24 Ιουλίου… μια μεγάλη ημερομηνία! Είχε τα γενέθλιά της η μητέρα μου. Μου φαίνεται πολύ περίεργο που το θυμάμαι, αφού στο σπίτι δεν γιορτάσαμε πότε τα γενέθλιά της… ούτε και του πατέρα μου.
Όταν το σκέπτομαι, οι ημερομηνίες γενεθλίων των γονιών μου ήταν κάτι σαν ταμπού. Κι αν θα γινόταν κάποια αναφορά στο γεγονός, γινόταν με μισόλογα, ή με κάποια υπονοούμενα και η αναφορά ολοκληρωνόταν με κάποιο φευγαλέο χαμόγελο και το πράγμα έπαιρνε τέλος, εκεί.
Κάτι σαν εσωτερικό και αναπόφευκτο γεγονός, που με την πάροδο των ετών θύμιζε το αμείλικτο και πολλές φορές όχι ευχάριστο πέρασμα του χρόνου. Με λίγα λόγια, μεγαλώσαμε με την εντύπωση ότι οι γονείς μας απέφευγαν να γιορτάσουν τα γενέθλιά τους, ωσάν να ήθελαν, έτσι, να κρύψουν τα χρόνια τους.
Οικογενειακή παραξενιά, θα σκεφτεί κανείς. Κι όμως, δεν θυμάμαι ποτέ, μα ποτέ, να μου είπε συμμαθητής μου, φίλος ή γνωστός: «Ξέρεις, χθες βράδυ είχαμε γλέντι, ή πάρτυ και γιορτάσαμε τα γενέθλια του πατέρα ή της μητέρας μου».
Παρομοίως, δεν διατηρώ καμία ανάμνηση από γενέθλια κάποιου γείτονα, καθηγητή, γυμνασιάρχη ή άλλου ενήλικα, όντας παιδί… Κατά κάποιον τρόπο, ο εορτασμός των παιδικών γενεθλίων φαινόταν να έχανε την «εορταστική έντασή» του, προϊούσης της ηλικίας. Κάπου εκεί, κατά τα τέλη της σχολικής μας ζωής και της αρχής της φοιτητικής μας πορείας, ο θεσμός του εορτασμού των γενεθλίων άρχιζε να ατονεί…
Αντίθετα, ο εορτασμός της ονομαστικής εορτής έπαιρνε την ανιούσα, με την καθιερωμένη «επίσκεψη» στην οικία του εορτάζοντος, ανήμερα ή την επομένη, με το κλασικό κονιάκ, το φοντάν, τον κουραμπιέ ή το αμυγδαλωτό ή/και το «γλυκό κουταλιού»…
Έτσι, υπήρχε μια εορταστική εκτόνωση στον καθένα μας, με την ευκαιρία του εορτασμού του ενός ή του άλλου Αγίου. Από την άλλη, με τις επαφές μας με γνωστούς από άλλες χώρες και ιδιαίτερα από τη βόρεια Ευρώπη ή την Αμερική, ακούγαμε για εορτασμό των γενεθλίων από ενήλικες, εορτασμό που είχε μεγαλύτερη σημασία και εορταστικό τόνο, όσο μεγαλύτερη ήταν η ηλικία του εορτάζοντα, για να φτάσουμε στο «πάρτυ του παππού», για τα 60, τα 70 ή τα 80 χρόνια του και… εδώ πέφτει και το σχετικό ανέκδοτο: Ο εγγονός λέει, κρυφά, στον παππού: «Παππού, να σου πω πρώτα τα καλά και μετά τα κακά νέα; … άκουσα τον μπαμπά να λέει στη μαμά ότι θα σου κάνουν πάρτυ, στα γενέθλιά σου και θα σου έχουν κορίτσια που θα κάνουν στριπ – τιζ!». –«…και τα κακά νέα;», ρώτησε ο παππούς. Και ο μπόμπιρας απαντά: «…τα κορίτσια θα είναι στην ηλικία σου!!!».
Υποσυνείδητα ή όχι και σίγουρα με καθυστέρηση, εξακρίβωσα το γιατί στις χώρες του νότου γιορτάζουμε την ονομαστική εορτή μας, ενώ στις βόρειες χώρες γιορτάζονται τα γενέθλια… Ο λόγος είναι απλός.
Στην βόρεια Ευρώπη και στην Αμερική, υπάρχουν μεγάλοι πληθυσμοί από προτεστάντες (δηλ. Διαμαρτυρόμενους … Ευαγγελιστές, Λουθηρανούς, Μεθοδιστές, Βαπτιστές, Πρεσβυτεριανούς κ.λπ.) και αυτοί –απλούστατα- δεν έχουν το θεσμό των «Αγίων».
Έτσι, μπορεί κάποιος να ονομάζεται Τζων ή Τζώρτζ ή Λάρρυ (υποκοριστικό του Λώρενς), αλλά αυτό δεν αντιστοιχεί σε κάποιο εορτολόγιο, όπως σ’ εμάς. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη διαφορετική ψυχολογία που έχουν, σχετικά με την αναφορά στην ηλικία τους, οδηγεί στον εορτασμό των γενεθλίων τους…
24 Ιουλίου, 1923… ημερομηνία της υπογραφής της συνθήκης της Λοζάνης, όπου η Τουρκία ανακτά την Ανατολική Θράκη, τα νησιά Ίμβρο και Τένεδο, ενώ παραχωρεί το Δωδεκάνησα στην Ιταλία.
Επίσης ο Πατριάρχης χάνει την ιδιότητα του Εθνάρχη και το Πατριαρχείο τίθεται σε ειδικό νομικό καθεστώς. (Με λίγα λόγια, ο Πατριάρχης είναι «όμηρος» της εκάστοτε τουρκικής ηγεσίας και άρα προσεκτικός στις δηλώσεις και στις ενέργειές του).
24 Ιουλίου… Η Αγιά Σοφιά, μετά από μια περίοδο 86 ετών, που λειτούργησε ως Μουσείο, ξαναγίνεται –όπως έγινε αμέσως μετά την Άλωση- τζαμί!
Στην εναρκτήρια αυτή τελετή, ο Νταγίπ Ερντογάν προσευχήθηκε και απάγγειλε στίχους από το Κοράνι, ενώ μεγάλα πλήθη πιστών μουσουλμάνων, από πολλές χώρες, ως και τη μακρινή Ινδονησία, κατέκλυσαν τους γύρω χώρους και έκαμαν την προσευχή τους πάνω στα ατομικά χαλάκια τους. Η Αγιά Σοφιά, μπορεί να είναι το λίκνο της Ορθοδοξίας, μπορεί να είναι Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, όμως ως εκεί. Τίποτα δεν αλλάζει, τουλάχιστον επί Ερντογάν.
Τόσα χρόνια, τώρα, με τους τέσσερις μιναρέδες της, με τζαμί έμοιαζε και σε τζαμί κατέληξε να ξαναγίνει. Θα μας ικανοποιούσε περισσότερο αν αντί για μουσείο ή τζαμί να γινόταν θέατρο ή ένας συναυλιακός χώρος; Άγνωστο… Οι πένθιμες κωδωνοκρουσίες, το απόγευμα της Παρασκευής και τα «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ…», μόνο τη θλίψη μας για την απώλεια της Πόλης, μας θυμίζουν και το ότι δεν το έχουμε ξεπεράσει.
Δεν λέω… καλός κι άξιος ο Ακάθιστος Ύμνος, αλλά τι ακριβώς ζητούμε από την Υπέρμαχο Στρατηγό; Να τιμωρήσει τον κακό Ερντογάν; … να μεταφέρει την Αγιά Σοφιά κάπου στον ελληνικό χώρο; (πράγμα όχι αδύνατο για τις θεϊκές δυνάμεις)… ή να μας τα φέρει όλα δεξιά; (και τότε τι θα πει το ΚΚΕ;)
24 Ιουλίου… η 46 επέτειος από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, μετά από τα επτά χρόνια Δικτατορίας. Σεμνός, λιτός και απέριττος εορτασμός στο προεδρικό μέγαρο, αν και μόνο ένας προσήλθε με προστατευτική μάσκα.
Δεξίωση με σύντομη ομιλία της Προέδρου της Δημοκρατίας, η οποία –μεταξύ άλλων- για το λυπηρό θέμα της Αγιάς Σοφιάς, έκαμε τη σωστή παρατήρηση: «Προσβολή στην πολιτισμένη ανθρωπότητα η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί»… (να σκεφτούμε, όμως και την αναλογία πολιτισμένη/απολίτιστη ανθρωπότητα)!
Παρόντες οι πολιτικοί αρχηγοί, άλλοι πολιτικοί, στρατιωτικοί, άνθρωποι των γραμμάτων και τεχνών. Πρωτοτυπία: για πρώτη φορά έχουν προσκληθεί υπάλληλοι σούπερ μάρκετ, εργαζόμενοι στην καθαριότητα, υπάλληλοι delivery, νοσηλευτές, οδηγοί ασθενοφόρων, καθώς και πυροσβέστες, δηλ. επαγγελματίες που πρωτοστάτησαν κατά την αντιμετώπιση της πανδημίας. Μπράβο!!!
Μουσική κάλυψη από σύνολο εγχόρδων της ΕΡΤ… Μπουφές λιτός, με σουβλάκι και καπνιστό σολομό… Όμως, διαβάζω και ξαναδιαβάζω το βιογραφικό της εκλεκτής Προέδρου μας και πουθενά δεν αναφέρεται ποιος είναι ο πατέρας της συμπαθέστατης 35χρονης Νιόβης; Μήπως την έφερε ο πελαργός;
24 Ιουλίου, 1980. Πέθανε ο Πήτερ Σέλλερς. Ζήτω ο Ροζ Πάνθηρας!