Μια έκδοση με ιδιαίτερη συναισθηματική αξία μας παραδίδει η Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη. Πρόκειται για το περιοδικό Παλίμψηστον (αρ. 42) που συμπλήρωσε τα 40 χρόνια του (1985-2025), έχοντας καθιερωθεί από το πρώτο του κιόλας τεύχος ως ένα από τα σημαντικότερα περιοδικά Λόγου στην Ελλάδα.
Το περιοδικό ιδρύθηκε το 1985 από τον εμπνευσμένο έφορο της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης Νίκο Γιανναδάκη (1946 -1998).
Το πρώτο τεύχος βγήκε τον Δεκέμβριο του 1985 με πρόλογο του τότε δημάρχου Μανόλη Καρέλλη, ενώ ο Νίκος Γιανναδάκης δημοσιεύσε το κείμενο με τίτλο «Η “αδικία“ και το “χρεών“, μια μελέτη στην αναξιμάνδρεια φιλοσοφική σκέψη» (από τη διδακτορική του διατριβή στο Παρίσι).
Μάλιστα τα πρώτα 7 τεύχη (1 έως 6/7, 1985-1988) επιμελήθηκε ο ίδιος ο Ν. Γιανναδάκης, με τη βοήθεια του Μενέλαου Γ. Παρλαμά ενώ από το τεύχος 8, το 1989 ανέλαβε Συντακτική Επιτροπή.
Μία ομάδα φωτισμένων λογίων
«Με ιδιαίτερη συγκίνηση αλλά και χαρά -τονίζει μιλώντας στην «Π» ο τέως διευθυντής της Βιβλιοθήκης κ. Δημήτρης Σάββας- καμαρώνουμε αφενός και υποδεχόμαστε το 42ο τεύχος του περοδικού «Παλίμψηστον», μία ετήσια έκδοση της αγαπημένης μας Βικελαίας Βιβλιοθήκης. Σαράντα χρόνια Παλίμψηστον, από το 1985 ίσως και το 2025.
Εκείνη η αρμονική συνεργασία, μίας ομάδας φωτισμένων λογίων με κοινά οράματα και αρετές που σπανίζουν, με πρακτικό μυαλό έφεραν στο φως την προαναφερόμενη έκδοση. Μία υπόκλιση από εμάς τους νεότερους σ’ εκείνους! Τον αείμνηστο έφορό μας Νίκο Χ. Γιανναδάκη, τον κύριο Μενέλαο Παρλαμά, τον Ζήσιμο Λορετζάτο, τον Στυλιανό Αλεξάκη, την κυρία Γεωργία Ορφανού, τον Θεοχάρη Δετοράκη, τον Νικόλαο Παναγιωτάκη, τον Γρηγόρη Σηφάκη και τους άλλους.
Κείμενα, μελέτες από την κλασική φιλολογία, από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και τη βυζαντινή φιλολογία, από τη νεοελληνική γλώσσα, κείμενα για την ιστορία της Κρήτης και την Κρητολογία. Όλα αυτά σ’ ένα περιοδικό που εκτός αυτών, σπουδαία θέση έχουν σπουδαίες μορφές των Γραμμάτων και της πνευματικής ζωής. Σ’ ένα περιοδικό που ο χαρακτήρας του είναι συνειδητά ανθρωπιστικός».
Ανήσυχοι για το μέλλον
Ο κ. Σάββας δηλώνει ανήσυχος για το μέλλον της Βιβλιοθήκης και υπογραμμίζει:
«Εμείς οι νεότεροι νιώθουμε όλο το βάρος αυτών των εξελίξεων. Δεν ξέρω αν πετύχαμε και αν καταφέραμε να σηκώσουμε αυτό το φορτίο που παραλάβαμε. Δεν γνωρίζω αν η συνεργασία μας με φωτισμένους ανθρώπους είχε τη δέουσα επιτυχία.
Δεν ξέρω αν ανταποκριθήκαμε στους σεβαστούς μας αναγνώστες. Παρόλα αυτά η φετινή έκδοση συμπλήρωσης σαράντα χρόνων μάς κάνει ιδιαίτερα υπερήφανους. Παράλληλα όμως και πολλαπλά προβληματισμένους, ανήσυχους και αβέβαιους για το μέλλον της αγαπημένης μας Βικελαίας, μιας Βικελαίας των πέντε (5) υπαλλήλων.
Πού πάμε; Πού βαδίζομε; Τι λένε οι αρμόδιοι; Η Δημοτική μας Αρχή, οι πνευματικοί φορείς της πόλης μας; Τι περιμένουν; Τα φώτα, οι γιρλάντες και τα λαμπιόνια εκπέμπουν πρόσκαιρα και παροδικό φωτισμό σε αντίθεση μ’ αυτόν της Βικελαίας Βιβλιοθήκης».
«Ελπίζουμε ο Νίκος, με τη συντροφιά του, να είναι περήφανος»
«Ακολουθήσαμε -και ίσως να τα καταφέραμε- τον δρόμο που χάραξε ο δημιουργός του. Δρόμος φωτεινός, με ήθος, πίστη και πολλή δουλειά. Συνεργαστήκαμε με υπέροχους ανθρώπους, επιστήμονες, διανοούμενους και όχι μόνο. Οι επιτροπές που κατά καιρούς ορίστηκαν εργάστηκαν με επιμονή, φροντίδα και με πολλή αγάπη, έχοντας όλοι το ίδιο όραμα.
Δεν πρέπει να ξεχάσουμε τους σταθερούς αναγνώστες του· τους ευχαριστούμε από καρδιάς. Είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτό το ταξίδι των 40 χρόνων.
Ελπίζουμε ο Νίκος, με τη συντροφιά του, να είναι περήφανος και να χαμογελά από ‘κει ψηλά απ’ όπου μας βλέπει», αναφέρει η Συντακτική Επιτροπή η οποία απαρτίζεται από τους Βασίλειο Βερτουδάκη, Ιωάννη Δημητρακάκη και Δημήτρη Πολυχρονάκη.
Τυπογραφική επιμέλεια Σοφία Γιανναδάκη.
Περιεχόμενα
Κώστας Ανδρουλιδάκης, Ο Λόγιος Ερμής της Κρήτης. Πανελλήνιος, ευρωπαϊκός και οικουμενικός, Γιώργος Βαρθαλίτης, Η κοινότητα του Παλιμψήστου,
Φίλιππος Γιανναδάκης, Μ’ ένα δαφνόφυλλο στα δόντια
Σωτήρης Γουνελάς, Παλίμψηστον, 40 χρόνια πνευματικού μόχθου
Δημήτρης Δασκαλόπουλος, 40 χρόνια Παλίμψηστον,
Στέφανος Κακλαμάνης, Τετρακόσιες δραχμές… για σαράντα χρόνια συνέπειας και προσφοράς,
Λάμπης Καψετάκης, Ολόγυρα στη «Βικελαία»,
Τασούλα Μ. Μαρκομιχελάκη, Το δικό μου Παλίμψηστον στου κύκλου τα γυρίσματα,
Γιάννης Κ. Μαυρομάτης, Παλίμψηστον. Ενθυμήσεις,
Δημήτρης Μαυρόπουλος, Ένα ταξίδι στο Παλίμψηστον,
Δημήτρης Σάββας, Παλίμψηστον,
Κωστής Σχιζάκης, Τρεις εικόνες, ενθύμια μνήμης του Παλιμψήστου,
Κώστας Γ. Τσικνάκης, Για το περιοδικό Παλίμψηστον και τον πρώτο διευθυντή του.
Μιχαήλ Πασχάλης, Η εξορία του Μιχαήλ Μάρουλλου Ταρχανιώτη: μεταφυσική αλληγορία ή έκφανση ρωμαϊκής πολιτισμικής μνήμης;
Γεώργιος Γουσγουριώτης, Λογοπαίγνια με κύρια ονόματα σε επιστολογραφικές συλλογές της Μεσοβυζαντινής και Υστεροβυζαντινής Περιόδου (12ος– 15ος αι.) (ΙΙ),
Γιάννης Ξούριας, Ένα έργο υπό (διαρκή) κατασκευή. Για τον Παπατρέχα του Κοραή,
Κωνσταντίνος Γαρίτσης, Ο σκηνοθετημένος λόγος του έρωτα. Ένας επιτελεστικός διάλογος του Νίκου Καζαντζάκη με τη Μουντίτα,
Στέλλα Εμμ. Πιθαρούλιου, Οι γυναικείοι χαρακτήρες στην Οδύσσεια του Νίκου Καζαντζάκη,
Ζωή Αγγελή, Εξιστορώντας τα πάθη της μνήμης: ο Πωλ Ρικέρ για τις χρήσεις και τις καταχρήσεις της μνήμης.