«Αξίζει πιο πολύ να πεθάνεις με τιμή παρά να ζεις στην καταισχύνη»!!
(Σααντί Μουσαρίφ, ο μέγιστος των Περσών ποιητών)
Ηπολιτική, η παιδεία και το ήθος ήταν θέματα που απασχόλησαν από την αρχαιότητα, και είναι σίγουρο πως θα συνεχίσουν να προκαλούν συζητήσεις πολλές σε όλες τις κοινωνίες, για το αν μπορούν να συνυπάρξουν, γιατί το ότι πρέπει (να συνυπάρξουν) είναι αυτονόητο! Ο Αριστοτέλης, πάντως, μας διδάσκει πως «η πολιτική είναι η κυριωτάτη των επιστημών, τα καλά και τα δίκαια σκοπουμένη».
Που σημαίνει στην πράξη πως οι πολίτες που στελεχώνουν την πολιτική οφείλουν -πέραν των λοιπών ικανοτήτων τους- να είναι έμφορτοι ηθικής παιδείας, καταξιωμένοι στη συνείδηση του κόσμου, άξιοι της αποστολής τους και υπέρμαχοι της διαφάνειας, έτοιμοι να πατάξουν την κάθε μορφής διαφθορά, ν’ αποδεικνύουν δε έμπρακτα πως επέλεξαν την πολιτική μόνο για να την υπηρετήσουν και όχι να θησαυρίσουν απ’ αυτήν!
Τις τελευταίες, όμως, ημέρες πολύς αχός σηκώθηκε από τις συγκλονιστικές αποκαλύψεις στη Βουλή για «παρακράτος», «κυκλώματα», «μαγαζιά και παραμάγαζα» που λειτουργούσαν, στο παρελθόν, μέσα στο κράτος, με πολίτες να καταγγέλλουν ως πρωταγωνιστές πρώην Υπουργούς κι ακόμη να προαναγγέλλουν και άλλες εξίσου σοβαρές αποκαλύψεις!
Στον βαθμό που οι καταγγελίες αυτές -κι οι όποιες άλλες τυχόν ακολουθήσουν- αποδειχθεί πως ευσταθούν, είναι πλέον φανερό πως εκείνοι που τις διέπρατταν κι αυτοί που τους ανέχονταν και ένοχα σιωπούσαν πρόδωσαν την εμπιστοσύνη τού λαού, μίαναν την κοινωνία, τους θεσμούς και την ίδια τη Δημοκρατία και τελικά κατέστησαν εαυτούς αποσυνάγωγους της πολιτικής! Γιατί παρόμοια φαινόμενα ακραίας σήψης και διαφθοράς χαρακτηρίζουν ΜΟΝΟ κοινωνίες τρίτου κόσμου, ενώ αναδεικνύουν -κι αυτό είναι το πλέον τραγικό- το σοβαρό έλλειμμα ηθικής στο πολιτικό μας σύστημα!
Σε χρόνους δύσκολους για την ελληνική κοινωνία και την οικονομία, ύστερα από 10 χρόνια μνημονίων και ανηλεούς λιτότητας -κι αμέσως μετά απ’ την ολέθρια επέλαση του COVID 19- αυτά που πρόσφατα καταγγέλθηκαν έτρωσαν βαρύτατα στη συνείδηση του κόσμου -ακόμη και των δικών της στελεχών που έχουν αγανακτήσει- την εικόνα τής τότε κυβερνήσεως!
Της ίδιας αυτής Κυβέρνησης που ενώ επαίρετο προεκλογικά πως διαθέτει μόνον αυτή (!) «το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς», και δήθεν με βάση αυτό το “πλεονέκτημα” την εμπιστεύθηκε ο λαός, τελικά τον πρόδωσε! Γιατί ξέχασε γρήγορα τις δημόσιες διαβεβαιώσεις και δεσμεύσεις της περί ηθικής!
Ξεπέρασαν, δηλαδή, ακόμη και τον Μακιαβέλι, που, αν και τον κατηγορούν πολλοί πως περιβάλλει με συμπάθεια ηγέτες ακραίους και δικτάτορες, εντούτοις στο βιβλίο του «Ο Ηγεμόνας» υποστηρίζει: «το πόσο αξιέπαινος είναι ένας ηγεμόνας που κρατάει τον λόγον του και ζει με ακεραιότητα κι όχι με δόλο ο καθένας τό καταλαβαίνει».
Η ιστορία, λοιπόν, και η ίδια η ζωή μάς διδάσκουν πως, μόνο με τη συνύπαρξη της ηθικής και της παιδείας με την πολιτική, οι λαοί και οι κοινωνίες προοδεύουν, οι θεσμοί θωρακίζονται, η Δημοκρατία καθίσταται κραταιά και γεραρά και δεν κηλιδώνεται, ενώ οι ηγέτες καταξιώνονται στις συνειδήσεις των λαών τους! Ο δε Αριστοτέλης μάς θυμίζει πως «δεν υπάρχει ούτε επιτρέπεται η διάκριση μεταξύ “προσωπικής” και “δημόσιας ηθικής”». Μας υπενθυμίζει, δηλαδή, πως «η ηθική είναι μια και μοναδική»!
Θεμέλια, λοιπόν, και βασικοί πυλώνες μιας υγιούς Δημοκρατίας αποτελούν η παιδεία και το ήθος και χρέος τής Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού είναι να εξασφαλίσουν τη συνύπαρξη και την ταύτισή τους με την πολιτική και τους πολιτικούς!
Επιβάλλεται, επομένως, άμεσα και χωρίς χρονοτριβή:
α. Να φέρουν όλα τα σκάνδαλα στο φως, χωρίς καμιά διάκριση, και να τα οδηγήσουν στη δικαιοσύνη.
β. Να απαλλάξουν τη δημόσια διοίκηση από τους επίορκους και επιλήσμονες των υποχρεώσεών τους λειτουργούς.
γ. Να αποκαθάρουν τη Δικαιοσύνη από τα «βαρίδια», να γίνει ουσιαστική μεταρρύθμιση στις τάξεις της, ώστε, ανεξάρτητη πλέον και χωρίς παρεμβάσεις, να αφεθεί ελεύθερη για να ασκήσει τον θεσμικό της ρόλο.
δ. Να αποκαταστήσουν το κύρος των θεσμών.
ε. Να επιβάλλουν, τέλος, την εφαρμογή των Νόμων έναντι πάντων, χωρίς διακρίσεις.
Για την εύρυθμη, όμως, λειτουργία τής Δημοκρατίας και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους θεσμούς, προς την πολιτική και τους πολιτικούς, κρίσιμο και χρήσιμο θα ήταν να θυμούνται οι τελευταίοι τη διαχρονική, σοφή συμβουλή τού Ισοκράτη (αρχαίου ρήτορα): «εκ των κοινών επιμελειών απαλλάττου μη πλουσιώτερος αλλ’ ενδοξότερος, πολλών γαρ χρημάτων κρείττων ο παρά του πλήθους έπαινος»!
* Ο Μιχάλης Κ. Δερμιτζάκης είναι δικηγόρος ε.τ.