Ξεχωριστή αιμάτινη σελίδα καλύπτουν τα όσα συνέβησαν στο Ηράκλειο από τους Τούρκους τον Αύγουστο του 1898.
Τα γεγονότα βέβαια αυτά συντελέσανε καθοριστικά στην αποδίωξη του τουρκικού στοιχείου από την Κρήτη και την απελευθέρωσή της τελικά. Με απόφαση των Μ. Δυνάμεων είχε αποφασιστεί να παραδώσουν οι Τούρκοι τα φορολογικά γραφεία σε Κρητικούς υπαλλήλους του Εκτελεστικού.
Στο Ηράκλειο, σε αντίθεση με τις άλλες πόλεις της Κρήτης, οι Τούρκοι πρόταξαν άρνηση και πρόβαλαν σθεναρή αντίσταση. ΟΙ εικόνες που ακολούθησαν δεν περιγράφονται.
Ο αφηνιασμένος τουρκικός στρατός και ο τουρκικός όχλος ξεχύθηκαν στους δρόμους της πόλης, αρχίζοντας την απάνθρωπη και ανελέητη ανθρωποσφαγή.
Παιδιά, γέροντες, βρέφη, γυναίκες χωρίς εξαίρεση θανατώνονται με φρικτό και απάνθρωπο τρόπο. Η τουρκική συνοικία Βεζίρ Τσαρσί, η σημερινή 25ης Αυγούστου, έγινε μεταξύ των άλλων παρανάλωμα του πυρός. Αγγλικά αγήματα που αποβιβάστηκαν από αγγλικά πολεμικά πλοία συνέλαβαν 103 Τούρκους, πρωταίτιους των γεγονότων. Απ’ αυτούς 18 άτομα που είχαν συλληφθεί καταδικάστηκαν σε θάνατο με αγχόνη.
Η Εκτελεστική Επιτροπή ανέφερε ότι από τις 1000-1200 χριστιανικές ψυχές που ζούσαν στην πόλη, μόνο οι 383 σώθηκαν.
Οι πρεσβείες των Μ. Δυνάμεων στην Κων/πολη επιδώσανε τελεσίγραφα στην Πύλη, για την ανάκληση του τουρκικού στρατού από την Κρήτη, γεγονός που συντελέστηκε από 8 μέχρι 23 του επόμενου Οκτώβρη.
Τραγική περίπτωση που επιβεβαιώνει τη δεινή θέση των Χριστιανών του Ηρακλείου αποτελεί η αίτηση της Ονορίνης Συνιωλάκη προς τον Δήμο Ηρακλείου. Οι Τούρκοι έσφαξαν τα τρία της παιδιά, τον άνδρα της, τον πεθερό της και την πεθερά της. Τραυματισμένη η ίδια ζητά μικρό εισόδημα.
* Ο Γιώργος Παναγιωτάκης είναι συγγραφέας-ιστορικός ερευνητής