Κάποτε ένας φίλος αρχαιολόγος προσπαθούσε να με προσγειώσει από τις ενθουσιώδεις αναφορές μου και τις βεβαιότητες που εδράζονταν πάνω σ’ αυτές, για τον ρόλο που πίστευα πως θα διαδραμάτιζε η Ευρωπαϊκή Ένωση στην ειρήνη και την ευημερία των λαών, επαναφέροντας στη μνήμη τους καταγεγραμμένους ιστορικούς κύκλους της ανθρώπινης ύπαρξης.
Μου υπενθύμισε πως στην ανθρώπινη εξέλιξη τα όνειρα πολλές φορές έχουν διαψευστεί και πως οι πολιτισμοί έχουν σημεία κορύφωσης και κατακόρυφης πτώσης, αρκετές φορές καταστροφικής. Οι ευρωπαϊστές πίστευαν πως υπήρχαν πια αρκετά επιχειρήματα, πρόσφατα ιστορικά γεγονότα, ικανά να αλλάξουν τις ανθρώπινες σχέσεις και τα ιστορικά δεδομένα.
Γεγονότα όπως ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, τα συμπεράσματα που είχε αντλήσει η ανθρωπότητα από την επικράτηση ενός λαϊκιστή, παρανοϊκού ηγέτη στη Γερμανία που προκάλεσε τον σκληρότερο πόλεμο της ιστορίας, όπως επίσης ο επίλογος αυτού του πολέμου με τα κατορθώματα των Αμερικανών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, που εκμηδένισαν τον ρόλο των μέχρι τότε γνωστών μέσων διεξαγωγής πολεμικών επιχειρήσεων με την επίδειξη της ολιστικής καταστροφικής δύναμης της ατομικής ενέργειας.
Ένα επιστημονικό επίτευγμα των Όττο Χαν και Μπορ, που ο Γερμανός Οπενχάιμερ παρέδωσε στους Αμερικανούς δυστυχώς ως όπλο, η χρήση του οποίου θα μπορούσε να μετατρέψει τον πλανήτη σε νεκροταφείο, έρημο δίχως κανένα στοιχείο ζωής, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα.
Αυτές οι εμπειρίες νομίζαμε πως ήταν ικανές να αφυπνίσουν τις κοινωνίες και να ενεργοποιούν διαχρονικά τα ηθικά αποθέματα του ανθρώπινου είδους. Πως θα βοηθούσαν τις πολιτικές ηγεσίες να λάβουν όλα εκείνα τα μέτρα ώστε να μην ξαναζήσει η ανθρωπότητα πόλεμο.
Αυτές ήταν άλλωστε οι γενεσιουργές αιτίες, η συλλογιστική για τη δημιουργία της ενωμένης Ευρώπης.
Δυστυχώς, εβδομήντα πέντε χρόνια μετά, τα σημάδια δείχνουν να επιβεβαιώνουν τον απαισιόδοξο φίλο μου.
Αυτοί που έζησαν τη φρίκη του πολέμου είναι ελάχιστοι πια και αυτοί που βίωσαν τα απόνερα, τα αποτελέσματά του, όπως η δικιά μου γενιά και λίγο πιο πίσω, είτε έχουν αλλοτριωθεί, βρίσκονται και σκέπτονται μέσα στο σύστημα, είτε ο λόγος, οι σκέψεις τους, όπως και οι ίδιοι θεωρούνται πια μουσειακό είδος. Η ΕΕ, αυτή που οι ονειροπαρμένοι είχαν στον νου τους, μια ομόσπονδη Ευρώπη με ενιαία εξωτερική, αμυντική και οικονομική πολιτική, όχι μόνο δεν υπάρχει, αλλά και η χαλαρή ενότητα κινδυνεύει να πάρει τον κατήφορο της διάλυσης. Γιατί;
Α) Η Αγγλία που ανέκαθεν ταύτιζε την εξωτερική της πολιτική με εκείνη των ΗΠΑ επέλεξε ήδη ως πρωθυπουργό έναν ομογάλακτο και ομοϊδεάτη του κ. Τραμπ που υπονομεύει την προοπτική δημιουργίας ενός τρίτου ή τέταρτου πόλου οικονομικής και στρατιωτικής ισχύος στον πλανήτη.
Β) Η εσπευσμένη ένταξη μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης στην ΕΕ χωρών που οι δημοκρατικές τους αρχές αποκλίνουν, απέχουν από εκείνες επί των οποίων οικοδομήθηκε η ευρωπαϊκή ένωση, λειτουργούν ως τροχοπέδη στην προσπάθεια εκβάθυνσης της ενότητας.
Γ) Η Γερμανία, η ατμομηχανή όπως την ονομάζουν της οικονομικής ανάπτυξης, δεν θέλει ούτε μπορεί να παίξει αυτό τον ρόλο κυρίως στην άμυνα.
Δεν θέλει γιατί οι ηγέτες και ο λαός είναι κομπλεξαρισμένοι, σοκαρισμένοι από τα γεγονότα της πρόσφατης ιστορίας τους.
Δεν μπορεί γιατί οι διεθνείς συνθήκες, οι περιορισμοί που της έχουν επιβάλει οι νικητές, δεν της επιτρέπουν παράλληλα με την οικονομική της ισχύ να αναπτύξει και την αντίστοιχη πολεμική. Αυτήν, που δυστυχώς διασφαλίζει ισορροπίες και τελικά την ειρήνη.
Ίσως, να ήταν πραγματικά επικίνδυνη μια τέτοια ανάπτυξη εάν η Γερμάνια αισθανόταν απομονωμένη όπως μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο.
Νομίζω, όμως, το έχω ζήσει άλλωστε, πως ο γερμανικός λαός έχει ξεφύγει, έχει εμβολιάσει την προσήλωση στον επικίνδυνο ορθό λόγο τη μαθηματική σκέψη, αυτή την εμμονή στο πρέπει με την συναισθηματική ελαστικότητα του οφείλει. Προ πάντων όμως έχουν συνειδητοποιήσει πως αυτός ο καταναγκασμός, η πειθαρχία του πρέπει (muss sein) βοήθησε στην επικράτηση του φρικτού ηγέτη και οδήγησε μεγάλο μέρος του λαού να αποδέχεται και ένα μικρότερο να συμμετέχει σε εγκλήματα που ξεπερνούν και την πιο διεστραμμένη φαντασία.
Δ) Η Γαλλία εμπνεύστρια χώρα της ευρωπαϊκής ενοποίησης (Σουμάν- Μονέ) μετά τον Μιτεράν έχασε ή παραχώρησε τον ηγετικό της ρόλο.
Ο νέος πρόεδρος, ο κ. Μακρόν, φαίνεται πως ξαναβρήκε τον βηματισμό ηγέτη μιας μεγάλης πολεμικής και οικονομικής δύναμης, όμως στον λαό του οποίου ηγείται έχουν στενέψει οι ορίζοντες της πολιτικής όρασης. Ασχολείται ένα μεγάλο κομμάτι του με τις επικίνδυνες και διαλυτικές ψευδολογίες της λαϊκίστριας κυρίας Λεπέν.
Τούτων δοθέντων, όπως συχνά λέμε στη λογική, τα πράγματα στη μεγάλη πατρίδα την ΕΕ δεν εξελίσσονται καθόλου αισιόδοξα.
Στον υπόλοιπο κόσμο:
Έχομε έναν πλανητάρχη ο οποίος ασκεί το επάγγελμα του “αντιπαροχέα” και ψάχνει οικόπεδα ανά την υφήλιο για τους ουρανοξύστες που θέλει να αφήσει ως αποτύπωμα του περάσματός του από αυτή τη ζωή!
Παράλληλα αρέσκεται να ασκεί το επάγγελμα του Καουμπόι μα και του παγκόσμιου σερίφη! Αλλοπρόσαλλος, απρόβλεπτος και από ό,τι φαίνεται ανεξέλεγκτος. Ταιριάζει σε όλα με τον μεγαλομανή μας γείτονα!
Είναι πραγματικά συγκινητική η επιδίωξη και των δύο για την οικονομική και πολιτική αποκατάσταση των παιδιών και γαμπρών τους! Στη Ρωσία ένας έξυπνος ανανήψας, πρώην στέλεχος της KGB, έχει χρήσει τον εαυτό του ισόβιο πρόεδρο και προσπαθεί μεθοδικά να ξαναχτίσει τη μεγάλη Σοβιετική Ένωση.
Τους στόχους που έχει θέσει τους εξυπηρετεί με επιτυχία.
Ένας από αυτούς, ίσως ο μεγαλύτερος και δυσκολότερος, ήταν να εκλέξει πρόεδρο της αρεσκείας του στις ΗΠΑ! (αυτό τουλάχιστο ισχυρίζονται οι Δημοκρατικοί).
Η Κίνα αναπτύσσεται κάτω από ένα ανελεύθερο καθεστώς, σε ηγέτιδα οικονομική δύναμη. Τον ρόλο των μάνατζερ, μια καθαρά καπιταλιστική μέθοδο διοίκησης, που καλύπτει την αδυναμία διαχείρισης από τους ιδιοκτήτες των εταιρειών το τεράστιο φάσμα των δραστηριοτήτων τους, έχουν αναλάβει στελέχη του υποτιθέμενου ΚΚΚ απολαμβάνοντας όλα τα σχετικά προνόμια και απολαβές.
Μεθοδικοί, αθόρυβοι, κατακτούν συνεχώς νευραλγικές θέσεις στην παγκόσμια οικονομία και ασκούν ειρηνικά ιμπεριαλιστική πολιτική. Πολιτική που, ως γνωστό, ήταν μια από τις αιτίες των δύο παγκοσμίων πολέμων.
Με αυτές τις αισιόδοξες σκέψεις, εύχομαι υπομονή, δύναμη και, όπως λέγαμε στο χωριό μου, “αίσιον και ευτυχές το 2020”!