Η Ιταλία μαζί με την Ελλάδα αναγνωρίζονται ως οι γενέτειρες του δυτικού πολιτισμού. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό μνημειακών χώρων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO στον κόσμο.
Αποτελεί την επιτομή του ρομαντισμού με την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, τα μαγευτικά τοπία και τις επικούρειες απολαύσεις, αλλά επίσης με γραφικές διαδρομές που διασχίζουν τις ακτογραμμές, τις κυματιστές λοφώδεις εκτάσεις και τις ιστορικές πόλεις. Αυτό, όμως, που είναι αξιοσημείωτο είναι τα κορυφαία οδικά της δίκτυα.
Πρόσφατα, επισκέφθηκα την Νότιο Ιταλία και εξεπλάγην με την πρόοδό της και κυρίως με την επιστημονική και τεχνολογική ανάπτυξη, που διαπίστωσα κυρίως σε ό,τι αφορά το εθνικό οδικό δίκτυό της. Μόνο στις ΗΠΑ έχω συναντήσει κάτι ανάλογο.
Η Ιταλία διαθέτει ένα από τα πλέον εκτεταμένα και σύγχρονα δίκτυα αυτοκινητοδρόμων στην Ευρώπη και ενδεχομένως σε ολόκληρο τον κόσμο. Το δίκτυο αυτοκινητοδρόμων της ονομάζεται Autostrade (Εικ. 1) και εκτείνεται σε μήκος μεγαλύτερο των 6.400 km.
Ήταν η πρώτη χώρα που κατασκεύασε αυτοκινητοδρόμους στα τέλη της δεκαετίας του 1920, επεκτάθηκαν τη δεκαετία του 1930 επί Μουσολίνι και συνεχίζει. Το όριο ταχύτητας στους σημερινούς Ιταλικούς αυτοκινητοδρόμους είναι τα 130 km/h, ωστόσο οι τοπικές αρχές επιτρέπουν μέχρι και τα 150 km/h. Η ηλεκτρονική παρακολούθηση σε όλα τα οδικά δίκτυα με το σύστημα Virgilius είναι συνεχής και αμείλικτη για τους παραβάτες.
Η ευλογημένη Κρήτη διαθέτει όλες τις τεχνικές και φυσικές προϋποθέσεις για ένα σύγχρονο και ασφαλή εθνικό αυτοκινητόδρομο, περίπου 250 km μήκους, από νότια της Κισσάμου, βορείως των τριών κύριων οροσειρών, νοτίως της Παχιάς Άμμου και από εκεί νοτίως στη Σητεία (Σχήμα 1).
Ανάλογος αυτοκινητόδρομος είναι αυτός σε μια λοφώδη έκταση από το Παλέρμο της Σικελίας μέχρι τη Μεσσήνη μήκους 224 km. Η Μεσσήνη συνδέει ατμοπλοϊκά τη Σικελία με την νότια Ιταλία.
Τα βασικά έργα, που χαρακτηρίζουν αυτό τον δρόμο και γενικά τους ιταλικούς αυτοκινητόδρομους, είναι τεράστιες κοιλαδογέφυρες και tunnels (Εικ. 2), κάτι ανάλογο με αυτά που θα απαιτηθούν για ένα σύγχρονο και ασφαλή κύριο αυτοκινητόδρομο στην Κρήτη (Αγγελάκης, 2021).
Διερωτώμαι και ανησυχώ για όσα ακούγονται, λέγονται, γράφονται και γίνονται επί τουλάχιστον 75 συναπτά έτη για τον λεγόμενο ΒΟΑΚ. Ανησυχώ σφόδρα για την σπατάλη πόρων και τις προτάσεις για ΒΟΑΚ και ΝΟΑΚ.
Αποτελούν γελοιότητες! Είναι τόσο δύσκολο οι αρμόδιοι για τέτοια θέματα να επισκεφθούν την γείτονα χώρα και να ενημερωθούν για την σχετική τεχνογνωσία;
Με τη σημερινή γνώση, εμπειρία και διαθέσιμη τεχνογνωσία είναι πλέον υποχρέωση, αλλά και επείγουσα ανάγκη, να μελετηθεί, να σχεδιαστεί και να κατασκευασθεί ένας σύγχρονος Μινωικός Οδικός Άξονας Κρήτης (ΜΟΑΚ), που θα βελτιώσει την ζωή των κατοίκων της και θα περιορίσει σημαντικά τα ατυχήματα και τους θανάτους (Αγγελάκης, 2921).
Ένας σύγχρονος δρόμος, που θα κοσμεί τον τόπο μας και, μεταξύ άλλων, πιθανώς θα συμπεριλαμβάνει ένα σύγχρονο ενιαίο δίκτυο διαχείρισης των υδατικών της πόρων, δηλαδή μεταφορά νερού από δυτικές περιοχές με υψηλή διαθεσιμότητα σε ανατολικές περιοχές με μειωμένη διαθεσιμότητα (Tzanakakis et al., 2020).
Η κατασκευή αλλά και η προτεινόμενη ονομασία του, όχι μόνο δεν αποτελούν πρωτοτυπία, αλλά είναι συμβατή με την ποιότητα, την πρωτοτυπία και τη συμβατότητα με τις νέες τεχνολογίες, όπως συμβαίνει στους αυτοκινητοδρόμους στην υπόλοιπη Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Ιταλία.
Σχήμα 1. Μινωικός Οδικός Άξονας Κρήτης και δίκτυο μεταφοράς νερού (Αγγελάκης, 2021).
Ο Ανδρέας Ν. Αγγελάκης είναι επίτιμο µέλος και διακεκριμένος fellow του Παγκόσμιου Οργανισμού Νερού (IWA)
Βιβλιογραφία:
Αγγελάκης, Α. Ν. (2021). Μινωικός Εθνικός Δρόμος Κρήτης. Χανιώτικα Νέα, Χανιά 7/6/2021, https://www.haniotika-nea.gr/minoikos-ethnikos-dromos- kritis/
Tzanakakis, V. A., Angelakis, A. N., Paranychianakis, N. V., Dialynas, Y. G., and Tchobanoglous, G. (2020). Challenges and Opportunities for Sustainable Management of Water Resources in the Island of Crete, Greece. Water 12(6), 1538; https://doi.org/10.3390/w12061538