Με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψη 25.1.2023 του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο εργοτάξιο του ΒΟΑΚ, του τμήματος «Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος» θεωρώ υποχρέωση μου να επισημάνω τα εξής: O ΒΟΑΚ έχει τεθεί σε τροχιά υλοποίησης από Κίσσαμο έως Χερσόνησο και από Νεάπολη έως Άγιο Νικόλαο ήδη από το 2017 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Δυστυχώς προηγούμενες κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ αδιαφόρησαν πλήρως και μάλιστα σε εποχές μεγάλης οικονομικής άνθησης.
Το τμήμα από Άγιο Νικόλαο έως Σητεία μήκους 37,58 χιλιομέτρων παραμένει εκτός προγραμματισμού παρά το γεγονός ότι διαθέτει πολύ πιο προχωρημένες μελέτες και αυξημένη ωριμότητα σε σχέση με πολλά άλλα τμήματα του ΒΟΑΚ. Η αλήθεια λοιπόν είναι πως σήμερα υλοποιείται ο σχεδιασμός του ΣΥΡΙΖΑ, που όμως και αυτός βασίστηκε στο σχεδιασμό και τη διεκδίκηση των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Λασιθίου, των Δήμων, των φορέων, των παραγωγικών δυνάμεων και των πολιτών του νησιού μας.
Είναι καθολική η απαίτηση της Κρήτης για έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο, γιατί θα παρέχει ασφάλεια, ποιότητα και ταχύτητα στις μετακινήσεις, θα στηρίξει την οικονομική ανάπτυξη, θα διευκολύνει την πρόσβαση στις νοσοκομειακές δομές, θα βελτιώσει τη ζωή μας. Είναι ένα έργο εθνικής και στρατηγικής σημασίας που το δικαιούται το Νησί και έχει καθυστερήσει πολύ.
Ο ΒΟΑΚ είναι Εθνικό Δίκτυο. Την ευθύνη να τον προωθήσει, να τον κατασκευάσει και να τον υλοποιήσει έχει αποκλειστικά το Υπουργείο Υποδομών, το Κεντρικό Κράτος. Δεν μπορεί άλλος φορέας (Δήμος, Περιφέρεια κλπ) να πάρει αποφάσεις, να αναθέσει μελέτες ή να υλοποιήσει. Μπορεί μόνο να διεκδικεί από το Κεντρικό Κράτος.
Αφού λοιπόν κεντρική πολιτική βούληση δεν υπήρξε ποτέ, οι εκπρόσωποι του νησιού ζητούσαν τμηματικά την κατασκευή των πιο δύσκολων σημείων. Για αυτό βλέπουμε σήμερα «τόπους τόπους» το ΒΟΑΚ υλοποιημένο. Ο ΣΥΡΙΖΑ το 2017 ένωσε όλα αυτά τα τμήματα και δημιούργησε ένα ενιαίο έργο «Χανιά –Άγιο Νικόλαο». Αυτό το σχεδιασμό υλοποιεί σήμερα ο Μητσοτάκης, αλλά με διπλάσιο προϋπολογισμό και με διόδια.
Δυστυχώς για το τμήμα «Άγιος Νικόλαος – Σητεία» δεν εξασφαλίστηκε χρηματοδότηση για την κατασκευή του παρά τη μελετητική του ωριμότητα. Και από τότε αυτό το τμήμα παραμένει εκτός σχεδιασμού.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ασυστόλως προχθές είπε ότι «μελετητικά δεν είναι έτοιμο» ότι «θα το εξετάσουν» και ότι «πήγε καλά ο τουρισμός και το λάδι»…
Οφείλω να ενημερώσω τους συμπολίτες μου ότι:
Α) Μελέτες για το συγκριμένο τμήμα υπάρχουν και είναι προχωρημένες.
Β) Το κόστος κατασκευής ανά χιλιόμετρο είναι χαμηλότερο σε σχέση με το κόστος ανά χιλιόμετρο στον υπόλοιπο ΒΟΑΚ, γιατί ο δρόμος είναι μονού άξονα χωρίς διαχωριστικό στηθαίο.
Γ) Το κόστος της απαλλοτρίωσης είναι πολύ χαμηλότερο από ό,τι σε άλλα τμήματα του ΒΟΑΚ, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της χάραξής του δεν θίγει κατοικημένες περιοχές, με ελάχιστες εξαιρέσεις που και αυτές μπορούν να αντιμετωπισθούν με δημοκρατική διαβούλευση.
Για όλους τους παραπάνω λόγους δεν είναι δίκαιο ο νομός μας να παραμένει και πάλι στο περιθώριο των εξελίξεων στο νησί μας.
Επισημαίνω ακόμα ότι έως ότου ο κυκλοφοριακός φόρτος θα αποτελεί το μοναδικό κριτήριο για την κατασκευή και αναβάθμιση οδικών έργων, οι αναπτυγμένες περιοχές θα αναπτύσσονται και οι λιγότερο αναπτυγμένες θα οδηγούνται σε αναπτυξιακή υστέρηση και αποδόμηση. Πρέπει επιτέλους η Ισόρροπη Ανάπτυξη να πάψει να αποτελεί ωραίο σύνθημα και να αποτελέσει εφαρμοσμένη πολιτική με τη δημιουργία πρωτίστως των απαιτούμενων υποδομών σε κάθε περιοχή.
Όλοι ξέρουμε ότι η Κρήτη υπολείπεται σε υποδομές σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα και ότι το Λασίθι υπολείπεται σε υποδομές σε σχέση με την υπόλοιπη Κρήτη. Όλοι μας νιώθουμε την αδικία σε βάρος του τόπου μας και της ποιότητας της ζωής μας.
Για το λόγο αυτό ένιωσα την ανάγκη, μετά την απόρριψη διά στόματος του Πρωθυπουργού, να πω τι ξέρω και να τονίσω ακόμα μια φορά πόσο μεγάλη ανάγκη είναι να δρομολογηθούν τα οδικά έργα εντός του Λασιθίου, γιατί θα αποτρέψουν την περαιτέρω αναπτυξιακή συρρίκνωση του νομού μας και θα αποκαταστήσουν την Ισόρροπη Ανάπτυξη.
* Η Πελαγία Πετράκη είναι πολιτικός μηχανικός, πρ. αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου