Όταν γεράσει ο άνθρωπος, φίλε αναγνώστη, ζει τις περισσότερες ώρες της ημέρας με τις αναμνήσεις του, όπως τώρα κάνω εγώ και θα κάνεις κι εσύ, αν είσαι γέρος ή όταν γεράσεις.
Καθώς λοιπόν 12 Σεπτεμβρίου 2022, άνοιξαν τα σχολεία, φτάνουν στ’ αυτιά μου οι χαρούμενες φωνές των μαθητών του παρακείμενου στο σπίτι μου δημοτικού και ξυπνούν μέσα μου πολλές και διάφορες αναμνήσεις.
Θυμήθηκα, καθώς η εγγονούλα μου, η Χρυσάνθη, ανέβηκε στη Γ’ τάξη, πόσο μου άρεσαν στην τάξη αυτή η Ιστορία-Μυθολογία και στα Θρησκευτικά οι βιβλικές ιστορίες.
Πήγα λοιπόν στη βιβλιοθήκη μου και χωρίς να το πολυκαταλάβω, πήρα την Παλαιά Διαθήκη. Την άνοιξα και από το πρώτο βιβλίο της, τη Γένεση, ξαναδιάβασα τα περί δημιουργίας του κόσμου και του ανθρώπου, δυο κεφάλαια που με είχαν εντυπωσιάσει τότε, ως μικρό μαθητή, πάρα πολύ. Τώρα που τα ξαναδιαβάζω, από το αρχαίο κείμενο, και εμβαθύνω στα πράγματα περισσότερο, μου γεννιούνται κάποιες σκέψεις και ιδέες, τις οποίες θέλω να δούμε μαζί, φίλε αναγνώστη.
Το κάνω πιο κάτω, αφού πρώτα παραθέσω το αρχαίο κείμενο, αυτό που αναφέρεται μόνο στη δημιουργία τυο ανθρώπου.
- Και είπεν ο Θεός· ποιήσωμεν άνθρωπον κατ’ εικόνα, ημετέραν και καθ’ ομοίωσιν, και αρχέτωσαν των ιχθύων της θαλάσσης και των πετεινών του ουρανού και των κτηνών και πάσης της γης… (Εδάφιο Α’ 26).
- Και έπλασεν ο Θεός τον άνθρωπον, χουν από της γης, και ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής, και εγένετο ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν (εδαφ. Β7).
- Και είπεν Κύριος ο Θεός· ου καλόν είναι το άνθρωπον μόνον· Ποιήσωμεν αυτώ βοηθούν κατ΄αυτόν (εδαφ. Β’18).
- Και επέβαλεν ο Θεός έκστασιν επί τον Αδάμ, και ύπνωσε· και έλαβε μίαν των πλευρών αυτού και ανεπλήρωσε σάρκα αντ’ αυτής (εδάφ. Β’ 21).
- Και ωκοδόμησεν ο Θεός την πλευράν, την έλαβεν από του Αδάμ, εις γυναίκα και ήγαγεν αυτήν προς τον Αδάμ (εδάφ. Β’ 22).
- Και είπεν Αδάμ· τούτο νυν οστούν εκ των οστέων μου και σάρξ εκ της σαρκός μου· αύτη κληθήσεται γυνή, ότι εκ του ανδρός αυτής ελήφθη αύτη (εδάφ. Β’ 23).
- Ένεκεν τούτο καταλείψει άνθρωπος τον πατέρα αυτού και την μητέρα και προσκολληθήσεται προς την γυναίκα αυτού, και έσονται οι δύο εις σάρκα μίαν (εδαφ. Β’ 24).
- Και εποίησεν ο Θεός τον άνθρωπον… άρσεν και θήλυ εποίησεν αυτούς (εδάφ. Α 27).
- Και ευλόγησεν αυτούς ο Θεός, λέγων· αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και πληρώσατε την γην και κατακυριεύσατε αυτής… (εδαφ. Α’ 28).
Όταν ο Θεός τελείωσε τη δημιουργία του κόσμου, ασχολήθηκε με τη δημιουργία του ανθρώπου. Στην παραπάνω παράγραφο 1, μας εντυπωσιάζουν τρία σημεία: α) Η χρησιμοποιούμενη από το Θεό ονομαστική πληθυντικού “ποιήσωμεν άνθρωπον”. Αυτό δείχνει ξεκάφθαρα ότι ο Θεός – πατέρας δεν ενεργούσε μόνος του.
Παρούσα στη δημιουργία πρέπει να ήταν όλη η Αγία Τριάδα (Πατέρας – Γιος – Άγιον Πνεύμα). (Εδαφ. Α’ 26). β) Το πλάσμα που σκόπευε να δημιουργήσει ο Θεός, ήθελε να του μοιάζει πάρα πολύ, να του μοιάζει “κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν” Οποία τιμή για τον άνθρωπο! (εδαφ. Α’ 26) και γ) Προορισμός του πλάσματος αυτού θα ήταν να άρχει, να αρχηγεύει, να είναι ο βασιλιάς όλων των δημιουργημάτων των επί της γης : ψαριών, πουλιών, κτηνών, ερπετών, και “πάσης της γης” (εδαφ. Α’ 26).
Πάμε τώρα στη δημιουργία τον Αδάμ (παραγρ. 2, εδαφ. Β’ 7).
Εντύπωση μεγάλη προξενεί το γεγονός όταν ο Θεός στη δημιουργία του ανθρώπου δε χρησιμοποιεί απλά τη φωνή του δίνοντας εντολές με προστακτική: “γενηθήτω φως”, “γενηθήτω στερέωμα”, “συναχθήτω το ύδωρ” “βλαστησάτω η γη” κ.λπ., όπως έκανε όπως έκανε στη δημιουργία του κόσμου, αλλά υιοθετεί μία συμπεριφορά που δείχνει την απέραντη αγάπη του και το άπειρο ενδιαφέρον του στο πλάσμα που δημιουργεί: Παίρνει χώμα στα χέρια του, πλάθει μ’ αυτό ένα ανθρώπινο σώμα, ένα άγαλμα και ύστερα φυσά στο πρόσωπό του πνοή δική του, θεϊκή, πνοή αθάνατη, πνοή – ψυχή και το χωμάτινο άγαλμα ζωντανεύει, ο Αδάμ ξυπνά, ο άνθρωπος πλάστηκε!
Έπλασε λοιπόν τον Αδάμ ο Θεός, μα είδε αμέσως πως δεν ήταν δυνατό να ζει μόνος του: “Ου καλόν είναι τον άνθρωπο μόνον ποιήσωμεν αυττώ βοηθών κατ’ αυτόν” (Βλέπε παραγρ. 3. εδαφ. Β’ 18). Έτσι, αποφασίζει να δημιουργήσει ένα σύντροφο και βοηθό του Αδάμ, την Εύα. Σκέφτομαι λοιπόν θα μπορούσε ο Θεός να φτιάξει ένα δεύτερο Αδάμ για συντροφιά του πρώτου; Ασφαλώς ναι.
Αλλά; Τον δεύτερο άνθρωπο ο Θεός τον θέλει διαφορετικό, να είναι συμπλήρωμα του πρώτου, συμπλήρωμα κατά πάντα: σωματικά και ψυχικά. Δυνατός, αυστηρός και προστάτης ο Αδάμ; Τρυφερή, γελαστή, ζεστή, χαμηλών τόνων η Εύα. Κυνηγός και τροφοδότης ο Αδάμ; Καταδεκτική, νοικοκυρά και περιποιητική η Εύα. Αρχηγός ο Αδάμ; υπαρχηγός και βοηθός η Εύα. Από πού προκύπτει η διαφορετικότητα αθυτή; από την παραγρ. 8 εδαφ. Α’ 27: “Και εποίησεν ο Θεός τον άνθρωπον… άρεν και θήλυ εποίησεν αυτούς”.
Αλλά η Εύα, όπως και ο Αδάμ, κατά θεία απόφαση, έπρεπε να μπορούν να ανταποκρίνονται και στην εκπλήρωση ενός άλλου ύψιστου ρόλου και σκοπού: στη δικαίωση του ανθρώπινου είδους. Το φρόντισε κι αυτό ο Θεός: Έφτιαξε για τον καθένα τους τα κατάλληλα σωματικά όργανα και τους όπλισε και με άλλες σχετικές ψυχικές αρετές και χρακτηριστικά όπως λ.χ. ομορφιά, ιδιαίτερα την Εύα, και προπάντων με την ακατανίκητη ερωτική έλξη και διάθεση του ενός προς τον άλλο που οδηγεί στη διαιώνιση του είδους κι έτσι πραγματοποιούνται τα όσα αναφέρονται στην παρ. 8, εδαφ. Α’ 27 “άρεν και θήλυ” και στην παραγρ. 9 εδαφ. Α’ 28 “Και ευλόγησεν αυτούς ο Θεός, λέγων· αυξάνεσθε και πληθύνεστε κ.λπ”.
Τέλος, ο Θεός έπλασε την Εύα παίρνοντας μια πλευρά από τον Αδάμ αφού πρώτα τον ύπνωσε “βλέπε παραγρ. 4, εδαφ. Β’ 21 και παραγρ. 5, εδαφ. Β’ 22). Ύστερα την οδήγησε και την παρέδωσε στον Αδάμ, ο οποίος εντυπωσιασμένος από την εμφάνιση της Εύας αλλά και για το πόσο έμοιαζαν μεταξύ τους, αναφώνησε ευτυχισμένος: Tούτο το πλάσμα είναι οστό από τα οστά μου και σάρκα απο τη σάρκα μου, θα ονομάζεται γυναίκα, γιατί φτιάχτηκε από το σώμα του άνδρα της (βλεπε παρ. β’ εδαφ. Β’ 23). Στη συνέχεια εξυμνείται ως ιερός ο μόνιμος δεσμός άνδρα και γυναίκας, αφού τοποθετείται πάνω από το δεσμό γονέων-παιδιού (παρ. 7., εδαφ. Β’ 24).
Εδώ τελειώνω, φίλε αναγνώστη, επικαλούμενος την επιείκεια και τη συγκατάθεσή σου, αφού πρώτα σε ευχαριστήσω για τη συνεργασία σου.
* Ο Μανώλης Ροδιτάκης είναι τέως εκπαιδευτικός, επιθεωρητής Δ.Ε. και ειδικός πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, πτυχιούχος Πολιτικών Επιστημών