Ο Αμπντουλραζάκ Γκούρνα είναι ο συγγραφέας που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2021. Όπως ανακοίνωσε η Σουηδική Ακαδημία, ο συγγραφέας από τη Ζανζιβάρη τιμήθηκε για «την ασυμβίβαστη και με ενσυναίσθηση γραφή του για τα αποτελέσματα της αποικιοκρατίας και τη μοίρα προσφύγων που βρέθηκαν μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών και ηπείρων».
Ο Αμπντουλραζάκ Γκούρνα γεννήθηκε το 1948 και μεγάλωσε στο νησί της Ζανζιβάρης, αλλά έφτασε στην Αγγλία ως πρόσφυγας στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Μέχρι την πρόσφατη συνταξιοδότησή του, ήταν καθηγητής Αγγλικής και Μεταποικιακής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Κεντ στο Καντέρμπερι.
Ο Αμπντουλραζάκ Γκούρνα έχει δημοσιεύσει δέκα μυθιστορήματα και μια σειρά διηγημάτων ενώ μεταξύ άλλων είναι ο συγγραφέας των μυθιστορημάτων “Paradise” και “Desertion. Το θέμα των βιωμάτων του πρόσφυγα διατρέχει όλο το έργο του.
Άρχισε να γράφει ως 21χρονος εξόριστος και παρόλο που τα σουαχίλι ήταν η πρώτη του γλώσσα, τα αγγλικά έγιναν το λογοτεχνικό του εργαλείο.
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 10 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (985.000 ευρώ).
Γεννημένος το 1948 στη Ζανζιβάρη, την οποία εγκατέλειψε το 1968 την εποχή των διώξεων της μουσουλμανικής μειονότητας, ο Αμπντουλραζάκ Γκούρνα έχει εκδώσει περίπου δέκα βιβλία από το 1987.
Το έργο του απομακρύνεται «από τις στερεοτυπικές περιγραφές και ανοίγει το βλέμμα μας σε μια πολυπολιτισμική Ανατολική Αφρική που δεν είναι πολύ γνωστή σε διάφορα μέρη του κόσμου», αναφέρει στην ανακοίνωσή της η κριτική επιτροπή του βραβείου.
Πέρυσι, η Αμερικανίδα ποιήτρια Λουίζ Γκλουκ είχε λάβει το πιο περίβλεπτο λογοτεχνικό βραβείο για το «αυστηρής ομορφιά» έργο της.
Φέτος πολλές εικασίες διατυπώθηκαν γύρω από την υπόσχεση της Ακαδημίας να διευρύνει τους γεωγραφικούς ορίζοντές της. Έστω κι αν ο πρόεδρος της Επιτροπής Νόμπελ Άντερς Όλσον είχε φροντίσει να επαναλάβει στις αρχές της εβδομάδα πως «η λογοτεχνική αξία» παραμένει το «απόλυτο και μοναδικό κριτήριο».
Το βραβείο είναι κατά παράδοση πολύ “δυτικό” και από το 2012 και τον Κινέζο Μο Γιαν, μόνο Ευρωπαίοι ή Βορειοαμερικανοί έχουν τιμηθεί με αυτό.
Από τους 117 προηγούμενους βραβευθέντες με Νόμπελ Λογοτεχνίας αφότου ιδρύθηκαν τα βραβεία το 1901, 95, δηλ. πάνω από το 80%, είναι/ήταν Ευρωπαίοι ή Βορειοαμερικανοί.
Συμπεριλαμβανομένου του φετινού νικητή, μέχρι τώρα έχουν βραβευθεί 102 άνδρες και 16 γυναίκες.