Σοβαρή επιδείνωση παρουσιάζει τον τελευταίο καιρό η υγεία του διάσημου ηθοποιού Μπρους Γουίλις, ο οποίος πάσχει από μετωποκροταφική άνοια (FTD), μια εκφυλιστική νόσο του εγκεφάλου. Ο 70χρονος δεν μπορεί πλέον να μιλήσει, να διαβάσει ή να περπατήσει, εξαιτίας της ταχείας εξέλιξης της FTD.
Ο Γουίλις αποσύρθηκε από την υποκριτική το 2022, όταν διαγνώστηκε με αφασία, μια πάθηση που επηρεάζει την ικανότητα επικοινωνίας. Στις αρχές του 2023 η οικογένειά του επιβεβαίωσε ότι η κατάστασή του είχε εξελιχθεί σε μετωποκροταφική άνοια, μια πιο σοβαρή νευρολογική διαταραχή που διαβρώνει σταδιακά την ομιλία, τις κινητικές λειτουργίες και τη συμπεριφορά.
Η FTD επηρεάζει τους μετωπιαίους και κροταφικούς λοβούς του εγκεφάλου, περιοχές που είναι υπεύθυνες για τη γλώσσα, την κίνηση και τη συναισθηματική ρύθμιση. Καθώς η νόσος επιδεινώνεται, το άτομο χάνει την ικανότητα επικοινωνίας, αναγνώρισης λέξεων ή εκτέλεσης απλών σωματικών δραστηριοτήτων.
Ο άλλοτε οξυδερκής και δραστήριος ηθοποιός χρειάζεται πλέον 24ωρη φροντίδα. Δεν μπορεί πλέον να συμμετέχει σε συνομιλίες, να περπατήσει χωρίς βοήθεια ή να θυμηθεί το παρελθόν του, ακόμη και την ίδια του την καριέρα στον κινηματογράφο. Η οικογένειά του, που παραμένει κάθε στιγμή στο πλευρό του, έχει ζητήσει ιδιωτικότητα.
Τι είναι η μετωποκροταφική άνοια (FTD)
Η μετωποκροταφική άνοια (Frontotemporal Dementia – FTD) εμφανίζεται συνήθως μεταξύ 45-64 ετών και συχνά γίνεται λάθος διάγνωση, είτε ως ψυχιατρική διαταραχή είτε ως νόσος Αλτσχάιμερ.
Σε αντίθεση με τη νόσο Αλτσχάιμερ, η οποία ξεκινά με απώλεια μνήμης, η FTD αρχίζει με εμφανείς αλλαγές στην προσωπικότητα, τη συμπεριφορά ή τις γλωσσικές δεξιότητες.
Πρώιμα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν δυσκολία εύρεσης των κατάλληλων λέξεων, μεταβολές στη διάθεση ή παρορμητική και κοινωνικά ακατάλληλη συμπεριφορά. Καθώς η πάθηση εξελίσσεται, το άτομο μπορεί να χάσει την ικανότητα να μιλά, να διαβάζει ή να γράφει.
Η μυϊκή λειτουργία επιδεινώνεται επίσης, καθιστώντας δύσκολες ακόμα και τις βασικές κινήσεις ή την κατάποση. Στα προχωρημένα στάδια, οι ασθενείς χρειάζονται συνεχή, 24ωρη φροντίδα.
Η διάγνωση του Μπρους Γουίλις έφερε παγκόσμια προσοχή σε αυτή τη λιγότερο γνωστή μορφή άνοιας. Οι ειδικοί τονίζουν τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης, της λογοθεραπείας και φυσιοθεραπείας, καθώς και της συναισθηματικής υποστήριξης για τη διαχείριση της εξέλιξης της νόσου.
Σύμφωνα με την Κλινική Mayo, η FTD εμφανίζεται όταν μέρη των μετωπιαίων και κροταφικών λοβών του εγκεφάλου συρρικνώνονται, μια διαδικασία γνωστή ως ατροφία. Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου που επηρεάζεται περισσότερο. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν συναισθηματική αποστασιοποίηση, παρορμητικότητα ή κοινωνικά ακατάλληλη συμπεριφορά, ενώ άλλοι δυσκολεύονται να σχηματίσουν συνεκτικές προτάσεις ή χάνουν πλήρως την ικανότητα ομιλίας.
Η FTD αντιστοιχεί περίπου στο 10% με 20% όλων των περιπτώσεων άνοιας και συχνά δεν αναγνωρίζεται έγκαιρα λόγω της πρώιμης εμφάνισης και των άτυπων συμπτωμάτων της.