Το νερό είναι θεμελιώδες προαπαιτούμενο για την ύπαρξη και τη συνέχιση της ζωής. Το ταπεινό Η2Ο καλύπτει περίπου το 71% της επιφάνειας της Γης. Οι ωκεανοί και οι θάλασσες συγκρατούν περίπου το 96,6% του υδατικού της όγκου. Επίσης, το νερό αποτελεί το 40-70% του σώματος, ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και τη σύστασή του.
Αποτελεί το 65-75% του βάρους των μυών και το 50% του βάρους του λίπους. Ακόμα και η ελάχιστη έλλειψη νερού αποσυντονίζει τη λειτουργία του οργανισμού συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου. Επηρεάζει την ικανότητα αυτοσυγκέντρωσης, ακόμη και την ψυχική διάθεση! Όλοι έχουμε διαπιστώσει πόσο πιο ήρεμοι και χαλαροί είμαστε, όταν βρισκόμαστε κοντά σε νερό.
Αυτό συμβαίνει γιατί, εκτός από σύμβολο ζωής, το νερό είναι και σύμβολο ηρεμίας, γαλήνης και απόλαυσης. Πολλές είναι οι φορές που καταφεύγουμε στη θάλασσα για να ηρεμήσουμε ή να σκεφτούμε καθαρά. Ο ήχος του νερού λειτουργεί θεραπευτικά και χρησιμοποιείται κατά κόρον στο διαλογισμό. Επίσης, συχνά η θερμοκρασία του νερού στο ντους μάς χαλαρώνει ή/και ενεργοποιεί τις αισθήσεις μας. Υπάρχει κάτι καλύτερο από ένα ζεστό ντους μετά από μια δύσκολη μέρα ή ένα δροσερό ντους πριν το πρωινό ξεκίνημα; Τελικά η αξία του νερού για τον άνθρωπο είναι πολύ σημαντική όχι μόνο για την λειτουργικότητα του οργανισμού, αλλά και για την ψυχολογία και την υγεία του.
Το γεγονός ότι το νερό είναι ζωή, άρχισε να διατυπώνεται με σαφήνεια περίπου το 600 π.Χ., στην Ιώνια Σχολή από τον Θαλή το Μιλήσιο (ca 640/35-543 π.Χ.).
Παρατήρησε προσεκτικά ότι στη φύση, το στοιχείο το οποίο εμφανώς πλεόναζε έναντι των άλλων, ήταν το «ύδωρ». Έτσι υπέθεσε ότι το νερό πρέπει να ήταν το βασικό στοιχείο της αρχής του Κόσμου και το ουσιώδες συστατικό οτιδήποτε άλλου. Τις αρχές του Θαλή ενστερνίστηκαν μετέπειτα άλλοι αρχαίοι φιλόσοφοι και δάσκαλοι, όπως ο Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.) και άλλοι. Νωρίτερα, ο Ιπποκράτης (ca 460-370 π.Χ.), ο πατέρας της Ιατρικής, ήταν ο πιο διάσημος από τους ιατρούς-μαθητές του Ασκληπιού και ιδρυτής της Ιατρικής Σχολής της Κω.
Πρώτος ανάδειξε τις θεραπευτικές ιδιότητες του νερού και ιδιαίτερα του θαλασσινού νερού και των παραγώγων του και την κατά κόρον χρήση τους για θεραπευτικούς σκοπούς. Όπως έχει αναφερθεί κατ’ επανάληψη, οι τεχνολογίες εξελίσσονται τόσο γρήγορα, ώστε σήμερα μπορεί να παραχθεί πόσιμο νερό από οποιοδήποτε νερό, αφού το νερό είναι ένα ενιαίο και μοναδικό (Αγγελάκης, 2025α). Από νερό οποιασδήποτε καθαρότητας, μπορεί να παραχθεί απεσταγμένο νερό ή νερό υψηλής ποιότητας.
Γι’ αυτό, επιβάλλεται η διαχείριση του Ενός Νερού, να ασκείται, κεντρικά, περιφερειακά και τοπικά, από ένα φορέα ή υπηρεσία ανεξάρτητα του τύπου ή της χρήσης του. Το ίδιο πρέπει να ισχύει σε επίπεδο εκπαίδευσης σε θέματα υδρολογίας.
Με δεδομένα τα παραπάνω, τη θέση της Κρήτης και τη μακραίωνη και λαμπρή ιστορία της, είναι ντροπή που ακόμη σήμερα αρκετές, κυρίως ανατολικές περιοχές της, κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς νερό. Ήδη άρχισε η τροφοδοσία με νερό κατοικιών και ξενοδοχείων του κέντρου του Ηρακλείου, με υδροφόρα οχήματα. Σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες, με άμεσα αντανακλαστικά, παράγονται απεριόριστες ποσότητες πόσιμου νερού από οποιαδήποτε διαθέσιμη πηγή νερού.
Στον τόπο μας, όχι μόνο δεν γίνεται το αυτονόητο, αλλά ελάχιστα έχουν περιοριστεί οι σοβαρότατες απώλειες νερού από τα δίκτυα διανομής του, που μειώνουν δραματικά το διαθέσιμο εν τέλει νερό (Αγγελάκης, 2025β). Δυστυχώς με την περιρρέουσα ολιγωρία και αδράνεια, υπάρχουν βάσιμοι φόβοι ότι η ύδρευση του Ηρακλείου μέχρι το φθινόπωρο θα είναι προβληματική.
Εύχομαι να διαψευσθώ!
Βιβλιογραφία
Αγγελάκης, Α. Ν. (2025α). Ένα Νερό. ΠΑΤΡΙΣ Ηρακλείου
5/03/2025, https://www.patris.gr/stiles/proektaseis/ena-nero/
Αγγελάκης, Α. Ν. (2025β). Ψηφιακά δίκτυα διανομής νερού. ΠΑΤΡΙΣ
Ηρακλείου 13/02/2025,
https://www.patris.gr/stiles/proektaseis/psifiaka-diktia-dianomis-nerou/
*Ο Ανδρέας Ν. Αγγελάκης είναι επίτιμο μέλος και διακεκριμένο fellow του Παγκόσμιου Οργανισμού Νερού (IWA)