Στις 15 Σεπτεμβρίου 2021, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν στην ομιλία της για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έθεσε στο επίκεντρο τη νέα γενιά και την έμπνευση που είναι δυνατό να αντληθεί από τους νέους. Ανακοίνωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρότεινε να ανακηρυχθεί το 2022 Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας (EYY2022), αναγνωρίζοντας μεταξύ άλλων, τις θυσίες των νέων ειδικά κατά την περίοδο της πανδημίας.
«Έχουμε μπροστά μας μια νέα γενιά με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, εξαιρετικές ικανότητες και έντονο ενθουσιασμό. Μια γενιά που έχει θυσιάσει τόσα πολλά για να διαφυλάξει την ασφάλεια των άλλων.
Η περίοδος της νεότητας είναι —υπό κανονικές συνθήκες— η εποχή των ανακαλύψεων. Είναι η περίοδος για να αποκτήσει κάποιος νέες εμπειρίες. Να κάνει φιλίες που θα κρατήσουν μια ζωή. Να ανακαλύψει τον δικό του δρόμο.
Τι ζητήσαμε όμως εμείς από τους σημερινούς νέους; Να τηρήσουν τις κοινωνικές αποστάσεις, να μείνουν κλεισμένοι και να παρακολουθήσουν τα μαθήματα του σχολείου τους από το σπίτι. Και αυτό για πάνω από έναν χρόνο. Όλοι μας έχουμε επωφεληθεί από τα στοιχεία στα οποία θεμελιώνεται η ευρωπαϊκή κοινωνική μας οικονομία της αγοράς.
Και πρέπει να φροντίσουμε ώστε η επόμενη γενιά να μπορεί να οικοδομήσει το μέλλον της. Αυτός είναι και ο λόγος που όλα όσα κάνουμε – από την Πράσινη Συμφωνία έως το NextGenerationEU— έχουν σκοπό να προστατεύσουν το μέλλον τους.
https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/SPEECH_21_4701
Στην υλοποίηση της στρατηγικής της ΕΕ για τη νεολαία μαζί με τους θεσμούς και τους φορείς, οι οργανώσεις αυτές αποτελούν βασικούς εταίρους.
Κομβικό σημείο στην έκθεση θεωρείται η ενίσχυση της ενεργούς συμμετοχής των νέων στις δημοκρατικές διαδικασίες, σε πολιτικές και άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Τι είπαν όμως οι ίδιοι οι νέοι στο Έκτακτο Ευρωβαρόμετρο του τελευταίου τριμήνου του 2021;Οι Ευρωπαίοι ηλικίας 16-30 ετών δίνουν προτεραιότητα στην αντιμετώπιση της φτώχειας και των ανισοτήτων (43%), στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των περιβαλλοντικών ζητημάτων (39%) και στην καταπολέμηση της ανεργίας (37%). Το 85% των ερωτηθέντων συζητά πολιτικά θέματα με φίλους και συγγενείς τουλάχιστον περιστασιακά και σχεδόν το ήμισυ (46%) ψήφισε στις τελευταίες τοπικές, εθνικές ή ευρωπαϊκές εκλογές. https://european-youth-event.europarl.europa.eu/wp-content/uploads/2021/09/Fl_EP-Youth-survey_key_findings.pdf
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τη σειρά του, στις 14 Δεκεμβρίου 2021, εξέδωσε σχετικό νομοθετικό ψήφισμα ενώ στη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίστηκε σε πρώτη ανάγνωση εν όψει της έγκρισης της σχετικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, ανακηρύχθηκε το 2022 ως «Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας 2022». Ο ελάχιστος επιχειρησιακός προϋπολογισμός ορίστηκε στα 8 εκατομμύρια EUR με χρονικό ορίζοντα εφαρμογής το ένα έτος, με την επιφύλαξη της δυνατότητας καταβολής συμπληρωματικών συνεισφορών από άλλα σχετικά προγράμματα και μέσα της Ένωσης. https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2021-0486_EL. html
Με τα αισιόδοξα αυτά νέα δεδομένα λοιπόν, από τον Ιανουάριο 2022 διανύουμε το Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας 2022 ενώ τα κράτη μέλη της Ε.Ε. έχουν ξεκινήσει να συντονίζουν τις ενέργειές τους σε εθνικό επίπεδο. Οι πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν σε όλα τα επίπεδα θα είναι ιδιαιτέρως σημαντικές και θα έχουν σημαντική βαρύτητα παράλληλα με την Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης και παρά το γκρι φόντο, όπως το χρωματίζουν οι σκιές των συνεπειών της πανδημίας και φυσικά του πολέμου στην Ευρώπη.
Σε κάθε περίπτωση, με κάθε συνθήκη όπως εξάλλου ομολόγησαν τα Ηνωμένα Έθνη (25/09/2015), στο ψήφισμα τους με τίτλο «Να αλλάξουμε τον κόσμο μας: Η Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη» ο ρόλος των νέων, ως φορείς αλλαγής στη διεθνή σκηνή, είναι ουσιαστικός.
Σε κάθε περίπτωση, με κάθε συνθήκη, όπως τόνισε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν (15/9/2021)«η Ευρώπη έχει ανάγκη το όραμα, την προσήλωση και τη συμμετοχή όλων των νέων για να οικοδομήσει ένα καλύτερο μέλλον και χρειάζεται επίσης να εξασφαλίσει στους νέους ευκαιρίες για το μέλλον, ένα μέλλον που πρέπει να είναι πιο πράσινο, πιο ψηφιακό και πιο συμπεριληπτικό».
Το Ευρωπαϊκό Έτος Νεολαίας 2022 θα δώσει μια ώθηση στο να αναληφθούν περισσότερες θεσμικές, ηθικές, κοινωνικές δεσμεύσεις και πρωτοβουλίες στις οποίες η συνέργεια και η συμπεριληπτικότητα θα πρέπει να πρωταγωνιστήσουν. Η αύξηση εμπιστοσύνης στους νέους που θα οδηγήσουν τις εξελίξεις θα πρέπει να γίνει ουσιαστικά αισθητή και να τεκμηριωθεί σε νούμερα.
Ό,τι θα έχουμε κερδίσει από αυτή την εμβληματική πρωτοβουλία δεν θα είναι ένα τελικό αποτέλεσμα. Θα είναι μια μόνιμη παρακαταθήκη και μετά το 2022, στην οποία θα ανατρέχουμε για να συμπληρώσουμε, να βελτιώσουμε και κυρίως για να εμπνευστούμε.
Άλλωστε, έχουμε ήδη την εμπειρία του 2011, του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισμού που έδωσε μια εξαιρετικά σημαντική ώθηση στις εξελίξεις για τον εθελοντισμό, σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και στην κάθε χώρα. Και δεν είναι τυχαίο που το Ευρωπαϊκό Έτος για τον Εθελοντισμό το 2011 είχε τέτοια απήχηση αλλά και αντίκτυπο μετέπειτα σε όλα τα επίπεδα και τα πεδία της ζωής. Είναι γιατί οι νέοι είναι πάντα οι κύριοι εκφραστές του!