Η Ελλάδα έφτασε εφέτος πολύ ψηλά στο άθλημα του τένις. Ο Στέφανος Τσιτσιπάς αγωνίστηκε στον τελικό με τον Σέρβο Νόβακ Τζόκοβιτς κι έχασε στις λεπτομέρειες, ενώ είχε προηγηθεί δύο μηδέν. Το ίδιο κι η Μαρία Σάκκαρη, στο γυναικείο τένις. Ήταν έκπληξη η πορεία και των δύο στο φετινό Ρολάν Γκαρός. Παρ’ ολίγο ν’ ακουστεί ο Εθνικός μας ύμνος που συγκλονίζει τους Πανέλληνες. Ο Νόβακ Τζόκοβιτς, μεγάλος Σέρβος αθλητής, δεν είναι το καμάρι μόνο του σερβικού λαού αλλά και της σερβικής εκκλησίας.
Τον έχει τιμήσει μ’ όλα τα οφίκιά της. Μας κάνει εντύπωση ο Τίμιος Σταυρός που φέρει στο στήθος του και σε κάθε ευκαιρία τον προσκυνάει. Τα πολλά χρήματα που κερδίζει στους αγώνες, τα περισσότερα διαθέτει στα κοινωνικά ιδρύματα της χώρας του και στην κατασκευή σχολείων κι εκκλησιών. Εμείς οι Έλληνες τον αγαπούμε γιατί πολύ συχνά στέλνει τους χαιρετισμούς και την αγάπη του “στους Έλληνες αδελφούς του”.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας είναι μια οικογένεια που ενδιαφέρεται για όλες τις ανθρώπινες εκδηλώσεις και δραστηριότητες, Οικογένεια μεταξύ Θεού κι ανθρώπων, όπου λύονται όλα τα προβλήματα του ανθρώπου, υπαρξιακά, οντολογικά, κοινωνικά και οικολογικά. Ο άνθρωπος αποτελείται από σώμα και ψυχή. Η ψυχή δεν είναι όλος ο άνθρωπος. Ούτε το σώμα όλος ο άνθρωπος. Είναι το συναμφότερο. Η ψυχή και το σώμα.
Το σώμα δεν είναι φυλακή όπως ισχυρίζονται ο Πλάτωνας κι ο Πλωτίνος που κάποτε θα εξαφανιστεί, αλλά ο ναός του Αγίου Πνεύματος. Για τις αμαρτίες μας δεν φταίει το σώμα αλλά τα πάθη. Η Εκκλησία μας προτρέπει τους νέους στην άσκηση, στο παιχνίδι και τους αγώνες. Το ασκούμενο σώμα βοηθά τον άνθρωπο στην αυτοπειθαρχία, υπακοή και ψυχολογική ισορροπία και συγκρότηση. Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας βοήθησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην πατρίδα μας το 2004 κι ήταν από τους ωραιότερους.
Μας είχαν κατηγορήσει πως δεν μπορούσαμε να κάμομε Ολυμπιακούς κι έπρεπε άλλοι να τους αναλάβουν. Κάναμε τους ωραιότερους. Αυτό θα πει φιλότιμο και λεβεντιά των Ελλήνων όταν είναι μονοιασμένοι κι αγαπημένοι. Οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν στην Ελλάδα το 1896. Μετά τους αγώνες υπάρχει κείμενο του Αγίου Νεκταρίου για την ίδρυση γυμναστικών συλλόγων στην πατρίδα μας. Ο Άγιος προτρέπει την ίδρυση κι ενίσχυση αυτών των συλλόγων, προτρέποντας στη σύμμετρη άσκηση σώματος και ψυχής.
Η Εκκλησία μας αγκαλιάζει όλες τις αθλητικές εκδηλώσεις με την ευχή να καλυφθούν τα κενά που φτάνουν στην εμπορευματοποίησή τους. Η Εκκλησία μας ευνοεί τη συμμετρη άσκηση σώματος και ψυχής κι όχι τη βιομηχανία του αθλητισμού. Ο άνθρωπος είναι σύνδεσμος των δύο κόσμων, ορατού κι αοράτου.
Η ένωση σώματος και ψυχής κάνουν τον άνθρωπο “επίγειο κι αόρατο”. “Πρόσκαιρο κι αθάνατο”. Στην αρχή του κειμένου του Αγίου Νεκταρίου, προτάσσεται ο λόγος του Αριστοτέλη: “Τα τε υπερβάλλοντα γυμνάσια και τα ελλείποντα φθείουν την ψυχή”. Ο Άγιος είναι υπέρ του μέτρου γιατί κάθε υπερβολή δημιουργεί προβλήματα στην ψυχή του ανθρώπου. Δέχεται τη γυμναστική για την άθληση του σώματος αρκεί να υπάρχει το μέτρο.
Το χωριό του Αριστοτέλη χαρακτηρίζει, “σοφό απόφθεγμα”. Τονίζει δε πως η γυμναστική του μέτρου, εθεωρήθη αναγκαία απ’ όλα τα έθνη. Καθήκον του ανθρώπου είναι ν’ ασκεί το σώμα και την ψυχή. Τα δύο στοιχεία ασθενούν ή υγιαίνουν μ’αλληλεπίδραση ενός επί του άλλου. Ο άνθρωπος πρέπει να ενδιαφέρεται και φροντίζει και για τα δύο. Κατά τον Άγιο Νεκτάριο η ψυχική υγεία βοηθά τη σωματική, αλλά κι η σωματική την ψυχική. Ο άνθρωπος δεν πρέπει να οδηγείται στα άκρα. Η υπερβολική ανάπτυξη του σώματος, φθείρει την ψυχή.Με την άσκηση λέει ο Άγιος ενισχύονται οι σωματικές δυνάμεις και γίνονται ικανές να υπηρετούν την ψυχή. Επίσης κάνουν ικανό τον άνθρωπο στους κόπους και μόχθους. Η αρμονική ανάπτυξη σώματος και ψυχής, βοηθούν την ψυχή να κυριαρχεί στο σώμα και το σώμα να υπηρετεί την ψυχή. Η αληθινή μόρφωση του ανθρώπου προέρχεται από την αληθινή άσκηση και συμπόρευση σώματος και ψυχής. Αυτή η μόρφωση κάνει χαρούμενο τον άνθρωπο κι ευεργετικό σ’ όλους τους ανθρώπους. (Περιοδ. “Παρέμβαση“ Οκτώβριος 2003). Στους αθλητικούς κύκλους γίνεται λόγος για “Νοερά προπονήση”.
Δεν αρκεί λοιπόν μόνο η σωματική άσκηση και προπόνηση σ’ ένα αθλητή αλλά είναι απαραίτητη κι η ψυχική κατάσταση. Ο κάθε προπονητής δίδει μεγάλη σημασία σ’ αυτή την προετοιμασία. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας υπάρχει παράδοση που βοηθά τον άνθρωπο στην ψυχική ισορροπία κι αυτοσυγκέντρωση. Είναι λάθος να καταφεύγουν οι αθλητές σε γκουρού για να μαθαίνουν γιόγκα πιστεύοντας πως βοηθά στην προσοχή κι αυτοσυγκέντρωση.
Στοιχεία αυτοσυγκέντρωσης της ορθόδοξης παράδοσης: Ο άνθρωπος αφού έχει σώμα και ψυχή έχει αισθήσεις του σώματος κι όργανα της ψυχής. Αυτά τα όργανα κι οι συνθήκες εκφράζονται με ανάλογα όργανα. Ο Μάξιμος ο Ομολογητής μάς λέει πως μέσα από τα ανάλογα αυτά όργανα οι δυνάμεις της ψυχής διαβιβάζονται στο αισθητο κόσμο και μεταφέρουν στην ψυχή τους λόγους των όντων.
Τονίζει ακόμα ο Μάξιμος πως οι σωματικές αισθήσεις συνδυάζονται με τα ψυχικά όργανα και δημιουργούν τις τέσσερις μεγάλες αρετές: Φρόνηση, ανδρεία, σωφροσύνη και δικαιοσύνη. Η σύνδεση των μεγάλων αυτών αρετών κατά ζεύγη δημιουργούν τη σοφία (φρόνηση και δικαιοσύνη) και την πραότητα (ανδρεία και σωφροσύνη). Οι δύο αυτές μεγάλες αρετές, σοφία και πραότητα, ενώνονται και κάνουν την μοναδική πραγματικότητα του κόσμου, την αγάπη.
Αυτό το σύστημα του Μάξιμου του Ομολογητού δεν αφορά μόνο τους αθλητές αλλά κι όλους τους ανθρώπους. Στην πράξη αυτό εφαρμόζεται από τους μοναχούς (νοερά προσευχή). Η τεχνική της εισπνοής και εκπνοής βοηθά στην αυτοσυγκέντωση. Αυτή η άσκηση χρειάζεται και τη Χάρη του Θεού. Ενώνει τον Θεό με τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος βρίσκεται ανάμεσα στον πνευματικό κόσμο (Άγγελοι) και τον υλικό (ζώα, φυτά).
Μέσα του ενώνονται δύο διαφορετικά στοιχεία. Η ψυχή και το σώμα. Πνεύμα και ύλη. Το σώμα χωρίς την ψυχή είναι νεκρό. Η ψυχή χωρίς το σώμα δεν υπάρχει. Ο άνθρωπος είναι ψυχοσωματικός. Ο,τι συμβαίνει στην ψυχή επιδρά στο σώμα και το αντίθετο. Το σώμα λοιπόν ως δημιούργημα του Θεού είναι “λίαν καλό”. Μαζί με την ψυχή είναι το κατοικητήριο του Θεού. “Ναός του Αγίου Πνεύματος”. Αυτό ας μην το ξεχνούμε ποτέ για να συγχωρούμε κι αγαπούμε.
Για να είμαστε άξιοι οδηγοί του κόσμου. Ο πρώην Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος, σε εορταστικές εκδηλώσεις για τις επιτυχίες της εθνικής ποδοσφαιρικής μας ομάδας στην Πορτογαλία είπε: Πρέπει εμείς οι Έλληνες να συνειδητοποιήσουμε το χρέος μας πως πρέπει σε όλους τους τομείς να αγωνιζόμαστε για επιτυχίες και να μην είμαστε τελευταίοι στην Ευρώπη.