THE NEW YORKER: 100 ΧΡΟΝΙΑ
THE NEW YORKER AT 100
Σκην.: Μάρσαλ Κάρι
Καθώς το προσωπικό του εβδομαδιαίου νεοϋορκέζικου περιοδικού The New Yorker ετοιμάζεται να εκδώσει το επετειακό τεύχος των 100 χρόνων του, τα μέλη του μαζί με σημαντικές προσωπικότητες που συνδέονται μ’ αυτό ως αναγνώστες ή συνεργάτες, αφηγούνται την ιστορία του.
Ντοκιμαντέρ με θέμα τα 100 χρόνια ζωής του The New Yorker, ενός από τα σημαντικότερα περιοδικά στην ιστορία του Τύπου, το οποίο ξεκίνησε να εκδίδεται το 1925.
Η ταινία δεν αφορά απλώς το ίδιο το περιοδικό. Μέσα απ’ αυτό αναδεικνύει ένα επίπεδο παροιμιώδους επαγγελματισμού και σχολαστικότητας. Τα αποκλειστικά εικονογραφημένα εξώφυλλά του είναι πρωτότυπα, ευφάνταστα και καλαίσθητα, και αντιμετωπίζονται ως αυτόνομα έργα τέχνης. Αγνοώντας παροδικές τάσεις που υποτίθεται ότι υποδεικνύουν ‘τι θέλει το κοινό’, δημοσιεύει μακροσκελή κείμενα δεκάδων χιλιάδων λέξεων, που συνοδεύονται σχεδόν αποκλειστικά από πνευματώδη σκίτσα αντί για φωτογραφίες.
Έχει την ευρυμάθεια και το θάρρος να διατηρεί δικές του ορθογραφικές ιδιομορφίες, τις οποίες κατά καιρούς επανεξετάζει κριτικά. Απασχολεί 29 άτομα μόνο στο τμήμα ελέγχου γεγονότων των άρθρων (fact-checking), τα οποία επανελέγχονται λέξη- λέξη απευθείας από τις πηγές του αρθρογράφου για τυχόν ανακρίβειες ή υπερβολές. Μέρος της διαδικασίας δημοσίευσης αποτελεί η λεγόμενη σύσκεψη κλεισίματος, όπου ο αρθρογράφος κάθεται με τον διευθυντή, έναν επιμελητή κι έναν ελεγκτή και ΄χτενίζουν’ ενδελεχώς το κείμενό του κυριολεκτικά ανά πρόταση, πριν την αποστολή του στο τυπογραφείο.
Οι σελίδες του φιλοξένησαν μερικά από τα σπουδαιότερα κείμενα της σύγχρονης λογοτεχνίας όπως το «In Cold Blood» του Τρούμαν Καπότε το 1965 και το «Brokeback Mountain» της Άννι Πρου το 1997, τα οποία διασκευάστηκαν στις ομώνυμες πολυβραβευμένες κινηματογραφικές ταινίες το 1967 και το 2005 αντιστοίχως. Στα τεύχη του δημοσιεύτηκαν επίσης εξαιρετικά επιδραστικές έρευνες, που έφτασαν να επηρεάσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη και ν’ αλλάξουν κυβερνητικές πολιτικές.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα, το μνημειώδες 30.000 λέξεων «Hiroshima» του Τζον Χέρσι το 1946, το οποίο η διεύθυνση αντί να περικόψει, άπλωσε σ’ ένα ολόκληρο τεύχος, κάνοντας ευρύτερα γνωστές τις ολέθριες συνέπειες των αμερικανικών ατομικών επιθέσεων στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Tο «Letter From a Region in my Mind» του Τζέιμς Μπόλντουιν το 1962 που εξέθετε τον διαχρονικό ρατσισμό στον οποίο είχε θεμελιωθεί το αμερικανικό έθνος από τη γέννησή του και το «Silent Spring» της Ρέιτσελ Κάρσον επίσης το 1962 που ανέδειξε τις βλαβερές επιπτώσεις της αλόγιστης χρήσης παρασιτοκτόνων.
Ένα περιοδικό- θεσμός που για εκατό χρόνια τώρα αποτελεί ορόσημο καθιέρωσης για τους εργαζόμενούς του, αλλά και για φιλόδοξους συγγραφείς, μέσα από μια διεισδυτική, ανάλαφρη, εορταστική προσέγγιση. Η ταινία διατίθεται στο Netflix.
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΣΤΟΥΣ ΤΡΟΠΙΚΟΥΣ
APOCALYPSE IN THE TROPICS
Σκην.: Πέτρα Κόστα
Στις προεδρικές εκλογές της Βραζιλίας το 2018, το τεράστιο κοινό των ευαγγελικών χριστιανών αποτέλεσε τη βασικότερη δεξαμενή ψηφοφόρων, χάρη στην οποία αναδείχθηκε νικητής ο ακροδεξιός Ζαΐρ Μπολσονάρο κι αφού είχε βγάλει από τη μέση τον βασικό πολιτικό του αντίπαλο, Λούλα ντα Σίλβα.
Ένα από τα σημαντικότερα φετινά πολιτικά ντοκιμαντέρ, διαφωτιστικό όχι μόνο για την τρέχουσα πολιτική κατάσταση στη Βραζιλία, αλλά και τους παραλληλισμούς ανάμεσα σε κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες εκεί και στις ΗΠΑ. Η βασικότερη απ’ αυτές, το γενικό φαινόμενο της επιρροής των θρησκόληπτων ευαγγελικών, ενός αμόρφωτου και αφελούς όχλου που άγεται και φέρεται από υποτιθέμενους πάστορες προς όφελος πολιτικών απατεώνων, όπως ο Ντόναλντ Τραμπ κι ο Μπολσονάρο.
Εντοπίζονται όμως κι ομοιότητες με συγκεκριμένα γεγονότα, όπως η απόπειρα δολοφονίας του Μπολσονάρο πριν τις εκλογές του 2018 (ακριβώς όπως θα συνέβαινε έξι χρόνια αργότερα με τον Τραμπ) κι η εξέγερση των οπαδών του, οι οποίοι, μιμούμενοι εκείνους του Τραμπ, κατέλαβαν το κυβερνητικό κτηριακό συγκρότημα κατά την επάνοδο του ντα Σίλβα τον Ιανουάριο του 2023, αρνούμενοι ν’ αποδεχτούν το εκλογικό αποτέλεσμα.
Αξιοσημείωτη επίσης η αμεροληψία της σκηνοθέτριας Πέτρα Κόστα, η οποία δικαίως ξεμπροστιάζει την ανηθικότητα και τη δολιότητα του Μπολσονάρο, χωρίς όμως ν’ αγιοποιεί τον ντα Σίλβα, ο οποίος επίσης αναγκάστηκε να υπαναχωρήσει στη ρητορική της εκστρατείας του, ώστε να προσελκύσει κι αυτός όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μερίδιο από το αναπόφευκτο κοινό των ευαγγελικών. Η ταινία διατίθεται στο Netflix.
ΤΖΕΪ ΚΕΛΙ
JAY KELLY
Σκην.: Νόα Μπόμπακ
Πρωτ.: Τζωρτζ Κλούνι, Άνταμ Σάντλερ, Μπίλι Κράνταπ, Λώρα Ντερν
Σε μια διαδρομή που γίνεται αφορμή για έναν απολογισμό ζωής, ο παγκοσμίου φήμης αμερικανός ηθοποιός Τζέι Κέλι ταξιδεύει στην Ιταλία για να παρακολουθήσει την κόρη του η οποία ταξιδεύει με τους φίλους της και να παρευρεθεί στην απονομή του τιμητικού βραβείου από ένα τοπικό φεστιβάλ.
Κομεντί που αποτελεί μια ευαίσθητη και μελαγχολική προσέγγιση στο φαινόμενο των σταρ, θέμα βέβαια όχι πρωτότυπο, αλλά τουλάχιστον εδώ αποδίδεται πολύπλευρα και τρυφερά, εξετάζοντας το οικογενειακό, προσωπικό και ψυχολογικό τίμημα της διασημότητας, με μια επιπλέον αυτοαναφορική παράμετρο, η οποία συνδέει τη φιλμογραφία του ήρωα Κέλι μ’ εκείνη του ηθοποιού Κλούνι. Παρά τις περιστασιακές αρρυθμίες και τη σχετική κοινοτοπία, οι δεξιοτεχνικά ευάλωτες ερμηνείες και το γλυκόπικρο πιάνο του Νίκολας Μπρίτελ διατηρούν το ενδιαφέρον. Η ταινία διατίθεται στο Netflix.
ΠΕΝΤΕ ΝΥΧΤΕΣ ΣΤΟΥ ΦΡΕΝΤΙ 2
FIVE NIGHTS AT FREDDY’S 2
Σκην.: Έμα Τάμι
Πρωτ.: Τζος Χάτσερσον, Ελίζαμπεθ Λέιλ
Οι ρομποτικές κούκλες στην εγκαταλειμμένη πιτσαρία «Freddy’s» ξαναζωντανεύουν και σκορπούν τον τρόμο σε μια μικρή αμερικανική πόλη.
Ταινία τρόμου που συνεχίζει το πρώτο μέρος του 2023 από την ίδια σκηνοθέτρια και με τους ίδιους πρωταγωνιστές, βασισμένη στο ομώνυμο βίντεο-γκέιμ που κυκλοφόρησε το 2014.
Άτακτα δομημένη, ελάχιστα τρομακτική, ασυνάρτητα στημένη, δυσκολεύεται ν’ αποδείξει την ανάγκη για την ύπαρξή της και ξεχνιέται εύκολα μετά τη βασανιστική της θέαση.
ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ
Σκην.: Χρήστος Κανάκης
Πρωτ.: Λώρης Λοϊζίδης, Γιάννης Μπέζος, Ορέστης Χαλκιάς, Γιούλικα Σκαφιδά
Ένας φιλάργυρος και μισάνθρωπος επιχειρηματίας δέχεται την επίσκεψη τριών πνευμάτων που του αποδεικνύουν πόσο σκληρός κι άδικος είναι με τους ανθρώπους.
Κομεντί εποχής στην οποία ο κύπριος πρωταγωνιστής Λώρης Λοϊζίδης διασκευάζει σεναριακά τη νουβέλα του Τσαρλς Ντίκενς «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» («A Christmas Carol»), που εκδόθηκε το 1843.
Το ταλαντούχο καστ χαραμίζεται σ’ ένα εγχείρημα που σκηνογραφικά κι ενδυματολογικά νομίζει ότι βρίσκεται στο βικτωριανό Λονδίνο, ενώ γεωγραφικά βρίσκεται σε χωριά της Ηπείρου. Το μακιγιάζ άλλοτε είναι εύστοχο (το γήρας του Λυκούργου) κι άλλοτε όχι (τα νύχια του Ορέστη Χαλκιά). Η σκηνοθεσία όταν δεν είναι κοινότοπη, είναι αδέξια (π.χ. τα υποτιθέμενα άπορα παιδιά της χορωδίας είναι ντυμένα και χτενισμένα στην πένα στις πεντακάθαρες ναυτικές στολές τους).
Γενικότερα, η καλή πρόθεση παραμένει ανεπαρκής και το μπάτζετ εν τέλει χαμηλότερο των ειδολογικών απαιτήσεων, με συνέπεια η ταινία να μην καταφέρνει ν’ αποτινάξει τη δευτεροκλασάτη αίσθηση, που την κάνει να μοιάζει περισσότερο με μεγάλου μήκους διαφημιστικό αλυσίδας καταστημάτων παιχνιδιών.