Περπατάω στο δρόμο, ακούω ένα μικρό κορίτσι να κλαίει υστερικά. Ξαφνικά, μπροστά του εμφανίζεται ένα μπισκότο. Τα μάτια του γουρλώνουν, τα χέρια του τεντώνονται και επικρατεί σιγή.
Γιατί ένα μπισκότο μας λύνει τα χέρια με τόση ευκολία και τι διδάσκει αυτό στα παιδιά;
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα απ’ την αρχή: το φαγητό αναμφίβολα είναι συνδεδεμένο με τα συναισθήματα μας ήδη από πολύ μικρή ηλικία.
Για παράδειγμα, μια συχνή απάντηση στο κλάμα του μωρού είναι η παροχή τροφής.
Μεγαλώνοντας το παιδί βιώνει τη σύνδεση της οικογένειας και το μοίρασμα όμορφων στιγμών με αυτή μέσα από το φαγητό. Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι τα συναισθήματα και οι εμπειρίες μας είναι άμεσα συνδεδεμένα με την τροφή και αυτό είναι εγγενές και φυσιολογικό.
Υπάρχει όμως μια λεπτή γραμμή: η συναισθηματική δυσφορία δεν εκφράζει πάντα ανάγκη για σίτιση.
Το φαγητό δεν πρέπει να είναι μονόδρομος ως απάντηση στο θυμό, την πλήξη, την απογοήτευση, τη στενοχώρια του παιδιού.
Η παροχή τροφής δεν θέλουμε να χρησιμοποιείται σαν μέσο για να «μουδιάζει» τα συναισθήματα του, να καλύπτει το συναισθηματικό «κενό» ή να δωροδοκεί το παιδί.
Τα δύσκολα συναισθήματα είναι αναπόφευκτα μέρος της ζωής ενός ανθρώπου και είναι χρήσιμο για ένα παιδί να μάθει να τα διαχειρίζεται με υγιείς τρόπους. Κάποιες φορές αυτό που μπορεί να βοηθήσει είναι απλώς ενθάρρυνση, κατανόηση, επιβράβευση, ασφάλεια, στοργή ή ηρεμία.
Καλό είναι η τροφή να χρησιμοποιείται για να καλύπτει πρωτίστως τις ανάγκες του σώματος και να μη γίνεται ο τρόπος χειρισμού των αρνητικών συναισθημάτων. Με αυτό τον τρόπο, τα παιδιά μαθαίνουν να αναγνωρίζουν την σωματική πείνα που καλύπτει τις φυσικές ανάγκες του σώματός τους παρά τη συναισθηματική πείνα που γεμίζει το κενό τους.
Τέλος, σίγουρα κανένας γονιός δεν επιθυμεί να μεγαλώσει έναν άνθρωπο που καταφεύγει στο φαγητό αναζητώντας ανακούφιση ή ασφάλεια «καταπίνοντας» τα συναισθήματά του. Συμπερασματικά ναι, το φαγητό είναι ευχάριστο, μας κάνει να αισθανόμαστε όμορφα και κάποιες φορές αυτό μπορεί να επιτευχθεί με ένα μπισκότο, όμως αυτό δεν είναι πάντα η λύση.
(1)Farrow CV, Haycraft E, Blissett JM. Teaching our children when to eat: how parental feeding practices inform the development of emotional eating–a longitudinal experimental design. Am J Clin Nutr. 2015 May;101(5):908-13. doi: 10.3945/ajcn.114.103713. Epub 2015 Mar 18. PMID: 25787999.
(2)Rafael Perez-Escamilla, Ph.D., professor, epidemiology and public health and director, Office of Public Health Practice, Yale School of Public Health, New Haven, Conn.; Silje Steinsbekk, Ph.D., associate professor, Department of Psychology, Norwegian University of Science and Technology, Trondheim, Norway; Melissa Cunningham Kay, research assistant, Gillings School of Global Public Health, University of North Carolina, Chapel Hill; April 25, 2017, Child Development
* Η Ειρήνη Π. Καμαρίτη είναι σύμβουλος διατροφής με εξειδίκευση στην παιδική διατροφή