H πιο πολύνεκρη θυσία κατά τη διάρκεια του 1866-1869 στην Κρήτη, μετά το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου, ήταν μάχη της 8ης Δεκεμβρίου του 1868 στην θέση ” Τραχήλας” Κισσού – Κεντροχωρίου Αγίου Βασιλείου στο Ρέθυμνο.
Η συγκεκριμένη μάχη στην οποία συμμετείχαν Μανιάτες αγωνιστές, έκλεισε οριστικά τον Αγώνα των Κρητικών για την απελευθέρωσή τους από τους Οθωμανούς.
Τελέστηκε χθες Θεία Λειτουργία και ιερό μνημόσυνο επί του μνημείου των αγωνιστών, στην Ιερά Μονή του Αγίου Πνεύματος του τοπικού διαμερίσματος Κισσού του δήμου Αγίου Βασιλείου, με τρισάγιο.
Oι αγωνιστές τιμήθηκαν χθες – κι όπως τονίστηκε στην τελετή, «ήρθαν στην Κρήτη να προσφέρουν το αίμα τους για την λευτεριά, αν και δεν είχαν καμία υποχρέωση…
Άκουσαν μόνο την φωνή της καρδιάς τους, υπακούοντας στο καθήκον, αφήνοντας τις οικογένειες τους και ήρθαν να σταθούν δίπλα μας στις πιο δύσκολες για την Κρήτη στιγμές. Να πάρουν μέρος σε φονικές μάχες με δύναμη και λεβεντιά. Έπεσαν ηρωικά στο πεδίο της Τιμής».
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους μεταξύ άλλων, ο δήμαρχος Ανατολικής Μάνης, Πέτρος Ανδρέας και εκπρόσωποι από τον ιστορικό σύλλογο Μανιατών.