Πραγματοποιήθηκε στο διήμερο 24-25 Νοεμβρίου, σε συνεδριακό κέντρο στην περιοχή της Ακρόπολης, με επιτυχία η 31η ετήσια Σύνοδος της Ελληνικής Επιτροπής του Διεθνούς Συμβουλίου Μεγάλων Ηλεκτρικών Δικτύων με συμμετοχή 370 συνέδρων Μηχανικών και Ερευνητών Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΗΕ) αλλά και σπουδαστών πολυτεχνείου.

Ιδιαίτερα σημαντική λόγω των ταχύτατων τεχνολογικών και όχι μόνον εξελίξεων στον Τομέα της Ηλεκτρικής Ενέργειας, αλλά και του σύγχρονου ενδιαφέροντος για την ανάγκη φρένου στην Κλιματική Αλλαγή που αποτυπώνεται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).

Συζητήθηκαν οι ακόλουθες θεματικές ενότητες: ενεργειακή μετάβαση και προκλήσεις, ρυθμιστική εναρμόνιση και ανάπτυξη εσωτερικής αγοράς ηλεκτρισμού, ανάπτυξη ΣΗΕ, λειτουργία ΣΗΕ, μη διασυνδεδεμένα νησιά, νέες τεχνολογίες στα δίκτυα διανομής, μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας.

Η επιθυμητή μεγιστοποίηση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στα ΣΗΕ απαιτεί εξελιγμένες τεχνολογίες εξ αιτίας των ιδιαιτεροτήτων των ενεργειακών πηγών αυτών.  Για παράδειγμα, η αιολική παραγωγή είναι στοχαστική ενώ η φωτοβολταϊκή παραγωγή είναι περιοδική.  Επομένως οι ΑΠΕ είναι μια διαλείπουσα παραγωγή και η αποθήκευση της ενέργειας (αντλησιοταμίευση ή μπαταρίες) είναι απαραίτητη για να εξυπηρετείται συνεχώς η ηλεκτρική ζήτηση.

Υπάρχει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον για τις ΑΠΕ, που είναι σήμερα ο φθηνότερος τρόπος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, όμως πρέπει να εντάσσονται στον εκάστοτε διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο των δικτύων μεταφοράς και διανομής ο οποίος πρέπει να προσδιορίζεται με προσοχή για την αποφυγή κορεσμού.

Ένα άλλο πρόβλημα για την περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ είναι το ανθρώπινο δυναμικό, διότι οι κατασκευαστικές εταιρείες για τεχνικά έργα στην Ελλάδα εργάζονται από καιρό στα όρια τους.

Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα επικρατήσουν των θερμικών στο προσεχές μέλλον.  Αυτά θα κάνουν τις πόλεις πιο φιλικές στον πολίτη εξασφαλίζοντας μια πιο ήρεμη και πιο υγιεινή διαβίωση και εργασία σε αυτές.  Παράλληλα, ο στόλος των αυτοκινήτων αυτών θα μπορεί να επικουρεί τις λοιπές εγκαταστάσεις αποθήκευσης όταν κρίνεται απαραίτητο από το Σύστημα Ελέγχου του ΣΗΕ.  Για να εξασφαλίζεται η ευημερία των κοινωνιών και η ανάπτυξη, είναι απαραίτητη διαρκώς η επάρκεια ενέργειας και ειδικότερα η επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι διασυνδέσεις των ΣΗΕ είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας των. Για παράδειγμα, η καλωδιακή διασύνδεση της Κρήτης αποτελεί ήδη ένα σημαντικό παράγοντα οικονομίας και ποιοτικότερης λειτουργίας του Συστήματος στην Κρήτη. Η αμέσως επόμενη διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική (συνεχούς ρεύματος) θα φέρει νέες δυνατότητες.  Οι διασυνοριακές διασυνδέσεις ενοποιούν τη λειτουργία των Ευρωπαϊκών ΣΗΕ.

Για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας των ΣΗΕ είναι απαραίτητη η μετατροπή των σε Έξυπνα Δίκτυα.  Ένα έξυπνο δίκτυο απαρτίζεται από έξυπνα μικροδίκτυα τα οποία μπορούν να παραμένουν διασυνδεδεμένα ή και να ανεξαρτητοποιούνται (νησιδοποίηση), ώστε σε περίπτωση σφαλμάτων στο δίκτυο αυτά να μην μεταδίδονται και επομένως να διατηρείται εν λειτουργία το δίκτυο.

Οι εφαρμογές των νέων τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών αλλά και Ευελίκτων Συστημάτων Μεταφοράς Εναλλασσομένου Ρεύματος (ΕΣΜΕΡ) με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά ισχύος, οι οποίες συνυπάρχουν στα έξυπνα δίκτυα, και το σύστημα συγχρονισμένων  μετρήσεων διανυσμάτων τάσεων, το οποίο περιλαμβάνει καταρχήν 15 κρίσιμες τοποθεσίες στον ελληνικό χώρο, συμβάλλουν στην ευχερέστερη διαχείριση και στην εποπτεία του Συστήματος από τα Κέντρα Ελέγχου.

Προσπάθειες ενίσχυσης της ανθεκτικότητας του ΣΗΕ σε ακραία συμβάντα και γενικότερα της ικανότητας του Συστήματος να ανακάμπτει μετά από αιφνίδιες μεγάλες μεταβολές, αποτελούν τρέχον μέλημα.  Επίσης, έχει ξεκινήσει η εγκατάσταση Συστημάτων Παρακολούθησης του Εξοπλισμού (ΣΠΕ) σε πραγματικό χρόνο, που θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των κεφαλαιουχικών δαπανών και τη βελτίωση της απόδοσης και της αξιοπιστίας του Συστήματος.

Το πρότυπο του Ευρωπαϊκού Μοντέλου-Στόχου (Target Model) για την Ηλεκτρική Αγορά είναι από χρόνια λειτουργικό, και αφορά τις υποχρεώσεις του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) και του Ελληνικού Χρηματιστήριου Ενέργειας (ΕΧΕ) για τη λειτουργία των 3 Αγορών Ηλεκτρισμού: Προημερήσιας, Ενδοημερήσιας, και Εξισορρόπισης, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Πακέτου Καθαρής Ενέργειας, με ευαισθησία στον υγιή ανταγωνισμό, ρυθμίζει τη συνεργασία των Αγορών και τους ρόλους των διασυνδέσεων.

Η χώρα μας μετατρέπεται σε κόμβο διακίνησης (HUB) ηλεκτρισμού και ενεργειακών προϊόντων (ηλεκτρικές διασυνδέσεις, αγωγοί αερίου, κλπ.).  Στόχος είναι η Ελλάδα να μετατραπεί σε μια Πράσινη Χώρα.  Η Ελλάδα έχει κερδίσει, με την αξία της, το Κέντρο Περιφερειακού Συντονισμού λειτουργίας και ασφάλειας ΣΗΕ των Βαλκανίων και της Ιταλίας εγκατεστημένο στη Θεσσαλονίκη.

Περαιτέρω μεγάλες επενδύσεις στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι απαραίτητες για να καλυφθούν οι απαραίτητες υποδομές των δικτύων του μέλλοντος.

* Ο καθηγητής Θαλής Μιχ. Παπάζογλου συμμετείχε ως προσκεκλημένος σύνεδρος στη Σύνοδο.