Στις τελευταίες εκλογές επιλέχτηκε από τους πολίτες να διαχειριστεί ξανά τις τύχες της χώρας η ΝΔ με αυτοδύναμη πλειοψηφία.
Περίπου το 1/3 των ψηφοφόρων θα προτιμούσαν σε αυτή τη φάση να συνέχιζε η προηγούμενη κυβέρνηση, αλλά στα δημοκρατικά πολιτεύματα τον κυρίαρχο λόγο έχει η δημηγορία της πλειοψηφίας. Αυτό ισχύει ακόμη και στις περιπτώσεις που η πλειονότητα των πολιτών, στην περίπτωση μας οι 6 στους 10, δεν συμπλέουν με την κυβερνώσα σήμερα παράταξη.
Έχουν όμως θεσπιστεί κανόνες στα πλαίσια διαδικασιών κοινής αποδοχής, όπως ο εκλογικός νόμος που προδιαγράφουν το συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Θα ήταν σημαντικό και ευκταίο, να βελτιωθεί παραπέρα με την πολιτική της νεοεκλεγμένης κυβέρνησης η δύσκολη θέση στην οποία βρίσκεται ακόμη η Ελλάδα. Από τα πρώτα κυβερνητικά μέτρα είναι δύσκολο στη φάση αυτή να διαμορφώσει κανείς ξεκάθαρη γνώμη για την κατεύθυνση που ακολουθεί. Προσωπικά, πχ. συμφωνώ απόλυτα με την απόφαση να εφαρμοστεί η απαγόρευση καπνίσματος στους δημόσιους χώρους και να λυθεί το πρόβλημα των αστικών αποβλήτων.
Από την άλλη αρνούμαι να δεχτώ την εφαρμογή στην Ελλάδα του βορειοκορεατικού μοντέλου διακυβέρνησης, που ο αρχηγός της εκτελεστικής εξουσίας ελέγχει τις μυστικές υπηρεσίες και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Για πιο σίγουρα δείγματα γραφής θα περιμένουμε κυρίως να ψηφιστεί ο προϋπολογισμός της νέας κυβέρνησης και να ξεδιπλωθεί το αναπτυξιακό της σχέδιο.
Αντί για μια βεβιασμένη κρίση στην κυβερνητική πολιτική θα ήταν καίριο να ομονοήσουμε πάνω σε αρχές λειτουργίας της Δημοκρατίας μας. Πρόκειται για ένα πλαίσιο κανόνων γενικότερης αποδοχής, ανεξάρτητα από τις επιδόσεις της όποιας κυβέρνησης. Στη χώρα μας, ιδιαίτερα αξίζει να προσεχτεί το ζήτημα αυτό, αφού πολλοί τομείς της καθυστέρησης μας οφείλονται στις ασυνέχειες λειτουργίας της Δημοκρατίας. Ευρύτερη συναίνεση στους κανόνες της συνεπάγεται σταθερότερο κράτος προς όφελος όλων μας.
Ανάμεσα στα πρώτα ζητήματα που εκδηλώνει η νεοεκλεγμένη κυβέρνηση πρόθεση να χειριστεί, είναι ο εκλογικός νόμος της μεθεπόμενης ή και της αμέσως επόμενης πολιτικής αναμέτρησης. Η επίσπευση δικαιολογείται με την ανάγκη κυβερνησιμότητας της χώρας.
Ένα πραγματικά σπουδαίο ζήτημα, όπως και αυτό της ασφάλειας Δικαίου. Ότι δεν θα ξεκινούμε με έναν Νόμο που άλλα θα προδιαγράφει, και άλλα να ξεφυτρώνουν στην πορεία. Θυμίζω πως η προηγούμενη κυβέρνηση, δίχως ομοιογενή αυτοδυναμία, εξάντλησε παρά τρεις μήνες τη θητεία της, χωρίς τα ατέλειωτα δείγματα ακυβερνησίας που χαρακτήρισαν την προκάτοχο τής.
Ήταν μια επίδοση εξαιρετική με το κριτήριο της σταθερότητας, αν συγκριθεί με τις “σταθερές” μονοκομματικές κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης. Αλλά και στη σφαίρα της ασφάλειας Δικαίου, αναρωτιέμαι, αν γίνεται ένα κόμμα που την ευαγγελίζεται, να νοθεύει με το καλημέρα το πλαίσιο λειτουργίας των νεοεκλεγμένων αυτοδιοικητικών συμβουλίων, ένα παραπάνω όταν το ίδιο ελέγχει την πλειονότητά τους.
Στην Ευρώπη που θέλει πρώτη η ΝΔ να εντάσσει τη μοίρα της χώρας, όχι μόνο στους ΟΤΑ, αλλά και στο επίπεδο διακυβέρνησης κρατών επικρατούν οι συμμαχικές κυβερνήσεις. Πως εξηγείται να συμπορευόμαστε τόσο ανομοιόμορφα στους διάφορους τομείς με την ομάδα αυτή κρατών; Κάποιες εξηγήσεις θα ήταν γενικότερα χρήσιμο να ακούγαμε γι αυτά τα προφανή θέματα, αν ενδιαφερόμαστε όλοι πραγματικά για τη Δημοκρατία και θέλουμε να προάγουμε την ποιότητά της.
Γενικοί κανόνες
Το δημοκρατικό πολίτευμα έχει αμαυρωθεί στον τόπο μας από ζητήματα ακεραιότητας και λογοδοσίας των κορυφαίων λειτουργών του. Ευθύνη όλων των κυβερνήσεων είναι να συνεισφέρουν για την άρση αυτού του προβλήματος. Πρέπει να είναι κοινής αποδοχής αυτό.
Κατά τη συζήτηση για την επικείμενη αναθεώρηση του συντάγματος έτσι φάνηκε με τους περισσότερους πως ομονοούν στην ανάγκη να αρθεί η υπονομευτική για τη Δημοκρατία πρόνοια ειδικής δωσιδικίας των υπουργών. Ήδη είναι σε εξέλιξη στα πλαίσια της υπόθεσης ΝΟΒΑΡΤΙΣ ειδική διαδικασία έρευνας για κατάχρηση εξουσίας ενός πρώην πρωθυπουργού και ενός υπουργού του.
Ο σημερινός πρωθυπουργός φέρεται να υποστηρίζει διαφορετική μεταχείριση του προκατόχου του. Ποια δημοκρατική πρακτική το υπαγορεύει; Πρόεδροι των ΗΠΑ διώκονται κατά τον νόμο τους, όπως συνέβη σχετικά πρόσφατα. Ο πρόεδρος του Ισραήλ και ο μακροβιότερος ως τώρα πρωθυπουργός του διώκονται. Από πού πηγάζει ο διαχωρισμός στην Ελλάδα:
Δεν ενισχύει τη λαϊκή καχυποψία η υπόνοια συγκάλυψης ανάμεσα στους εκπροσώπους των δυο από τα τρία ανώτατα πολιτειακά αξιώματα; Σε τελική ανάλυση ψηφίσαμε στις τελευταίες εκλογές για ανώτατο δικαστή, εκτός από τη σύνθεση της Βουλής, για να θεωρεί δικαίωμα του ο πρωθυπουργός-ανώτατος δικαστής πως μπορεί να διαχωρίζει δικαστικές παραγγελίες;
Η πιο έντιμη και δημοκρατικά άμεμπτη στάση θα ήταν να σταλούν άμεσα οι συγκεκριμένες και όποιες άλλες τέτοιες υποθέσεις εκκρεμούν στο φυσικό δικαστή. Σήμερα το μοναδικό πολιτικό πρόσωπο που θα έπρεπε στην υπηρεσία των αρχών της Δημοκρατίας και του πνεύματος Δικαίου να παραπεμφθεί άμεσα στο φυσικό δικαστή, δεδομένου ότι δεν καλύπτεται από ασυλία, θα σέρνεται για μήνες στη σκιά προπαγανδιστικών προταγμάτων.
Και το μοναδικό πρόσωπο που με βάση τα ισχύοντα θα μπορούσε να παραπεμφθεί διαχωρίζεται από ένα αυτόκλητο ανώτατο δικαστή. Πόσο υπηρετούν οι ενέργειες αυτές την ποιότητα της Δημοκρατίας μας, όταν μάλιστα η διαδικασία που είναι σε εξέλιξη βασίστηκε στη μαρτυρία ενός ακόμη πρώην πρωθυπουργού και ενός πρώην αρχηγού κόμματος που ουσιαστικά λοιδορούνται και γίνονται χλεύη με μια τέτοια μεθόδευση.
Με διαφορετικά μέτρα αντιμετωπίζονται, δυστυχώς, στη χώρα μας εκτός των υπουργών και τα κόμματα. Ενώ δεκάδες χιλιάδες αγρότες, ψαράδες, κτηνοτρόφοι και άλλων κατηγοριών επιχειρηματίες χάνουν τις περιουσίες, τα σπίτια τους, τις προοπτικές των παιδιών τους για δάνεια απο αδυναμία να πληρώσουν, τα κόμματα δεν διατρέχουν τέτοιους κινδύνους.
Ο ελληνικός λαός φέρθηκε στη διάρκεια των αιώνων συχνά πονόψυχα, και από αυτό το αίσθημα παρακινημένος φαίνεται πως πριμοδότησε τη ΝΔ, που έχει την ευκαιρία να αποδείξει στην πράξη την αδέκαστη γενικής εφαρμογής πολιτική της σε κρίσιμα επίδικα της επικαιρότητας. Πως θα χειριστεί το θέμα της κρατικής επιχορήγησης στα κόμματα; Και θα δημοσιοποιήσει ένα βιώσιμο σχέδιο αντιμετώπισης του τραπεζικού της χρέους ή θα πορευθεί με δυο μέτρα και σταθμά στο ζήτημα;
Ειδικής σπουδαιότητας για το σεβασμό των πολιτών στη Δημοκρατία και της αποτροπής εμφάνισης φαινομένων νεοφασιστικού τύπου, είναι οι κομματικές πηγές χρηματοδότησης. Παρά τις σαφείς αποδείξεις σε δικαστικές υποθέσεις εδώ και στην Ευρώπη για χρηματοδοτήσεις κομμάτων από αθέμιτες πηγές, ουδέποτε ξεκαθαρίστηκε πραγματικά αυτό το ζήτημα, όχι δικαστικά, αλλά ούτε με τη μορφή εσωτερικών αποφάσεων των κομμάτων για τις αποδεκτές πηγές χρηματοδότησης τους.
Ο Χέλμουτ Κολ, από τους κορυφαίους Γερμανούς πολιτικούς μετά τον πόλεμο, είδε να αμαυρώνεται η πορεία του από τη γνωστοποίηση της υπέρβασης του ορίου χρηματοδότησης των εκλογικών δαπανών του κόμματος του.
Που να γινόταν εκεί λόγος για ελληνικά φαινόμενα παραβατικότητας. Αφού η ανακίνηση τέτοιων ζητημάτων από αντισυστημικά κόμματα θεωρείται αθέμιτη, ηγεσίες που σέβονται τις δημοκρατικές αξίες δε θα διστάσουν να πάρουν πρωτοβουλίες κάθαρσης. Έτσι δεν λειτουργούν οι κανόνες; Να ευχηθούμε πως υπεύθυνοι πολίτες που υπηρετούν το πιστεύω τους και από κοντά τη χώρα και τη Δημοκρατία, δεν θα διστάσουν να θέσουν το ζήτημα αυτό στο κόμμα τους, επιμένοντας για ξεκάθαρες λύσεις.
*Ο Νίκος Λεβεντάκης είναι μηχανικός