Κατά τα πρώτα μεταπολεμικά και μετεμφυλιακά (έτσι, για να πέσει και μια πολιτική πινελιά, στο άρθρο) χρόνια, τα περίπτερα ήσαν πολλά και η πραμάτεια τους περιορισμένη. Κυρίως, τσιγάρα, κάποιες καραμέλες, σοκολάτες, τσίχλες και γλειφιτζούρια. Το περίπτερο ήταν ένα μικρό τετράγωνο κιόσκι, που έκλεινε με ρολά. Καμία σχέση με τα σημερινά υπερ-περίπτερα, που τα μπερδεύουμε με τα μικρά … mini-market και όπου μπορεί να βρει κανείς, από φαγώσιμα μέχρι χαρτί υγείας! Να μην μας διαφεύγει , ότι τα πατατο- τσιποειδή και οι αμέτρητες παραλλαγές τους, εμφανίστηκαν στα τέλη του ’60. Η Coca Cola, το 1969 και ακολούθησαν τα υπόλοιπα ποικιλώνυμα αναψυκτικά.
Η τσίχλα είχε πάντα μιαν ιδιαίτερη θέση, καθώς μας θύμιζε τα –τότε- ξακουστά και δυσεύρετα αμερικανικά προϊόντα (μπλου-τζιν κ.ά.), που βλέπαμε στις ταινίες αμερικανικής παραγωγής. Την πρόβαλαν και οι κάθε λογής πρωταγωνιστές και φτηνές πρωταγωνίστριες, με το ανέμελο και αφελές, έως αγενές μάσημα. Και ήταν ένα –από τα πολλά- αμερικάνικα προϊόντα, αφού η εμπορική της μορφή ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, το 1850. Ως είδος, όμως, η τσίχλα ήταν γνωστή από τη νεολιθική εποχή. Από τους Ινδιάνους της Αμερικής, που μασούσαν ρητίνη από τα έλατα, ως τους Αρχαίους Έλληνες, που μασούσαν … μαστίχα Χίου, προϊόν ενός θάμνου, που φύεται στο ομώνυμο νησί και μάλιστα σε συγκεκριμένο τμήμα του, ενώ δεν ευδοκιμεί πουθενά αλλού, στον κόσμο!!! Κι εμείς, κατευθείαν απόγονοί τους, είχαμε την πολυτέλεια να μασάμε μαστίχα Χίου, μαζί με λίγο κερί, για να είναι πιο μαλακή. Υπήρχε, βέβαια και η «Μπαζούκας», κόκκινη, μαλακή, πιο αμερικάνικη και κατάλληλη για να κάνουμε … φούσκες!
Πέρα από την αντιαισθητική εικόνα, που μπορεί να προκαλέσει το άτσαλο μάσημά της, (κάτι σαν να μην έχεις τελειώσει το φαγητό σου), η τσίχλα, κοινωνικά, δεν χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης· δηλώνει ανεμελιά, αφέλεια και άγνοια του τρόπου καλής συμπεριφοράς. Γι’ αυτό, έμμεσα ή άμεσα, απαγορεύεται η χρήση της σε πολλά σχολεία… ακόμα και για το γεγονός, ότι οι μαθητές απαλλάσσονται απ’ αυτήν, κολλώντας την οπουδήποτε, κυρίως, όμως, κάτω από τα θρανία. Ειδικά, στη δημοκρατική δικτατορία (ή το αντίστροφο) της Σινγκαπούρης, η χρήση της είχε απαγορευτεί, πλήρως, με το πρόσχημα ότι οι τσίχλες σφηνώνουν στις πόρτες των σιδηροδρόμων και μόνο από το 2002 και μετά, διατίθεται, με ιατρική συνταγή, από τα φαρμακεία!
Όμως, «ουδέν κακόν, αμιγές καλού»! Η τσίχλα έχει και τις θετικές δράσεις της. Καταπολεμά τη δυσοσμία του στόματος και χαρίζει φρεσκάδα στην αναπνοή (βλ. τηλεοπτικές διαφημίσεις). Ως ένα βαθμό, η τσίχλα χωρίς ζάχαρη, αντικαθιστά το βούρτσισμα των δοντιών, όταν δεν υπάρχει η ευχέρεια να γίνει καθαρισμός με οδοντόκρεμα. Μάλιστα, μια μορφή της, που περιέχει, ως γλυκαντικό την ξυλιτόλη, καταπολεμά την τερηδόνα και μειώνει της εμφάνιση της οδοντικής πλάκας, καθώς απομακρύνει, ως ένα βαθμό, τα μικρόβια, που τη δημιουργούν. Επίσης, με τη μάσηση της τσίχλας, παράγεται σάλιο, που αραιώνει και απομακρύνει τα ζάχαρα, που παραμένουν στη στοματική κοιλότητα.
Όμως, η μεγαλύτερη – ίσως- συμβολή της τσίχλας, είναι ότι βοηθά στην καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου. Περίεργο; Είναι γνωστό ότι για να συντελεστεί η μάσηση, απαιτείται ενέργεια από τους μύες της γνάθου. Για να δουλέψουν οι μύες, χρειάζονται οξυγόνο. Το οξυγόνο μεταφέρεται εκεί από το αίμα. Άρα, μασώντας τσίχλα αιματώνεται η περιοχή του εγκεφάλου, και διευκολύνονται οι νοητικές λειτουργίες. Έχει αποδειχθεί, ότι μαθητές που μασούσαν τσίχλα, είχαν καλύτερη απόδοση στις εξετάσεις τους…
Μια από τις τελευταίες Κρητικές εξεγέρσεις, ήταν η Επανάσταση 1866 – 1869, με σκοπό τη συνένωσή της με την Ελλάδα… Η οδός 1866, του Ηρακλείου, γνωστή στους παλιότερους ως «Αγορά», έχει αλλάξει φυσιογνωμία, τα τελευταία χρόνια. Ενώ φιλοξενούσε, σχεδόν αποκλειστικά οπωροπωλεία, κρεοπωλεία και παντοπωλεία, σήμερα, με την εισβολή των supermarket, έχει απομείνει μόνο ένα οπωροπωλείο και δύο κρεοπωλεία. Τη θέση τους έχουν πάρει τα καταστήματα τουριστικών ειδών, εστίασης, καφέ, καθώς είναι ένας από τους κεντρικότερους δρόμους της πόλης. Η οδός 1866, με την πλατεία Κορνάρου, που είναι και η κατάληξή της, έχουν μια ιδιαιτερότητα, που τις κάνει μοναδικές. Δεν είναι στρωμένες, ούτε με άσφαλτο, ούτε και με τους «αντιπεριπατητικούς» και άτεχνους (για εμάς) κυβόλιθους, που επιμένουν να κάνουν την εμφάνισή τους, τελευταία. Ο άξονας 1866 – Πλατεία Κορνάρου έχει επένδυση από μάρμαρο. Αυτό είναι το πανάρχαιο υλικό, με το οποίο μεγαλούργησε η Αθήνα, με τον Παρθενώνα, την Ακρόπολη, το Θησείο και όχι μόνο. Σε κάποιους δεν αρέσει, όμως ο άνθρωπος, γενικά, αναγνωρίζει την αξία του και το προτιμά, από ματαιοδοξία, ως σχεδόν αποκλειστικό υλικό, για την τελευταία του κατοικία! Οι ξένοι επισκέπτες, κυριολεκτικά, εντυπωσιάζονται, βλέποντας αυτόν τον γραφικό μαρμαροστρωμένο δρόμο…
Όμως, το καλό υλικό απαιτεί και την ανάλογη συντήρησή του. Δυστυχώς, σχεδόν σε όλη του την έκταση, το οδόστρωμα είναι καλυμμένο από αμέτρητα μαύρα στίγματα. Αυτά δεν είναι τίποτε άλλο από τις τσίχλες, που οι διερχόμενοι απορρίπτουν, ανέμελα, και που –τελικά- ξεραίνονται και όντας από αδιάλυτο (στο νερό) υλικό (πολυμερισμένο 1,3-βουταδιένιο), καθαρίζεται δύσκολα. Αναφέρεται, ότι στη Ρώμη, συλλέγονται από τον καθαρισμό των δρόμων, πάνω από 5 εκατομμύρια τσίχλες, κάθε χρόνο… Μήπως, θα έπρεπε, οι ίδιοι οι επιχειρηματίες, (με μια λεπτή σπάτουλα) να φροντίζουν για τον καθαρισμό του οδοστρώματος, έξω από το κατάστημά τους; Κέρδος τους θα είναι και εικόνα ευπρέπειας. Ας μιμηθούν τους λίγους συναδέλφους τους, που το κάνουν, όπως εύκολα μπορεί να παρατηρήσει κανείς… μην καταντήσουμε, τελικά, να γίνουμε Ρώμη!
Τσίχλα και μάρμαρο, έχουν την αξία τους … αλλά χωριστά!!!