Φιλώ τέκνα, αλλά Πατρίδα εμήν μάλλον φιλώ (Πλούταρχος)
Κι ετάραζε τα σπλάχνα μου ελευθεριάς ελπίδα κι εφώναζα: Ω θεϊκιά κι όλη αίματα Πατρίδα (Δ. Σολωμός)
Το ερώτημα είναι μεγάλο και δύσκολο. Είναι ερώτημα προβληματισμού, περισυλλογής, πόνου κι αυτογνωσίας. Μα είναι δυνατόν να μην αγαπούμε την πατρίδα, την Ελλάδα μας, που φώτισε με τον πολιτισμό τους λαούς της Γης; Όταν δεν αφήνομε τα πάθη να κυριαρχούν στην καρδιά μας και ν’ αλωνίζουν στην ύπαρξή μας, τότε αγαπούμε την πατρίδα κι’ ό,τι υπάρχει στην επικράτειά της. Τότε είμαστε ευλογημένοι γονείς, δάσκαλοι, κληρικοί, υπάλληλοι, επιχειρηματίες, προπαντός ηγέτες θρησκευτικοί και πολιτικοί. Τότε πολεμούμε για “του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδας την ελευθερία”. Όταν όμως είμαστε βαριά τραυματισμένοι από τα πάθη, δεν αγαπούμε την πατρίδα. Δεν βλέπομε, δεν ακούμε, δεν μας αρκούν αυτά που έχομε. Μας ενοχλούν αυτά που έχουν οι άλλοι. Μισούμε το γείτονά μας, το χωριανό μας το συμπατριώτη μας. Δεν αγαπούμε τους συγγενείς, ούτε γονείς κι αδέλφια, ούτε τους εαυτούς μας. Δεν είμαστε τίποτε. Είμαστε ζωντανοί νεκροί. Δημιουργούμε διχόνοιες και ζούμε ακοινώνητο βίο. Όταν μας οδηγεί η φλόγα της αγάπης είμαστε ήρωες της πατρίδας κι άγιοι της πίστης. Είναι συγκλονιστικές οι θέσεις διάσημων της ιστορίας και του πολιτισμού γι’ αυτά που λένε για την πατρίδα. Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος: “Ο κάθε άνθρωπος έχει την μητέρα του που τον γέννησε και τον μεγάλωσε. Αυτή τη μητέρα έχομε ύψιστο χρέος να τιμούμε κι αγαπούμε. Κοινή μητέρα όλων μας είναι η πατρίδα που πρέπει ν’ αγαπούμε και να θυσιαζόμαστε γι αυτήν. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος ´«Ουδέν πατρίδος γλυκύτερον». Δεν υπάρχει πιο ωραίο πιο ευχάριστο, πιο ανώτερο από την πατρίδα. Ο Μ. Βασίλειος ομιλεί σ’ επιστολή του ´«για το δίκαιο της πατρίδας». Σε άλλη επιστολή του, στον Ύπαρχο Μόδεστο γράφει ότι ´αγωνιά για την πατρίδα και τον παρακαλεί να βοηθήσει την ανόρθωσή της».
Η μεγαλύτερη αρετή στους αρχαίους Έλληνες ήταν η αγάπη προς την πατρίδα. Ήταν το ύψιστο χρέος. Κανείς άλλος δεν έχει να επιδείξει τόσες θυσίες και θριάμβους για την πατρίδα (Μαραθώνας, Θερμοπύλες κα.) Υπέρτατο αγαθό για το Σωκράτη ήταν η φιλοπατρία. Πειθαρχία στους νόμους της πατρίδας δίδασκε. Ο δίκαιος Αριστείδης αδικήθηκε από την ηγεσία της πατρίδας του, που τον εξόρισε. Όταν έφευγε ύψωσε τα χέρια του στους ουρανούς και παρακάλεσε τους Θεούς να μην πάθει ποτέ κακό η πατρίδα του. Οι θείες Λειτουργίες μ. Βασιλείου και Ιωάννου Χρυσοστόμου έχουν ευχές υπέρ του Έθνους και του στρατού. Μέτρο της αξίας ενός ανθρώπου είναι πόσο θυσιάζεται για τους άλλους και την πατρίδα.
Μόνο όταν ευημερεί η πατρίδα θα δώσει παιδεία, υγεία, εργασία κι ελευθερία. Η αδιαφορία για τους άλλους και τις ανάγκες τους θεωρείται από την Αγία Γραφή θανάσιμο αμάρτημα και περιφρόνηση του Θεού. Οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι είχαν αποφανθεί: ´με τη συμφωνία κι ομόνοια τα μικρά γίνονται μεγάλα, με την ασυμφωνία τα μεγάλα γίνονται μικρά. Με την αγάπη του επαναστατεί ο άνθρωπος. Εξαφανίζει τα πάθη του και μεταμορφώνεται. Μεταξύ των Θεών της αρχαίας Ελλάδας, ήταν κι η Θεά Ερις, θεά της διχόνοιας. Δυστυχώς ζει και βασιλεύει μέχρι σήμερα με τους εμφύλιους σπαραγμούς. Ο Ησίοδος έλεγε πως παιδιά της Έριδας είναι: ο πόνος, ο λιμός, οι μάχες, ο φόνος, τα ψεύδη και τα άλγη. Κανείς άλλος λαός δεν έχει γνωρίσει τόσο καλά αυτή τη θεά όσο εμείς οι Έλληνες κι όμως την κανακεύομε.
Αυτοί που αγαπούν την πατρίδα τους αγκαλιάζουν τα πάντα μέσα απ’ αυτήν. Ελέγχουν τα πάθη για να μη γίνουν αιτία διχόνοιας που καταστρέφει οικογένειες, γειτονιές, πόλεις και λαούς. Εμείς οι Έλληνες τη γνωρίζομε και καλύτερα γιατί μας έχει καταστρέψει πολλές φορές. Άλωση της Πόλης 1453 και τουρκοκρατία 400 χρόνων. Επανάσταση 1821 κι αλληλοσφαγή. Γενοκτονία Μικρασιατικού και Ποντιακού Ελληνισμού. Εμφύλιος 1946-49. Τραγωδία και προσπάθειες διχοτόμησης της Κύπρου. Αυτός που αγαπά την πατρίδα του έχει το ´γνώθι σ’ αυτόνª κι υποχωρεί στους ανωτέρους του, που μπορούν να προσφέρουν περισσότερα στον τόπο τους. Αρνούνται θέσεις κι αξιώματα οι έντιμοι που δεν τους ανήκουν. Δεν ξεχνούν ποτέ τη σοφία του λαού μας: ´Λυπούμαι κάποιον που δεν έχει κάτι που του αξίζει. Περισσότερο λυπούμαι κάποιον που έχει κάτι χωρίς να του αξίζει. Αυτός που αγαπά την πατρίδα του δεν νοθεύει τα προϊόντα για να θησαυρίζει και να περιφρονούνται τα προϊόντα της πατρίδας του. Αγωνίζεται για την εδραίωση του δημοκρατικού πολιτεύματος γιατί μόνο αυτό εξασφαλίζει πολιτισμό και προσωπική ελευθερία. Νιώθει δε απερίγραπτη χαρά στις εθνικές επιτυχίες στον παγκόσμιο στίβο. ´Η έννοια της πατρίδας με συγκινεί μέχρις υπερβολής. Όταν κέρδισε η Εθνική Μπάσκετ στην Ιαπωνία κι έπαιζαν τον εθνικό ύμνο, σηκώθηκα όρθιος βούρκωσα κι έκλαιγαª (Λεωνίδας Κύρκος, Εφημ. ´ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗª 15.10.2004).
Αυτός που αγαπά την πατρίδα του είναι φιλειρηνικός. Αγαπά και τους άλλους λαούς. Θυσιάζεται όμως όταν κινδυνεύει η πατρίδα του. Είναι υπερήφανος για τους προγόνους, για την ιστορία, την ορθόδοξη πίστη και τα ήθη κι έθιμα, που όταν φεύγει στην αλλοδαπή τα φροντίζει και τα διατηρεί αναλλοίωτα. Αυτοί που αγαπούν την πατρίδα δεν επιβάλλουν δυσβάστακτες φορολογίες, ούτε υπογράφουν συμφωνίες οπλικών συστημάτων, με διπλάσια ποσά από άλλες χώρες, με μίζες σε βάρος του λαού. Δεν υπερτιμολογούν τις υπηρεσίες των εταιρειών, ούτε κάνουν ανατιμήσεις των δημοσίων έργων. Αυτοί που αγαπούν την πατρίδα κι αν δειλιάσουν και πέσουν κάποια στιγμή σηκώνονται και τρέχουν στην πρώτη γραμμή. Πού πάτε φώναζε ο Πλαστήρας στους στρατιώτες του που οπισθοχωρούσαν κι έτρεχαν να σωθούν στη Μ. Ασία. Πού αφήνετε τη Σημαία της πατρίδας; Σάλπισε συγκέντρωση κι εθνικό ύμνο. Οι στρατιώτες γύρισαν κι αυτό το σύνταγμα συγκρατούσε την ορμή των Τούρκων στην οπισθοχώρηση των Ελλήνων. Για να δείξει ο Κεμάλ την Πειθαρχία του στρατεύματός του, ανακοίνωσε σε ομιλία του στο Παρίσι ότι αυτοκτόνησαν στρατηγοί που στάθηκαν ανίκανοι να εξουδετερώσουν το σύνταγμα του Πλαστήρα. Τον Αύγουστο του 2004, έγιναν οι πιο επιτυχείς Ολυμπιακοί αγώνες στην πατρίδα μας. Οι αρνητές του Ελληνισμού με δημοσιεύματα στις ξένες εφημερίδες, διέδιδαν πως οι Έλληνες δεν μπορούν να κάμουν Ολυμπιακούς αγώνες κι έπρεπε να τους δώσουν σε άλλη χώρα. Όχι, απάντησαν οι Έλληνες. Όλα για την πατρίδα ήταν το κήρυγμα παντού. Η πατρίδα συμφιλίωσε τους Έλληνες κι έγινε το θαύμα που κατέληξε τον κόσμο. Υπήρξαν βέβαια κι ατασθαλίες, αλλά το θαύμα έγινε.
Η πατρίδα μας είναι σε κρίση με την Πανδημία. Τα πολιτικά κόμματα δεν κινούνται στα όρια της ευθύνης. Συνέχεια αντιπαραθέσεις, χωρίς πειθαρχία στην πανδημία, Συλλαλητήρια με πρωταγωνιστές τους χούλιγκαν, μπαχαλάκηδες, αντιεξουσιαστές με ξυλοδαρμούς, τραυματισμούς και καταστροφές. Μεγάλη ευθύνη των αρχηγών των πολιτικών κομμάτων, όπως φαίνεται στις συζητήσεις της Βουλής. Ανίκανε κι ανεύθυνε καταγγέλλει ο ένας. Ψεύτη και συκοφάντη ο άλλος. Ο λαός ακολουθεί το παράδειγμά τους. Έτσι γκρεμίζομε το σπίτι μας κι ανοίγομε τους δρόμους στην Τουρκία. Είναι ντροπή μας να επενδύομε στο διχασμό. Αγορές κι επενδυτές μας κλείνουν την πόρτα. Τι πρέπει να γίνει; Στο Μαυροβούνιο, παλιά, η Ορθόδοξη η πίστη επηρέαζε το λαό και τους άρχοντες. Κάποια εποχή κλονίστηκε η οικονομία κι ο λαός πεινούσε. Ο ηγεμόνας Νικόλαος, κάλεσε τους υπουργούς και τους άρχοντες κι αποφάσισαν ομόφωνα. Να μειώσουν τους μισθούς και τα έξοδα. Να καταργήσουν αχρείαστες θέσεις και υπηρεσίες σ’ όλους τους τομείς. Όλοι μαζί ξεκίνησαν κι ο λαός είδε άσπρη μέρα. Αυτή την επανάσταση είναι δύσκολο να κάνομε κι εμείς;
Με όλη μου την αγάπη
Καλή Σαρακοστή και καλό Άγιο Πάσχα