοχής έχουν ξεχαστεί αυτή τη μεγάλη μέρα και μετά την επίσημη τελετή της έπαρσης, ο λαός της πρωτεύουσας ξεχύνεται στους δρόμους, στη θάλασσα για να συμμετάσχει στο πανηγύρι της λευτεριάς.
Η Αθήνα είναι μια πόλη με έντονα τα σημάδια της καταστροφής, της φτώχειας και της εγκατάλειψης. Τα τέσσερα περίπου χρόνια άφησαν την σφραγίδα τους στην πόλη και στους κατοίκους της. Γιατί δεν ήταν μόνο η πείνα, δεν ήταν η στέρηση και η φτώχεια.
Ήταν το αίμα και τα δάκρυα, που χύθηκαν ποτάμια όλα αυτά τα χρόνια.
Ήταν οι χιλιάδες εκτελεσθέντες, οι φυλακισμένοι και οι όμηροι. Η απελευθέρωση της Αθήνας είναι μια πραγματικότητα. Όλοι αναπνέουν τον αέρα της λευτεριάς και κάνουν όνειρα, όσο και αν αυτές οι πρώτες μέρες δεν είναι όπως τις φαντάζονταν, αφού το σαράκι του εμφύλιου σπαραγμού κατατρώει τις σάρκες του λαού, που πάλεψε με όλες του τις δυνάμεις για ένα καλύτερο αύριο!
Η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, όπως την αποκαλούσαν, αντιμετωπίζει ένα χάος. Έχει μπροστά της πολλά εμπόδια να προσπεράσει και να λύσει δύσκολα προβλήματα. Κυρίως, όμως, πρέπει να διοικήσει έναν διχασμένο λαό.
Έναν λαό φοβισμένο, αλλά και πεινασμένο. Πολλά είδη πρώτης ανάγκης φθάνουν στο λιμάνι του Πειραιά, αλλά δεν μπορούν να ξεφορτωθούν αμέσως από τα πλοία.
Το λιμάνι έχει διαλυθεί. Οι καταστροφές που υπέστη από τους κατακτητές είναι μεγάλες.
Η μαύρη αγορά, που έστυψε κυριολεκτικά τον λαό της πρωτεύουσας στα χρόνια της Κατοχής, δεν έχει και αυτή σταματήσει. Δεν υπήρχε τρόπος να διαλυθούν τα κυκλώματα των μαυραγοριτών, που κατόρθωναν να σου προσφέρουν τα πάντα, έναντι βέβαια κάποιων χρυσών λιρών.
Η δραχμή εξακολουθεί να μην έχει καμμία αξία. Πολλοί ήταν που πούλησαν ό,τι πολύτιμο διέθεταν, όπως σπίτια, κοσμήματα. Πολλά κορίτσια είχαν χάσει τις προίκες τους και όλα αυτά για λίγα ρεβίθια, φασόλια, λίγο σιτάρι, λίγη ζάχαρη και ίσως καμμία φορά και για λίγο κρέας αμφιβόλου προελεύσεως!
Τέτοιες μέρες… Ηράκλειο 11η Οκτωβρίου 1944!
Την ημέρα αυτή στις 6 το απόγευμα, βγήκε από τη Χανιόπορτα και ο τελευταίος Γερμανός στρατιώτης, αποχωρώντας για τα Χανιώτικα. Είχαν πιεστεί οι Γερμανοί από τους ενωμένους αντάρτες και αναγκάστηκαν να ζητήσουν συνεννόηση με την ηγεσία τους.
Η συνάντηση έγινε στη μονή Βροντησίου, όπου και συζητήθηκαν οι όροι της αποχώρησης προς τα Χανιώτικα. Κατά την αποχώρηση υπήρξαν στιγμές έντασης. Με την εξαφάνιση και του τελευταίου γερμανικού οχήματος, το πλήθος στην πόλη μας ξέσπασε σε τραγούδια και ζητωκραυγές.
Με τρόπο ελαφρά πιο σοβαρό, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης, Ευγένιος Ψαλιδάκης, τέλεσε ευχαριστήρια λειτουργία στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό του Αγίου Μηνά!
Από την εξόριστη ελληνική Κυβέρνηση, διοικητής του νομού Ηρακλείου ορίστηκε ο συνταγματάρχης Ανδρέας Νάθενας. Βέβαια, σημειώθηκαν κάποιες αυθόρμητες τιμωρητικές ενέργειες, όπως, γυναίκες που είχαν σχέσεις με Γερμανούς κουρεύτηκαν, σπίτια συνεργατών των Γερμανών λεηλατήθηκαν.
Μετά από λίγο χρονικό διάστημα, η πόλη μας, η όψη της πόλης μας κινδυνεύει να μετατραπεί σε παραγκούπολη. Παρατηρείται οργασμός στην αυθαίρετη ανέγερση ξύλινων παραπηγμάτων και μάλιστα, μπροστά στα μάτια αστυνομικών οργάνων.
Από τον επόπτη σχεδίου πόλης καταγγέλθη ότι ανεγείρονται οικίσκοι και παραπήγματα επί των Τειχών, εκεί που άλλοτε υπήρχαν τα αγγλικά παραπήγματα στα σημεία της Χανιόπορτας και κινδυνεύει να γίνει αυτή η περιοχή μια νέα Βίγλα στην ασχήμια. Όλα τα παραπάνω τα επισημαίνει η τεχνική υπηρεσία του Δήμου Ηρακλείου προς τον διοικητή Αστυνομίας Ηρακλείου.
Και η επισήμανση καταλήγει με το θέμα της καθαριότητας της πόλης μας. Δυστυχώς, πάνω σ’ αυτό το θέμα η ιστορία επαναλαμβάνεται…
Κλείνοντας, σας αναφέρω το περιεχόμενο της επισήμανσης:
«Τελευτώντες παρακαλούμεν, επίσης, όπως καταδιώκονται και τιμωρούνται παραδειγματικώς οι ρίπτοντες τα απορρίμματα της οικίας των εις τα κατεδαφισθέντα μέρη της πόλεως, καθόσον παρατηρείται, ενώ την μίαν ημέραν καθαρίζονται υπό εκτάκτου συνεργείου καθαριότητας του Δήμου, την επομένην να υπάρχουν σκουπίδια.
Ενώ αυτά θα έπρεπε να φυλάττονται στην οικία εκάστου και να παραλαμβάνονται υπό του κάρρου ή του αυτοκινήτου καθαριότητας καθ’ εκάστην Δευτέραν ή Τρίτην το πολύ ημέραν». Τέτοιες μέρες… Εκείνα τα δύσκολα χρόνια, που όντως η καθαριότητα ήταν…. μισή αρχοντιά!