Η απλή αναλογική είναι το εκλογικό εκείνο σύστημα, βάση του οποίου γίνεται η κατανομή των βουλευτικών εδρών στους εκλογικούς σχηματισμούς, οι οποίοι έλαβαν μέρος σε μία εκλογική αναμέτρηση, ώστε το κάθε κόμμα να εκπροσωπείται στην Βουλή με την πραγματική του δύναμη, κατά τέτοιο τρόπο, ώστε αυτή, δηλαδή η Βουλή, να αποτελεί μία μικρογραφία του εκλογικού σώματος.

Το εκλογικό σύστημα της απλής και άδολης αναλογικής το είχε κάνει σύνθημα η νεολαία  της δεκαετίας του 1970, που το έγραψε στους τοίχους των μεγαλουπόλεων με κόκκινα και πράσινα γράμματα και το  βροντοφώναζε στις πορείες και στις διαδηλώσεις.

Στην συνέχεια οι πανίσχυρες μονοκομματικές κυβερνήσεις των συστημάτων της ενισχυμένης αναλογικής και ο δικομματισμός έκανε τον κόσμο να ξεχάσει το ξεθωριασμένο στους τοίχους σύνθημα, αλλά οι μνημονιακές κυβερνήσεις και ιδιαίτερα του Παπαδήμου και του Σαμαρά-Βενιζέλου, το ξανάφεραν στην επιφάνεια. Έτσι μετά από σαράντα χρόνια το έτος 2016 έγινε επιτέλους νόμος με αριθμό 4406.

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό το σύστημα αυτό δεν αδικεί κανένα κόμμα, σε αντίθεση προς τα πλειοψηφικά συστήματα, που ως γνωστόν υφαρπάζουν τις βουλευτικές έδρες από τα μικρότερα κόμματα με αποτέλεσμα αυτά να φυτοζωούν.  Γι’ αυτό λέγεται άδολη.

Η προαναφερόμενη υποκλοπή των εδρών φαίνεται καθαρά από τις τρεις διαδοχικές κατανομές και κυρίως από το μπόνους των 50 εδρών, όπως λέγεται κατ’ ευφημισμό το «δώρο» προς το πρώτο κόμμα για την δημιουργία, εξασφάλιση και διατήρηση της ψεύτικης και κίβδηλης πλειοψηφίας, έστω και με νομοθετικά καθιερωμένο εκλογικό σύστημα. Είναι πάντως ειρωνεία, όταν  η απάτη και υπεξαίρεση  λέγεται μπόνους.

Το σύστημα της απλής και άδολης, λοιπόν, αναλογικής δεν έχει πρώτη, δεύτερη και τρίτη κατανομή, ούτε μπόνους, με αποτέλεσμα να ευνοείται η συνεργασία μεταξύ των κομμάτων, σε περίπτωση, που το πρώτο κόμμα δεν έχει αυτοδυναμία. Επομένως ούτως ή άλλως περίπτωση ακυβερνησίας δεν υπάρχει, όπως διατείνονται οι θιασώτες των πλειοψηφικών συστημάτων.

Όσον αφορά το νόμο 4406/16 θέλω να πιστεύω ότι πρόκειται πράγματι για το νόμο της άδολης αναλογικής.

Αυτό προκύπτει από τις θέσεις όλων των κομμάτων του σημερινού Κοινοβουλίου, τα οποία ομολογούν και παραδέχονται, ότι δεν μπορεί να επωφεληθεί με αυτό το εκλογικό σύστημα κανένα κόμμα για να εξασφαλίσει πλειοψηφία.  Κατά συνέπεια πρόκειται για την απλή και άδολη αναλογική που ονειρεύεται ο λαός από το 1974.

Εν όψει των ανωτέρω το εκλογικό σώμα θα εκφραστεί για πρώτη φορά εδώ και διακόσια χρόνια ελεύθερα, χωρίς να εκβιάζεται από διλήμματα τύπου Καραμανλής ή τανκς, ενώ και για πρώτη φορά θα εξωτερικεύσει με την ψήφο του την πολιτική του βούληση, τις πραγματικές του τάσεις και τις κατευθύνσεις.

Με ένα τέτοιο, λοιπόν, εκλογικό σύστημα θα μας δοθεί η ευκαιρία να ξεφύγουμε από τα παραδοσιακά παλαιοκομματικά μας πρότυπα, καθώς και από τις παραδοσιακές παλαιοκομματικές μας αντιλήψεις, που, ως γνωστόν, περιέχουν ρουσφέτια, συναλλαγές, διαπλοκές και διαφθορά. Θα μας δοθεί ακόμη η ευκαιρία να μπουν στην Βουλή νέες αντιλήψεις, νέα οράματα και νέες μεγάλες ιδέες.

Σ’ αυτές τις εκλογές μας δίνεται ακόμη η ευκαιρία να ψηφίσουμε για πρώτη φορά προοδευτικά και δημοκρατικά και όχι συντηρητικά, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερο εκ των πραγμάτων και εκ των sui generis επικρατουσών συνθηκών κατά τη διενέργεια των βουλευτικών εκλογών.

Σε μία τέτοια περίπτωση τεκμαίρεται ότι η αυτοδύναμη κυβέρνηση, που θα προκύψει, θα είναι πανίσχυρη.

Διαφορετικά σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας, πάλι η κυβέρνηση που θα προκύψει θα είναι πανίσχυρη, διότι θα απαρτίζεται από συγγενικά, προοδευτικά και δημοκρατικά κόμματα αρκεί να επιδείξουν αυτά ωριμότητα και να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και μάλιστα χωρίς προεκλογικές συγκλίσεις και συζητήσεις, όπως ακριβώς συμβαίνει στην Ευρώπη.

Αλήθεια, πριν τις εκλογές ποιος θα συζητήσει, με ποιον και γιατί; Θα πρέπει ακόμη οι πρόεδροι αυτών των κομμάτων να είναι προσεκτικοί και να μην αφήσουν την ευκαιρία να χαθεί, διότι οι καιροί ου μενετοί.

Η αλήθεια, βέβαια, είναι ότι πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι με βάση τα άλλα εκλογικά συστήματα σχηματίζονται πανίσχυρες μονοκομματικές κυβερνήσεις, που είναι σταθερές και επιτυχημένες.

Ακόμα ισχυρίζονται ότι παίρνουν εύκολα αποφάσεις με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα ασφαλές πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον, χωρίς απεργίες και κινητοποιήσεις, κατάλληλο για προσέλκυση επενδύσεων. Τέλος ισχυρίζονται ότι η απλή αναλογική οδηγεί στην ουσία σε ακυβερνησία, εξαιτίας της κατάτμησης των πολιτικών δυνάμεων.

Στην πραγματικότητα όμως πάντα τα ανωτέρω είναι αβάσιμα και ψευδή. Η μοναδική αλήθεια είναι ότι με αυτά τα εκλογικά συστήματα ευνοείται το πρώτο κόμμα κλέβοντας έδρες, καταργώντας την κατοχυρωμένη ισότητα της ψήφου, καταργώντας την πραγματική εκπροσώπηση των κομμάτων στην Βουλή και καταδικάζοντας το πολιτικό μας σύστημα σε μαρασμό.

Είναι ακόμα αληθές ότι αυτά τα εκλογικά συστήματα οδηγούν στο δικομματισμό, στην αυθαιρεσία και στην αποτυχία. Διακόσια χρόνια πολιτικής ιστορίας αυτό έχουμε όλοι διδαχθεί. Αυτοί λοιπόν που ονειρεύονται δεύτερες και τρίτες εκλογές να τις ξεχάσουν, διότι δεν υπάρχει περίπτωση.

* Ο Δημοσθένης  Μαρκατάτος είναι συνταξιούχος δικηγόρος