Ο πόλεμος έχει ξεσπάσει στη Γηραιά Ήπειρο ανάμεσα σε κράτη που εξυφαίνοντας εθνοτικές και ταξικές διαμάχες, προετοίμασαν κρυφά και σε βάθος χρόνου την παρουσία του. Γύρω του καταβαραθρώνεται, καταστρέφεται η ανθρώπινη ύπαρξη και κοινωνία.
Τραγικά γεγονότα λαμβάνουν χώρα σαν το πεπρωμένο που διατρέχει σκοτεινό τις ανθρώπινες ζωές και μπορούν να επιφέρουν σε αυτές μέχρι και την αποκτήνωση.
Τραγικά γεγονότα και πώς να τα κατανοήσουμε και να διακρίνουμε τις δυνάμεις που λειτουργούν πάντα κάτω από την πολυεθνική κρούστα και το μωσαϊκό, το συνονθύλευμα της πολιτικής και των πολιτικών.
Τραγικά γεγονότα που προκαλούν κοινωνικές αλλαγές και ανατρέπουν τις κανονικότητες, τις «κανονικές» συνθήκες που οι άνθρωποι – άλλοι με περισσότερο άλλοι με λιγότερο μόχθο – έχουν διαμορφώσει.
Το να ερμηνεύσουμε τα γεγονότα, αρκετά αποστασιοποιημένα, δεν ξέρω αν είναι καλό ή κακό, πάντως δεν είναι δικαίωμά μας να χρωματίσουμε την ιστορία τους με τον τρόπο που εμείς θέλομε, ως ευμαθείς μαθητές που θέλουν «να κάνουν τη δουλειά τους» όσο το δυνατόν καλυτέρα.
Στον πόλεμο όλα γίνονται πιο έντονα. Η απώλεια, η απουσία, η ανασφάλεια. Καταγράφονται ανθρώπινες συμπεριφορές σ’ έναν κόσμο που μοιάζει χωρίς σκοπό και μέλλον. Έναν κόσμο πληγών και σιωπών που οι άνθρωποι γίνονται μια σύντομη ιστορία, που σκέφτονται και συλλογίζονται το θάνατο και βιώνουν την αγωνία των ετοιμοθάνατων.
Ας συνειδητοποιήσουμε πως είμαστε όλοι ένα πολύπλοκο μίγμα αδυναμίας και δύναμης. Αυτή είναι η αποκάλυψη του παραλόγου. Και αυτή η αλήθειά μας πρέπει να μετατραπεί σε σύμβολο που εν δυνάμει θα μπορούσε να ενώνει εν ειρήνη τις «διαφορετικότητες» και γύρω του να γεννιέται, να αναπτύσσεται και να εξελίσσεται η ανθρώπινη ύπαρξη και η κοινωνία.
Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως, σε διαφορετική περίπτωση, προσιδιάζεται εκπληκτικά η αναλγησία της «σιωπηρής» και «σκεπτόμενης» ανθρώπινης κοινωνίας.
* Η Κατερίνα Δερμιτζάκη είναι ποιήτρια