– Η ζωή είναι μικρή. Αν την χρησιμοποιήσεις σωστά είναι μεγάλη (απόφθεγμα Λατίνων)
-
Δίνε δωρεάν το χρόνο σου, αν θέλεις να σου μείνει λίγη αξιοπρέπεια (Οδ. Ελύτης)
-
Βρες καιρό να προσευχηθείς και να τρέξεις στο δυστυχισμένο. Αυτός ο δρόμος είναι της χαράς και του πολιτισμού (Λαϊκή σοφία)
Του Κώστα Χαρ. Νεονάκη
Ο παλιός ο χρόνος φτάνει στο τέλος του. Αφήνει όμως πίσω του πληγές που πονούν και αιμορραγούν.
Ο ύπουλος παγκόσμιος εχθρός της πανδημίας του κοροναϊού συνεχίζει να υπάρχει, ν’ απειλεί και μάλιστα μεταλλαγμένος. Χτυπά νέους και γέρους, πλούσιους και φτωχούς, αρχηγούς κομμάτων και κρατών. Τρομοκρατεί το ανθρώπινο γένος και το αιχμαλωτίζει στο σπίτι του, που δεν ξέρει αν θα ζει αύριο ή μεθαύριο. Χρεοκόπησε επιχειρήσεις, αύξησε την ανεργία, κι έκαμε φτωχότερους τους ανθρώπους. Κλεισμένοι στα σπίτια μας, δεν κάνομε καλή χρήση του χρόνου, που φεύγει, τρέχει, δεν ξανάρχεται, δεν αναπληρώνεται. Είναι πανάκριβος και η κακή του χρήση γεννά φτώχεια, υλική και πνευματική κι αναπηρίες αθεράπευτες.
Τα πάντα σ’ αυτόν τον κόσμο υπάρχουν και μεταβάλλονται μέσα σε ορισμένο χρόνο. Αυτό βλέπομε στα φυτά, τα ζώα και τους ανθρώπους. Ο χρόνος είναι αναγκαίος για τη γέννηση, τη φθορά και το θάνατο. Όλα έχουν το δικό τους χρόνο. Εάν στο χρόνο τους τελειωθούν, ωφελούν κι ευεργετούν, εάν όχι βλάπτουν. ‘Εσπειρες στο κατάλληλο χρόνο θα ‘χεις πλούσιο θερισμό το καλοκαίρι. Παραμέλησες στον καιρό της σποράς δεν θερίζεις, τίποτε. Αγαπάς την πατρίδα και προετοιμάζεσαι στο χρόνο θα νικήσεις αυτούς που την επιβουλεύονται. Εάν κάμεις καλή χρήση του χρόνου στις σπουδές σου και στη μετέπειτα ζωή σου, θα βοηθήσεις ως δάσκαλος τους μαθητές συν να προκόψουν και τον περίγυρό σου, ως ‘άνθρωπος να ζει ειρηνικά. Δεν εργάζεσαι και δεν εκμεταλλεύεσαι το χρόνο, θα πεινάσεις, θα δυστυχήσεις. Σε όλα τα προαναφερθέντα κι αν γίνουν λάθη και κακή χρήση του χρόνου, μπορούν να διορθωθούν. Εκεί που δεν διορθώνονται είναι στην ανατροφή των παιδιών. Εμείς οι γονείς κάνομε μεγάλο λάθος όταν διαθέτομε το χρόνο μας για την απόκτηση υλικών αγαθών για τα παιδιά μας. Αυτά όμως έχουν ανάγκη την παρέα μας, τη στοργή μας, την αγκαλιά μας. Έχουν ανάγκη τη γονεϊκή συναισθηματική κάλυψη και τη στερούνται. ο χρόνος μας που τόσο τον έχουν ανάγκη κατασπαταλάται σε υλιστικές προσπάθειες. Αυτό το πληρώνομε πολύ ακριβά γιατί όταν μεγαλώσουν έχουν συνήθως, εχθρική στάση για μας. Ο Πλούταρχος συμβουλεύει για το χρόνο της ανατροφής. Μεγαλώστε τα παιδιά σας όπως κάνει ο γεωργός όταν φυτεύει το μικρό δενδράκι. Όταν είναι μικρό το φροντίζει, το περιποιείται και διαθέτει πολύ χρόνο μέχρι να μεγαλώσει. Μετά δεν έχει ανάγκη πολλή φροντίδα. Ο Σωκράτης είναι αυστηρότατος. Βρε άνθρωποι, λέγει, για να μην έχετε χρήματα φέρνετε τον κόσμο άνω κάτω και στα παιδιά σας που σ’ αυτά θα τ’ αφήσετε, δεν δίδετε σημασία;
Ο χρόνος είναι πολύτιμος και όποιος τον αφήνει, χωρίς λόγο να περνά το πληρώνει πολύ ακριβά. Ο Ναπολέων καυχότανε ότι πολλές φορές νίκησε τους αντιπάλους του γιατί αυτοί δεν γνώριζαν την αξία των πέντε λεπτών.
Ο ίδιος έχασε το Βατερλώ γιατί ο στρατηγός του Γκρουσύ καθυστέρησε να πάρει θέση μάχης εκεί που είχε διαταχθεί. Την εξουσία στην αρχαία Θήβα, προ του Επαμεινώνδα και Πελοπίδα, είχαν καταλάβει οι τύρανοι Λεοντιιάδης, Αρχίας και Φίλιππος. Οι αντίπαλοί τους αποφάσισαν να τον δολοφονήσουν και να επαναφέρουν το νόμιμο πολίτευμα.
Το σχέδιό τους προώθησε ο γραμματέας των τυράννων Φυλλίδης με πρόσκληση γι οινοποσία στο σπίτι του, με γυναίκες και διασκέδαση. Η συνωμοσία όμως προδόθηκε κι αγγελιοφόρος έφερε, επειγόντως, γράμμα στον Αρχία την ώρα της διασκέδασης και γνωστοποιούσε την απειλή. Εκείνος χωρίς ν’ ανοίξει το φάκελο είπε το γνωστό: “Εις αύριο τα σπουδαία”. Το κακό έγινε. Το κακό γίνεται κι ο θανατοποινίτης εκτελείται γιατί ο αγγελιοφόρος καθυστερεί να φέρει τη διαταγή αναστολής της εκτέλεσης. Το κακό γίνεται κι ο βαριά τραυματισμένος ή άρρωστος πεθαίνει γιατί αργεί να ‘ρθει ιατρική βοήθεια. “Η μεγαλύτερη απώλεια του κάθε ανθρώπου είναι η απώλεια του χρόνου”, λέει ο λαός μας.
Ευλογημένοι άνθρωποι αυτού του κόσμου είναι αυτοί που γεμίζουν τη ζωή τους με δημιουργικές πράξεις γιατί μόνο αυτές δίδουν νόημα στη ζωή τους. Είναι αυτοί που θεωρούν την εργασία τους χρέος κι αποστολή στους συνανθρώπους και τον εαυτό τους, όσο κι αν είναι δύσκολη και κουραστική. Είναι αυτοί που τρέχουν στη δουλειά χαρούμενοι και βιαστικοί να μη χάσουν ούτε στιγμή. Αυτοί οι άνθρωποι δίδουν τη μάχη με το χρόνο με υπομονή, ευθύνη, ελευθερία και γενναιότητα. Δείχνουν επιείκεια και κατανόηση στη συμπεριφορά των συνανθρώπων αλλά συγχώρηση και έλεος στα σφάλματά τους. Ευχάριστο κι ευεργετικός είναι ο χρόνος της ζωής τους γιατί αγαπούν και συγχωρούν. Γιατί είναι ελεύθεροι και υπεύθυνοι. Αυτά τα προσόντα προτρέπουν στην εργατικότητα και αισιοδοξία με το σύνθημά μας. “Μη θυμώνεις, μην εκνευρίζεσαι. Αγάπησε τους άλλους για να ζήσεις κι ευτυχήσεις”.
Η έξοδος από το ΕΓΩ μας και το αγκάλιασμα των άλλων είναι Γολγοθάς και Σταυρός. Δύσκολα αγαπάς, διαθέτεις χρόνο και διακονείς αυτόν που σε αδίκησε. Δύσκολα διαθέτεις χρόνο κι αδιαφορείς για τα συμφέροντά σου όταν πρέπει να κάμεις θυσίες για τους άλλους. Πολύ δυσκολότερα όταν πρόκειται για τον εχθρός σου. Αυτή όμως τη σταυρική θυσία και κοινωνία την υπέδειξε ο Χριστός κι έχει το θρίαμβό της Ανάστασης, τη χαρά της υπέρβαση και μεγάλης νίκης. Αυτή γεννά αγίους και ήρωες, της πίστης και πατρίδας που αγωνίζονται, διαθέτουν το χρόνο τους και θυσιάζονται για τους άλλους. Αγωνίζονται για την αλλαγή και μεταμόρφωση του κόσμου.
Όταν δεν υπάρχει η έξοδος στους άλλους, υπάρχουν αποτυχίες, δράματα και πόνοι. Αποτυχίες και δράματα ζει το ανθρώπινο γένος με πρωταίτιους τους πολιτικούς που κουρελιάζουν τις χώρες τους και οδηγούν τους λαούς στους πολέμους, σφαγές και πείνα. Πάντα όμως συνυπεύθυνοι είναι κι οι λαοί, όλοι εμείς που ανεχόμαστε και προωθούμε στ’ αξιώματα αυτούς τους ηγέτες. Οι κρίσεις κι οι καταρρεύσεις, δεν περνούν με ανευθυνότητες. Χρειάζονται γενναίες αποφάσεις με καλύτερο παρακινητή, εμπνευστή και δάσκαλο το παρελθόν. Εκεί καταγράφονται δόξες και ταπεινώσεις. Ακούγονται λόγοι και διηγήσεις αγίων και ηρώων. Λόγοι που επισημαίνουν τα αίτια των ταπεινώσεων και τις αρετές των Ελλήνων, που στους μεγάλους κινδύνους κάνουν θαύματα. Αυτή η ιστορία μπορεί να μας εμπνεύσει και ζωντανέψει την ελπίδα της επανάστασης που θα φέρει της “νύχτας το ξημέρωμα”. Επανάσταση όχι του αίματος αλλά του διαλόγου και της πειθούς που δεν είναι πόλεμος αλλά σταγόνες νερού που τρυπούν το μάρμαρο και κύματα θάλασσας που διαλύουν τους βράχους. Στην ειρηνική μας αυτή επανάσταση θάχομε βοηθό. Εκείνον τον μεγάλο ειρηνικό επαναστάτη που προ ολίγου γιορτάσαμε την γέννησή Του που δεν κατάργησε αλλά μεταμόρφωσε τον κόσμο. Ο προσανατολισμός μας σ’ Αυτόν, θα μεταμορφώσει κι εμάς και χωρίς φόβο θα παλέψουμε και με τη βοήθειά Του θα νικήσομε τον ύπουλο εχθρό μας, Κοροναϊό.