Τα μεγάλα κείμενα, είναι κουραστικά, ούτε εγώ τα διαβάζω. Θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιο Λακωνικός γίνεται. Είμαι άνθρωπος του (σωστού, όσο γίνεται…) συμπεράσματος, της «διάγνωσης» μιας κατάστασης και κατόπιν της «Άμεσης Δράσης», του «δια ταύτα»… ποιες ενέργειες έπονται της διάγνωσης!
Μας έχουν κουράσει οι «ειδικοί» που κάνουν βαρύγδουπες διαγνώσεις , κατόπιν εορτής συνήθως, και αυτονόητες για τους περισσότερους σχετικούς με τον κλάδο, χωρίς ταυτόχρονα να έχουν τα κότσια (η την γνώση ίσως) να προτείνουν και τις απαραίτητες λύσεις, κατευθύνσεις
Ο γάμος του κου «Τουρισμού» και της κας «Πανδημίας» καλά κρατεί και δυστυχώς, το πολυπόθητο μεταξύ τους διαζύγιο, δεν είναι άμεσα ορατό, παρόλες τις ευχές και προσευχές όλων, συγγενών, φίλων, γνωστών και λοιπών! Ως εκ τούτου η σωτηρία της φετινής καλοκαιρινής σεζόν, του 2021, δεν φαίνεται τόσο εύκολη, όπως μας έλεγαν και ελπίζαμε. Η διάρκεια και οι πληρότητες του 60% – 70% που προβλεπόντουσαν για την φετινή σεζόν, μοιάζουν μάλλον άπιαστες πλέον, ενώ ταυτόχρονα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού, προειδοποιεί για μια χρονιά παρόμοια του 2020 και ίσως και λίγο χειρότερη!
Δεν θα επαναλάβω τα όσα λέγονται καθημερινά στα ΜΜΕ από έγκριτους (και μη) δημοσιογράφους και ειδικούς (και μη) επί τουριστικών θεμάτων, τα οποία μας ρίχνουν όλους σε βαθιά κατάθλιψη, αντιλαμβανόμενοι το κοινωνικο-οικονομικά αδιέξοδα, τα οποία απορρέουν και θα συνεχίζουν να απορρέουν για αρκετό ακόμα διάστημα (2-3 ετών) από τον παραπάνω γάμο.
Το εμβόλιο που όλοι εύχονταν και περίμεναν ότι θα έμπαινε ανάμεσα στο ζευγάρι και θα γινόταν η πολυπόθητη αιτία «λύσης» αυτού του γάμου, μέχρι στιγμής δεν τα έχει καταφέρει τόσο καλά όσο όλοι ήλπιζαν.
Οι εταιρίες παραγωγής του εμβολίου μοιάζουν να βρίσκονται… όχι τόσο κοντά στη επίλυση του προβλήματος παραγωγής και διάθεσής του, ως εκτιμούσαν ή ήθελαν να παρουσιάσουν, ενώ η Ευρώπη δεν έχει καταφέρει ακόμα να συμφωνήσει σε μια κοινή γραμμή έκδοσης ενός πιστοποιητικού, διαβατηρίου… διευκολύνοντας έτσι τους διεθνείς ταξιδιώτες!
Το συμπέρασμα από τα παραπάνω είναι: «αβεβαιότητα, ανασφάλεια, φόβοι, ευχολόγια, ελπίδες, προσευχές» και άλλα τέτοια «όμορφα»! «Κλασσικά» θα μου πείτε!
Και αναρωτιέμαι… η πιθανότητα να αρχίσουμε κάποτε να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα ως προκλήσεις, θα υπάρξει ποτέ; Η περίπτωση να δούμε το «πρόβλημα», που μας ψυχοπλακώνει και ακινητοποιεί, ως «πρόκληση = ευκαιρία» που μας δίνει ελπίδα και μας ενεργοποιεί… θα υπάρξει ποτέ; Τι θέλω να πω!
Όταν δεν μπορείς να κάνεις κάτι άμεσα, οφείλεις να κάνεις κάτι έμμεσα. Έχουμε κολλήσει στο αν, πώς και πότε θα ανοίξει φέτος ο τουρισμός; Θα έρθουν επισκέπτες; Από ποιες χώρες; Πότε; Με τι μέτρα; Εμβόλια και τεστ, θα χρειάζονται τελικά; Τόσα πολλά ερωτηματικά, λες και εμείς έχουμε την δυνατότητα να τα λύσουμε με κάποιο τρόπο. Δυστυχώς δεν μπορούμε, άμεσα!
Μπορούμε όμως έμμεσα!
Τι κάνουν όλες οι τουριστικές επιχειρήσεις, πχ ένα ξενοδοχείο, τον χειμώνα, το διάστημα που είναι κλειστό; Συντηρείται, ανακαινίζεται, δημιουργεί νέα τμήματα και προσθέτει υπηρεσίες, αναβαθμίζεται!Σωστά; Πολύ σωστά!
Δεν σταματούν οι εργασίες συντήρησης και βελτίωσης, περιμένοντας να ανοίξει το ξενοδοχείο ώστε να ξαναρχίσουν! Οι σωστοί επιχ/τίες εκμεταλλεύονται αυτόν τον «νεκρό» χρόνο (τον χρειάζονται σε πολλές περιπτώσεις), ώστε η επόμενη τουριστική περίοδος να βρει την επιχείρησή τους καλύτερη και ανταγωνιστικότερη!
Αυτό το γεγονός, είναι το μήνυμα που θέλω να δώσω! Αν το αναγάγουμε σε μεγαλύτερη κλίμακα, τι μας υποδεικνύει;
1η πρόταση:
Οι τουριστικοί προορισμοί, μικροί και μεγάλοι, θα έπρεπε να εκμεταλλευτούν το 2020 και το 2021 για να βελτιώσουν τις βασικές τους υποδομές. Καθώς έχω άποψη για την εκτέλεση έργων σε τουριστικές περιοχές, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ο χρονικός περιορισμός.
Μελέτες, διαγωνισμοί, αναθέσεις, κλπ, πρέπει να προλάβουν να γίνουν σε τέτοιο χρονικό διάστημα, ώστε να μπορέσουν να ξεκινήσουν άμεσα τα έργα με την λήξη της τουριστικής σεζόν, προσπαθώντας να προλάβουν την ολοκλήρωσή τους πριν την έναρξη της επόμενης, αποτρέποντας την δημιουργία προβλημάτων σε επιχ/σεις και επισκέπτες! Κοινότητες, δήμοι, περιφέρειες, κρατικές υπηρεσίες, τουριστικοί οργανισμοί, κα, τι θα έπρεπε να κάνουν;
Να εκμεταλλευτούν το «νεκρό» διάστημα που δημιουργήθηκε από την πανδημία και με γρήγορες και απλοποιημένες διαδικασίες να γίνει όλη η Ελλάδα, ειδικότερα οι τουριστικές περιοχές, ένα μεγάλο εργοτάξιο!
Να αδράξουν την ευκαιρία και όλα αυτά τα έργα που δεν μπορούσαν να γίνουν λόγω της χρονικής πίεσης, τώρα με την συρρίκνωση της σεζόν του ’20 και ’21, να μπορέσουν να υλοποιηθούν. Μην ξεχνάμε ότι η σεζόν στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας, έχει συρρικνωθεί στους 3–5 μήνες, από τους κάποτε 7!
Αεροδρόμια, λιμάνια, οδικά δίκτυα, μουσεία, παραλίες, εφαρμογή σχεδίων πόλεων, υπογειοποίηση καλωδίων, ασφαλτοστρώσεις, διανοίξεις νέων και περιφερειακών δρόμων, αποχετευτικά συστήματα, διανοίξεις τούνελ, αθλητικές εγκαταστάσεις… δόθηκε/δίνεται η ευκαιρία να γίνουν! Αναγκαία έργα υποδομής που για δεκαετίες δημιουργούν καθημερινά προβλήματα, ακόμα και κινδύνους, στους μόνιμους κατοίκους και υποβαθμίζουν ταυτόχρονα δραματικά την εμπειρία και την ασφάλεια (συχνά) του επισκέπτη!
2η πρόταση:
Ήταν (παραμένει ακόμα) μια μοναδική ευκαιρία, να καθίσουμε επιτέλους και να συλλογιστούμε, βαθιά! Τι χρειάζεται η περιοχή μας, η κάθε περιοχή, σε επίπεδο σχεδιασμού; Σε περιόδους όπως αυτή, χτυπάει το καμπανάκι κινδύνου για μία επανεξέταση και για έναν πιθανό επαναπροσδιορισμό πολλών πραγμάτων. Πού πάμε; Το πάμε καλά όπως το πάμε;
Η πήγαινε μόνο του και τώρα είναι η ευκαιρία να το κατευθύνουμε εμείς; Να δούμε κάποια πράγματα από μηδενική βάση! Να δούμε ξανά την αλιεία, την κτηνοτροφία, την γεωργία, τα αμπέλια μας, τις ελιές μας, τον φυσικό μας πλούτο, τον πολιτισμό μας, όλη αυτή την προίκα που σχεδόν κοντεύει να χαθεί!
Μήπως πρέπει να γυρίσουμε στις βάσεις μας, τις οποίες στο βωμό του εύκολου και γρήγορου χρήματος τόσο εύκολα και χωρίς δεύτερη σκέψη κατεδαφίσαμε; Μήπως να επανακαθορίσουμε τις χαμένες ισορροπίες μεταξύ τουρισμού και παράδοσης, ώστε να προστατέψουμε και τα δύο; Ίσως έτσι ωφεληθούμε πραγματικά εμείς, ο τόπος μας, ο επισκέπτης μας και πρωτίστως τα παιδιά μας! Χωρίς την διάσωση του φυσικού μας πλούτου, των παραδόσεών μας και του πολιτισμού μας, μπορεί να υπάρχει (υγιής) τουρισμός; Να υπάρχει «ζωή»;
Χωρίς σταθερή τοπική οικονομία, υπάρχει ποιότητα ζωής; Μήπως πρέπει να αγοράσουμε και άλλα καλάθια, αντιλαμβανόμενοι πλέον ότι οι μονοκαλλιέργειες δεν είναι ασφαλείς; Το καμπανάκι του τουρισμού ως μονοκαλλιέργεια έχει χτυπήσει πολλές φορές, δεκαετίες τώρα! Γιατί κλείνουμε τα αυτιά μας; Η Ευρώπη μας το χτυπάει!
Εμείς όμως τελικά τι επιλέγουμε, την αδράνεια;
Διαρκώς ακούμε από αρμόδιους, άτομα σε θέσεις ευθύνης, να λένε πόσα πράγματα δεν γίνονται λόγω της κρίσης, ενώ θα έπρεπε να είναι ακριβώς το αντίθετο! Προσωπικά το θεωρώ ως μία εγκληματική δικαιολογία απραξίας. Όταν τα πράγματα πάνε καλά, πρέπει απλά να προσέχουμε ώστε να συνεχίσουν να πηγαίνουν καλά. Όταν δεν πάνε καλά, τότε χρειάζεται μια τεράστια και γενική κινητοποίηση, μια δυναμική ενεργοποίηση όλων, ώστε να σταματήσουμε, να ανατρέψουμε αυτή την κακή ροή των πραγμάτων! Στα καλά, μας επιτρέπεται να χαλαρώνουμε (για λίγο) στα δύσκολα όχι!
Όταν υπάρχει μια υγιής ενεργοποίηση και δραστηριότητα από το κράτος, σε όλα τα επίπεδα διευθύνσεων και αυτοδιοίκησης τότε και ο πολίτης νιώθει ψυχολογικά καλύτερα, νοιώθει ασφαλής, και ενεργοποιείται και ο ίδιος, συμμετέχει! Ωφελείται ο τόπος, καθώς λύνονται μακροχρόνια προβλήματα υποδομών, αναβαθμίζεται συνολικά η ποιότητα ζωής των κατοίκων και φυσικά το τουριστικό μας προϊόν!
Η κάθε κρίση πρέπει να μας κάνει σοφότερους και να μας βρίσκει ετοιμότερους για την επόμενη. Να γίνουμε καλύτεροι σαν χώρα, σαν τουριστικός προορισμός, ώστε η επόμενη ημέρα να βρει εμάς και το προϊόν μας βελτιωμένο και ανταγωνιστικότερο!
Θα μπορούσα να γράψω σελίδες αναλύοντας στη πραγματική τους διάσταση και βάρος όλα τα παραπάνω, αλλά σεβόμενος τον χρόνο και την ευφυία του αναγνώστη, καθώς και τον χώρο του εκδότη, αφήνω τον καθένα από την θέση ευθύνης του να αναλογιστεί τι μπορεί να κάνει και δεν το κάνει!
Αν ενεργοποιηθούμε όλοι, σε όλα τα επίπεδα, κράτος, επιχ/τίες, πολίτες, θα φτιάξουμε έναν τόπο καλύτερο για εμάς και για τους επισκέπτες μας, θα γίνουμε καλύτεροι!
Σε όλα τα παιχνίδια άλλωστε μόνο ο καλύτερος κερδίζει!
Τώρα, για τους λάθος λόγους και αιτίες μας δίνεται αυτή η ευκαιρία!
Ας δράσουμε αντί να «αράζουμε» περιμένοντας…!