Δεν υπάρχει σήμερα κανένας κυβερνητικός ή αντιπολιτευόμενος, αξιωματούχος ή πολίτης, που να διαφωνεί ότι το οδικό σύστημα της Κρήτης, με τον ΒΟΑΚ και τους άλλους αναγκαίους δρόμους, έπρεπε εδώ και καιρό να μπει σε προτεραιότητα, λόγω της μεγάλης σημασίας του για την οικονομία και τη ζωή των πολιτών, την αγροτική παραγωγή, τον τουρισμό, την ασφάλεια στις συγκοινωνίες για τους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες.
Παρόλα αυτά, από το 2012 έχει να δημοπρατηθεί η κατασκευή τμήματος του ΒΟΑΚ κι έτσι μείναμε στα 60 km και στο διάστημα αυτό έχουν ανακοινωθεί δύο (2) διαφορετικά σχέδια για τον τρόπο χρηματοδότησης και κατασκευής του ΒΟΑΚ (που θα αντικαθιστούσαν την κατά τμήματα υλοποίησή του) και το μόνο κοινό σημείο που είχαν ήταν ότι και τα δυο δεν υλοποιήθηκαν και έμειναν στα χαρτιά.
Ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα των 4-5 χρόνων του ΣΥΡΙΖΑ η κοροϊδία φαίνεται ότι κορυφώθηκε.
Προσωπικά πίστευα ό,τι κάτι είχε προετοιμαστεί στο Υπουργείο υπό τον κ. Σπίρτζη σε επίπεδο μελετών αλλά και για τη διασφάλιση της χρηματοδότησης και μάλιστα είχα ζητήσει η νέα Κυβέρνηση να μην ακυρώσει ό,τι είχε γίνει, αλλά να προσθέσει τις πρωτοβουλίες της και να συνεχίσει, αλλά μάλλον όλα αυτά ήταν μια δική μου πλάνη.
Η δημόσια συζήτηση όμως συνεχίζει να γίνεται σε δευτερεύοντα ή παρεμπίπτοντα ζητήματα αλλά με τη σημερινή μου παρέμβαση θέλω να θέσω τα βασικά ερωτήματα, οι απαντήσεις στα οποία θα ξεκαθαρίσουν απόλυτα το τοπίο:
- Ποιο είναι το θεσμικό πλαίσιο και ποια η μέθοδος για τη δημιουργία του Βόρειου Οδικού Άξονα; Παραχώρηση, ΣΔΙΤ ή κλασικό δημόσιο έργο;
- Πόσα χρήματα και από πού θα διασφαλίσει το Ελληνικό Δημόσιο ως δική του υποχρέωση στο έργο;
- Σ’ ένα κλειστό οδικό σύστημα όπως το νησί Κρήτη, είναι δόκιμη η επιλογή των διοδίων και μάλιστα ως κύρια πηγή χρηματοδότησης του έργου;
- Ποιος θα είναι ο φορέας διαχείρισης του έργου αφού αυτό ολοκληρωθεί;
Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα εξαρτώνται κυρίως από την πολιτική βούληση και τα οικονομικά δεδομένα.
Η βέλτιστη λύση κατά την άποψη μας, περιλαμβάνει τη μέγιστη δυνατή χρηματοδότηση από το δημόσιο με κρατικούς ή ευρωπαϊκούς ή άλλους πόρους ή και συνδυασμό αυτών και την κατασκευή του αλλά και τη διαχείριση του, με σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα διασφαλίζοντας τη μέγιστη κοινωνική ωφέλεια.
Με βάση τα παραπάνω ως κεντρική επιλογή, δεν χρειάζεται να θεσπιστούν διόδια, τουλάχιστον για όσο διάστημα προβλεφθεί (20-25 χρόνια) στη σύμβαση, ότι ο φορέας ΣΔΙΤ θα έχει τη συντήρηση, το κόστος της οποίας θα ενταχθεί στον προϋπολογισμό.
Η χρηματοδότηση του έργου είναι προφανώς το κύριο ζήτημα και είναι ευθύνη της ελληνικής πολιτείας τώρα να αναζητήσει και να επιλέξει τις πηγές, αφού τα προηγούμενα χρόνια είχε δώσει προτεραιότητα στην ηπειρωτική χώρα.
Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθώ στην πρόταση του Βουλευτή Χανιών Μανούσου Βολουδάκη, που πρώτος μίλησε για χρηματοδότηση και από τα κέρδη των Ελληνικών Ομολόγων, που επιστρέφουν στη χώρα μας από την ΕΚΤ κλπ, η οποία είναι πολύ σημαντική για να εξασφαλιστεί ο κορμός της χρηματοδότησης και φαίνεται ότι ακούστηκε θετικά από τον Πρωθυπουργό.
Το επόμενο διάστημα θα είναι κρίσιμο και εφόσον η Ελληνική Κυβέρνηση δρομολογήσει την συγχρηματοδότηση απ’ αυτή την πηγή (απαιτείται η συναίνεση της Ε.Ε.;), θα έχει γίνει ένα τεράστιο βήμα.
Με αυτή την προοπτική στηρίζω απόλυτα την πρόταση του Μανούσου Βολουδάκη και ζητώ εγώ από την Κυβέρνηση, η οποία έχει πλέον την ευθύνη, να πάρει όλες τις πρωτοβουλίες και να προχωρήσει στην κατεύθυνση υλοποίησης μιας πολύχρονης υποχρέωσης της Ελληνικής Δημοκρατίας προς την Κρήτη και τους Κρητικούς.
* Ο Βασίλης Κεγκέρογλου είναι γραμματέας Κ.Ο. ΠΑΣΟΚ