Ο Θεός είναι ένας και μοναδικός… Συγγνώμη γι’ αυτή την αξιωματική τοποθέτηση του άρθρου, με το «καλημέρα», όμως έτσι γαλουχηθήκαμε, έτσι ανατραφήκαμε, έτσι μεγαλώσαμε!
Από ‘κει και πέρα, ανάλογα με το ποιοι είναι οι πιστοί, ανάλογα με την προέλευση, τη γλώσσα τους, την καταγωγή τους, καθώς και άλλους παράγοντες, ο Θεός αποκαλείται με το ένα ή το άλλο όνομα· όμως, παραμένει ο ένας και μοναδικός, ο δημιουργός των πάντων … «και ζωής χορηγός». Φυσικό είναι, λοιπόν, ο άνθρωπος, αισθανόμενος τη μηδαμινότητά του και την αδυναμία του στην επίλυση των προβλημάτων που τον απασχολούν, να απευθύνει δεήσεις, παρακλήσεις και να προσεύχεται, ζητώντας τη βοήθεια του Θεού.
Εδώ, προκύπτει άλλο ένα σημείο, το οποίο θα προσπαθήσουμε να το ορίσουμε και πάλι αξιωματικά: Η προσευχή, με την προϋπόθεση ότι είναι πηγαία και ειλικρινής, είναι ισότιμη σε όλους τους ανθρώπους, ασχέτως φυλής, χρώματος δέρματος, κοινωνικής θέσης, μορφωτικού επιπέδου, οικονομικής κατάστασης ή … ονόματος του Θεού, (του μοναδικού, όπως είπαμε) στον οποίο απευθύνεται.
Κάτι δηλ. όπως η αλήθεια, που δεν επιδέχεται διαβαθμίσεις· γι’ αυτό και δεν είναι σωστό να λέμε ότι κάτι είναι «περισσότερο ή λιγότερο αληθινό». Κάτι ανάλογο με το κλασικό … «ολίγον έγκυος». Γι’ αυτό, η προσευχή, απ’ όποιον κι αν γίνεται, είναι το ίδιο γνήσια και ειλικρινής και απευθύνεται στον ίδιο, στον ένα και μοναδικό Θεό…
Με το παραπάνω σκεπτικό, ο Θεός δεν πρέπει να οργίζεται, όπως εμείς, όταν στην Αγία Σοφία προσεύχονται οι μουσουλμάνοι. Εδώ, να εκφράσουμε την επιφύλαξή μας, ότι είναι δύσκολο να δούμε και να κρίνουμε τα πράγματα από τη θέση του Θεού, όμως … αν είναι έτσι, εμάς δεν μας πέφτει λόγος…
Μάλλον θα χαίρεται, που ένας ναός, κτισμένος από χριστιανούς, και στη συνέχεια έγινε τζαμί, πάλι τόπος λατρείας, κάποτε έγινε μουσείο, αλλά ο φίλος μας ο Νταγίπ το μετέτρεψε και πάλι σε τζαμί…
Ακούς εκεί, ο νεότουρκος Κεμάλ Ατατούρκ, στο όνομα του εκμοντερνισμού, μετέτρεψε ένα τζαμί σε μουσείο! … μα τόσα τζαμιά έχει, πια, η Κωνσταντινούπολη (συγγνώμη η Ισταμπούλ – πάνε τώρα πάνω από πέντε αιώνες και δεν το έχουμε εμπεδώσει, δεν το έχουμε πάρει απόφαση, ότι άλλαξε όνομα η Πόλη).
Θα μπορούσε –ο Ατατούρκ, αλλά και ο Ερντογάν- να το χρησιμοποιήσει και για αίθουσα διαλέξεων, ή ως συναυλιακό χώρο ή ως αίθουσα προβολής ταινιών – σινεμά. Έτσι κι αλλιώς, ένα κτίσμα των «απίστων» ήταν… γι’ αυτό και ο Μωάμεθ ο Πορθητής, κατά την πάγια συνήθεια του εκάστοτε κατακτητή, τον χριστιανικό ναό τον μετέτρεψε σε τζαμί· μια συνήθεια που –διαχρονικά- έχει λειτουργήσει και αντίστροφα.
Όπως οι αρχικοί «ορθόδοξοι» κομμουνιστές, στην ΕΣΣΔ, όντας άθεοι (προσοχή: όχι Μη Θρησκευόμενοι) και μην έχοντας ανάγκη από εκκλησίες, χρησιμοποίησαν πολλές απ’ αυτές, ως … αποθήκες!!! (Τότε, δεν υπήρχε UNESCO).
Να πάρουμε, όμως, ένα άλλο παράδειγμα… Ο ναός του Αγίου Μάρκου, στο Ηράκλειο της Κρήτης (τότε Χάνδακας –Candia), κτίστηκε από τους Βενετούς (1239). Όταν η Κρήτη και ειδικά ο Χάνδακας καταλήφθηκε από τους Τούρκους (1669), έγινε τζαμί, ως το 1915. Από το 1936 ως το 1956, εμείς τον είχαμε για σινεμά.
Ήταν το γνωστό «Μινώα», που χρησιμοποιήθηκε κατά την κατοχή και από τους Γερμανούς (Soldaten-Kino) και σήμερα τον χρησιμοποιούμε ως εκθεσιακό και συναυλιακό χώρο… Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ο Πάπας της Ρώμης δεν έκαμε διάβημα προς την Ελλάδα, για την αλλαγή χρήσης του καθολικού ναού του Αγίου Μάρκου!
«Ευχαριστούμε, Νταγίπ», θα έπρεπε, ίσως, να πούμε στον αλλοπρόσαλλο πρόεδρο της εξ ανατολών γείτονός μας. Μπορεί να παίρνεις τις άδικες και παράλογες αποφάσεις που παίρνεις, όμως με τη μετατροπή του Μουσείου της Αγίας Σοφίας και πάλι σε τόπο λατρείας, για λογαριασμό του ενός και μοναδικού Θεού, κερδίζεις την εύνοιά του και παίρνεις μόρια από τη χάρη του…
Το περίεργο είναι ότι, ενώ το μνημείο (που με τους τέσσερις μιναρέδες του, με τζαμί έμοιαζε από πριν) θεωρείται ότι βρίσκεται υπό την εποπτεία της UNESCO, δεν είδαμε καμιά ιδιαίτερη και αποτελεσματική αντίδραση. Οι μόνοι –απευθείας- παραπονούμενοι ήμασταν εμείς· λες και οι άλλοι χριστιανοί του κόσμου … «είναι από άλλο ανέκδοτο»!
Τουλάχιστον, φρόντισες τα περίφημα μωσαϊκά, αντί να τα καταστρέψεις, τα κάλυψες με κουρτίνες για να μην σκονίζονται και να μην τα φωτογραφίζουν χωρίς άδεια οι αλλόθρησκοι τουρίστες … κατάργησες το εισιτήριο στην είσοδο και τώρα είναι ελεύθερα για όλους να εισέρχονται.
«Σ’ ευχαριστούμε, Νταγίπ, για όλα αυτά»! Και για να το εμπεδώσουμε καλύτερα, προχώρησες και στη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί… βρήκες πού μας πονάει και του δίνεις να καταλάβει!
Μέσα στις χλιαρές αντιδράσεις (Πάπας Ρώμης, Μέρκελ, Τραμπ κ.ά.) και ίσως η πιο ευγενικά και προσεκτικά διατυπωμένη, ήταν εκείνη του δικού μας Πατριάρχη, ο οποίος εκφράζει το φόβο ότι η αλλαγή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί «θα στρέψει εκατομμύρια χριστιανούς σε όλο τον κόσμο εναντίον του Ισλάμ».
Δηλ. σε μια δεύτερη ανάγνωση, θα μπορούσε να πει κανείς ότι απευθυνόμενος στον τούρκο ηγέτη, δείχνει να νοιάζεται πιο πολύ για το Ισλάμ και επιδιώκει να το προστατεύσει από τα εκατομμύρια των χριστιανών, που θα «στραφούν εναντίον του»!
Είναι γνωστή η συμβιβαστική στάση που είναι υποχρεωμένος να τηρεί ο προκαθήμενος της Εκκλησίας μας, προκειμένου –όχι να είναι αρεστός- αλλά να μην προκαλέσει τη δυσμένεια του εκάστοτε Τούρκου προέδρου, ώστε να διατηρεί τη θέση του εκεί … όμως μέχρις ενός σημείου! Είναι, επίσης, γνωστό ότι η θέση του Πατριάρχη καταλαμβάνεται πάντα από πρόσωπο που έχει την τουρκική υπηκοότητα.
Μάλιστα, αυτό έχει οδηγήσει και αρχιερείς της Κρήτης να τη ζητήσουν (δηλ. να τουρκέψουν, με άλλα λόγια), προκειμένου να είναι και τυπικά υποψήφιοι, στην περίπτωση εκλογής του επόμενου πατριάρχη… πράξη που δεν μας χαροποιεί, εθνικά! Μεταξύ άλλων, ο Ερντογάν δεν αναγνωρίζει την Οικουμενικότητα του Πατριάρχη μας, αλλά και ο Βαρθολομαίος (όπως πιθανώς και οι προκάτοχοί του) δεν υπογράφει ως Οικουμενικός Πατριάρχης, στις επιστολές του προς τον Τούρκο Πρόεδρο, αλλά ως ένας απλός Επίσκοπος.
Χαρακτηριστική ήταν η επιστολή Βαρθολομαίου προς Ερντογάν, με την οποία ευλογούσε τις τουρκικές Ένοπλές Δυνάμεις, κατά την πρόσφατη εισβολή τους στο Αφρίν της Συρίας. Διερωτόμαστε, πού θα στρέψει τις ευλογίες του, σε μια επικείμενη Ελληνοτουρκική σύγκρουση;
Το ερώτημα παραμένει: με τι τίμημα πρέπει να πληρώνει ο εκάστοτε Οικουμενικός Πατριάρχης, για την παραμονή του Πατριαρχείου στην … Κωνσταντινούπολη; Η μεταφορά της έδρας στην Κρήτη, λόγω της άμεσης σχέσης που υπάρχει θα ήταν μια κάποια λύση… Κατά τα άλλα … «Ευχαριστούμε, Νταγίπ». Ο Θεός (ο μοναδικός) να σε φωτίζει…