Ένα πολιτικό γεγονός που σηματοδοτεί τη στάση του εκλογικού σώματος σε όλο τον αναπτυγμένο κόσμο είναι εκείνο της πολιτικής αποχής. Σε εκδήλωση που οργανώθηκε στο ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΟ του Δήμου Ηρακλείου, με πρωτοβουλία πολιτών αναλύθηκε το φαινόμενο αυτό.
Ο προβληματισμός σε σχέση με τη στάση αυτή του εκλογικού σώματος εδράζεται αρχικά στο ρόλο του κοινοβουλευτισμού. Η αντιπροσωπευτικότητα ελέγχεται για την αποτελεσματικότητα της, καθώς και για την εμπιστοσύνη που μπορεί να εμπνεύσει στους πολίτες. Η πολυπλοκότητα του κοινοβουλευτισμού, απαιτεί δικλείδες ασφαλείας.
Τη δυνατότητα να αφουγκράζονται τα θεσμικά όργανα και οι αντιπρόσωποι στο κοινοβούλιο, αλλά όχι μόνο, τα καίρια προβλήματα του λαού και του τόπου. Αντί αυτού ο πολιτικός κόσμος βρίσκεται «χαμένος στη μετάφραση», και κάθε πολιτικός χώρος αλλά και πολιτικός έχει τη δική του ατζέντα. Μια λογική αυτοσυντήρησης και αυτοεξυπηρέτησης είναι ευδιάκριτη, γεγονός που απομακρύνει τους πολίτες και ιδιαίτερα τους νέους από την πολιτική δράση και συμμετοχή.
Σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που επαναλαμβανόμενα πλήττει τα λαϊκά στρώματα από το 2008 και έπειτα, όταν η πολιτική δεν πείθει γιατί δεν ασχολείται με τα ουσιαστικά προβλήματα της καθημερινότητας, η φυγή και η αδιαφορία εμπεδώνονται στη λαϊκή βάση.
Μετακινήσεις όμως συμβαίνουν στο εκλογικό σώμα, που δρα εκδικητικά απέναντι σε ένα σύστημα που δεν το λογαριάζει, το αγνοεί. Βεβαίως στο τέλος της ημέρας το θύμα όλης αυτής της στάσης και της επιλογής είναι ο πολίτης.
Το «αξίωμα της χρησιμότηττας» – η λειτουργία καθενός με στόχο την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση των προβλημάτων του – στην περίπτωση αυτή δεν ισχύει. Δυστυχώς η έλλειψη πολιτικής συλλογικής δράσης ευνοεί όσους έχουν πολιτική στρατηγική, που δεν είναι άλλοι από τους «έχοντες και κατέχοντες».
Είναι επίσης γεγονός πως από όλη αυτή την κατάσταση κερδισμένος βγαίνει ο ακραίος συντηρητικός χώρος. Γιατί; Δεν υπάρχει λογική εξήγηση! Συνήθως υιοθετεί μια απλουστευτική συνθηματολογία που επενδύει στο φόβο και στην περιχάραξη.
Πεδία που γίνονται εύκολα κατανοητά από όλους. Δυστυχώς ούτε η ιστορία μας διδάσκει στην περίπτωση αυτή, ούτε η ελάχιστη πολιτική ανάλυση μπορεί να γίνει από τους πολίτες οι οποίοι αδυνατούν να ταυτοποιήσουν την πολιτική αιτία των προβλημάτων τους.
Ζητούμενο σε όλη αυτή την προβληματική, η στάση και η θέση των νέων. Πού και γιατί τοποθετούνται πολιτικά; Ας μη γελιόμαστε! Όσοι δεν έχουν τσιμπήσει το δόλωμα της «ελεύθερης αναζήτησης ευκαιριών» σε έναν κόσμο ιδανικό που τους περιμένει να ανοίξουν τα φτερά τους, βιώνουν τον αποκλεισμό και την απόρριψη.
Πρώτο χαστούκι η αναζήτηση εργασίας και η ένταξη τους σε αυτόν. Οι αποκλεισμοί που έχουν ταξικό υπόβαθρο προηγούνται. Ακολουθούν οι αμοιβές του «ανταγωνισμού» της αγοράς που συμπιέζονται διαρκώς προς τα κάτω, χωρίς βάση και λογική. Το κόστος της ανταγωνιστικότητας περνά από την πλάτη των εργαζομένων και ιδιαίτερα των νέων.
Κι όμως οι νέοι έχουν τις δικές τους προτεραιότητες και το δικό τους πολιτικό υπόβαθρο όπου εδράζονται οι πολιτικές τους αξίες. Πολύ ψηλά στη δική τους ατζέντα βρίσκεται το φυσικό περιβάλλον, η κατάσταση του πλανήτη και ό,τι αυτό σημαίνει για τις επόμενες γενιές.
Είναι ευαισθητοποιημένοι επίσης σε ζητήματα που συνδέονται με τη διαφορετικότητα και δεν υποχωρούν σε στερεότυπες στάσεις που κατηγοριοποιούν με ευκολία και οδηγούν σε αποκλεισμό συνανθρώπους μας.
Λένε σταθερά όχι στη βία κάθε μορφής και ευτυχώς μιλούν για ζητήματα που μέχρι χθες θεωρούνταν ταμπού και τα κάλυπτε πέπλο σιωπής. Νιώθουν άνετα στον ψηφιακό κόσμο και πολύ γρήγορα έχουν αναπτύξει αντανακλαστικά προστασίας από πολλούς κινδύνους που καραδοκούν σε αυτόν.
Στέκονται σταθερά ενάντιοι σε κάθε μορφής αδικία, και είναι και αυτός ένας από τους βασικούς λόγους που γυρνούν την πλάτη στο παραδοσιακό μοντέλο και στον τρόπο με τον οποίο ασκείται, την ατζέντα και τις προτεραιότητες της πολιτικής. Ξεσπούν με τον δικό τους τρόπο, στήνουν τα δικά τους βίντεο, καταδικάζουν ή προβάλουν στάσεις και επιλογές που χαρακτηρίζουν το σύγχρονο κόσμο.
Μένει λοιπόν στους πολιτικούς χώρους, αναφέρομαι στους προοδευτικούς, να αφήσουν πίσω τους τη βολή τους και τις ξεπερασμένες λογικές τους και να ανοίξουν χώρο για την έκφραση και τη δράση, την ενεργοποίηση των Πολιτών, κυρίως των νέων.
Για να συμβεί αυτό πρέπει να δώσουν κατά τη γνώμη μου στίγμα πολιτικό. Αυτό δεν μπορεί να είναι άλλο από την ειλικρινή και ανατρεπτική πολιτική πρόταση που θα δίνει λύσεις στα προβλήματα των νέων.
Σχολείο ανοικτό στην κοινωνία, ελεύθερο και δημιουργικό και όχι αυτό το κακέκτυπο που η Κεραμέως στήνει εδώ και τέσσερα χρόνια. Δουλειές στους νέους με αμοιβές αξιοπρέπειας, ρυθμίζοντας με αντιστασθμιστικό τρόπο για τις επιχειρήσεις το κόστος των εισφορών και των αμοιβών. Αυτό κατά τη γνώμη μου αποτελεί τη «λύδια λίθο» σε μια τόσο κρίσιμη εποχή.
Η τοπική αυτοδιοίκηση από την άλλη πλευρά οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες της. Να δώσει χώρο και τρόπο έκφρασης στους νέους, ώστε να συναντηθούν, να αναπτύξουν τις συλλογικές τους πρωτοβουλίες, να διαφωνήσουν και να ανατρέψουν ό,τι στέκεται εμπόδιο στη δική τους πορεία.
Ας βγούμε από την πεπατημένη και ας εκθρέψουμε την ανατροπή. Έτσι ορίζω την προοδευτικότητα. Αφορά κάθε συμπολίτη μας που διαφωνεί με τον τρόπο που έχει στηθεί αυτός ο κόσμος και με τις πολιτικές προτεραιότητες αυτής της κοινωνίας και τις αντικαθιστά με πρωτοβουλίες που εδραι-
ώνουν την πίστη μας στον άνθρωπο και μια δίκαιη κοινωνία που μας συν-γχωρεί.
* Ο Μανόλης Αλεξάκης είναι εκπαιδευτικός