Μια στο καρφί και μια στο πέταλο…

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι εδώ και έξι χρόνια πλέον πρωθυπουργός. Στο διάστημα αυτό είχε καλές και κακές στιγμές, δεν υπάρχει αμφιβολία. Αυτό διέπει και το στίγμα του σε σχέση με την εξωτερική πολιτική και το διεθνές αποτύπωμα της χώρας, που είναι σήμερα οπωσδήποτε ενισχυμένο σε σχέση με την περίοδο που προηγήθηκε. Υπάρχουν όμως οπωσδήποτε και σημεία που προκαλούν προβληματισμό, αν όχι και ανησυχία. Το δυσάρεστο είναι ότι αυτά αυξάνονται και δρουν σωρευτικά τον τελευταίο αρκετό καιρό.

Από τη μία είναι ασφαλώς τα ελληνοτουρκικά που η κυβέρνηση προσπάθησε επί μακρόν να κρύψει κάτω από ένα χαλί καλών προθέσεων και φιλικών δηλώσεων. Φευ, η Τουρκία έχει σταθερά μακρόπνοη στρατηγική που δεν επηρεάζεται από τακτικισμούς και συγκυριακές μεταβολές διαθέσεων.

Έτσι, σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε ποικίλες περιπλοκές και εμπλοκές, από τα θαλάσσια πάρκα ως τα θέματα της ηλεκτρικής διασύνδεσης στην ανατολική Μεσόγειο και από τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα  SAFE μέχρι το Κυπριακό.

Έπειτα, υπάρχουν μια σειρά από θέματα στα οποία η Ελλάδα φαίνεται πολύ συχνά ως μια χώρα που δεν είναι σίγουρη για τη θέση της και αναζητά πώς, πού και πότε να τοποθετηθεί. Οι περιφερειακές συγκρούσεις για παράδειγμα, η σύγκρουση Ρωσίας και Ουκρανίας ή η παρατεταμένη κρίση στη Μέση Ανατολή. Η στάση της χώρας μας δίνει την εντύπωση ότι αφήνει αστερίσκους και υποσημειώσεις, ενώ εμφανίζει και ασυνέχειες και πισωγυρίσματα.

Αντίστοιχα, ακόμα εντονότερο προβληματισμό δικαιολογούν υποθέσεις που ανακύπτουν για ζητήματα μείζονος ελληνικού ενδιαφέροντος, όπως η βία κατά χριστιανικών κοινοτήτων στη Συρία, οι μεταναστευτικές ροές, αλλά και προοπτική του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των εκτάσεων της Μονής Σινά, αλλά και τη διευκρίνιση του λειτουργικού καθεστώτος της ίδιας της μονής.

Πέρα από τις προβληματικές μας σχέσεις με αμφισβητούμενα καθεστώτα, όπως της Λιβύης ή της Συρίας, ανακύπτουν ζητήματα για τις σχέσεις μας με χώρες με τις οποίες μας συνδέουν στρατηγικές σχέσεις, όπως η Αίγυπτος. Όλα αυτά δημιουργούν περιπλοκές με ενίοτε απρόβλεπτες διαστάσεις, καθώς οι διεθνείς σχέσεις είναι μια άκρως δυναμική κατάσταση.

Η εξωτερική πολιτική χρειάζεται συνοχή, συνέπεια και επιμονή στους στόχους. Στην περίπτωση της χώρας μας, δυστυχώς, δεν μπορεί καλά-καλά κάποιος να πει καν αν υπάρχουν στόχοι και πώς επιδιώκουμε να τους πραγματοποιήσουμε. Αντίστοιχα, είναι μάλλον εκτός πραγματικότητας να αναφερόμαστε σε αρχές όπως η συνοχή και η συνέπεια. Κάθε προσεκτικός παρατηρητής έχει την εντύπωση ότι κάθε λίγο η Ελλάδα τρέχει πίσω από τις εξελίξεις.

Το κρίσιμο ερώτημα που πρέπει να απαντήσει πλέον -πρωτίστως στον εαυτό του- ο Κυριάκος Μητσοτάκης ως ο μόνος πραγματικός χειριστής της εξωτερικής πολιτικής, είναι πόσο μας “παίρνει” να συνεχίσουμε έτσι. Αν ο πρωθυπουργός πιστεύει ότι όλα πάνε καλά, κάποιοι δεν τον ενημερώνουν ή δεν τον συμβουλεύουν καλώς. Επειδή δεν πάνε όλα καλά, χρειάζονται περισσότερα και πιο ουσιαστικά πράγματα το επόμενο διάστημα στην εξωτερική πολιτική.

Σε έναν κόσμο που βρίσκεται σε αναστάτωση και όλοι προσπαθούν να δημιουργήσουν τετελεσμένα ή να προκαταλάβουν εξελίξεις, η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να παραμένει απλώς επιβάτης σε ένα όχημα που κινείται χωρίς τη βούλησή της στη συνισταμένη των δυνάμεων. Η διεθνής πολιτική απαιτεί ηγεσία. Το ζήτημα είναι κατά πόσο τη διαθέτουμε.