Σε μια εμβληματική γυναικεία μορφή, που αφιέρωσε τη ζωή της στα παιδιά, στην τέχνη και στο όραμα ενός ανθρωπινότερου κόσμου είναι αφιερωμένη η νέα περιοδική έκθεση του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης με τίτλο, «ΕΛΛΗ ΑΛΕΞΙΟΥ. Ένας αιώνας, μια ιστορία. Η παιδαγωγός, η συγγραφέας, η αγωνίστρια», που πραγματοποιείται με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης.
Παραγωγή της σταθερής και επιτυχημένης συνεργασίας της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών και της Περιφέρειας Κρήτης, η έκθεση θα εγκαινιαστεί την Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2025, ώρα 7:00μ.μ..
Όπως δήλωσε η Αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού και Ισότητας της Περιφέρειας Κρήτης, Γεωργία Μηλάκη: «Η Περιφέρεια Κρήτης και η Αντιπεριφέρεια Πολιτισμού και Ισότητας τιμούν με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση την έκθεση «Έλλη Αλεξίου. Ένας αιώνας, μια ιστορία. Η παιδαγωγός, η συγγραφέας, η αγωνίστρια», αφιερωμένη σε μια εμβληματική γυναικεία φυσιογνωμία των ελληνικών γραμμάτων. Η Έλλη Αλεξίου υπήρξε μια γυναίκα που υπερέβη τα στερεότυπα της εποχής της, διεκδικώντας με το έργο και τη στάση της τον ουσιαστικό ρόλο της γυναίκας στη δημόσια σφαίρα, στην εκπαίδευση, στη λογοτεχνία και στην κοινωνική δράση. Η ζωή της αποτελεί υπόδειγμα συνέπειας ανάμεσα στη σκέψη και στην πράξη, ανάμεσα στην παιδεία και στην κοινωνική ευθύνη. Η έκθεση αυτή, που γεννήθηκε από τη συνεργασία της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών με την Περιφέρεια Κρήτης, αναδεικνύει τη σημασία των γυναικείων βιογραφιών ως φορέων ιστορικής μνήμης και πολιτισμικής συνέχειας. Μέσα από το παράδειγμα της Έλλης Αλεξίου, αναγνωρίζουμε τη συμβολή των γυναικών στη διαμόρφωση της πνευματικής και κοινωνικής ταυτότητας της σύγχρονης Ελλάδας».
Το περιεχόμενο και ο σχεδιασμός της έκθεσης αξιοποιούν το «Αρχείο Έλλης Αλεξίου», το οποίο απόκειται στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης από το 2023, ως δωρεά των κληρονόμων της. Η έκθεση αναπτύσσεται σπονδυλωτά σε τρία διαφορετικά σημεία του Μουσείου:
- Στο ισόγειο, όπου παρουσιάζεται η βασική πληροφορία για τη ζωή και το έργο της σε συνδυασμό με φωτογραφικό υλικό, βιβλία, χειρόγραφα και προσωπικά της αντικείμενα.
- Στον προθάλαμο του δευτέρου ορόφου, όπου εκτίθενται ζωγραφικά έργα και έπιπλα από το σπίτι της στην Αθήνα.
- Στον προθάλαμο της μόνιμης έκθεσης Νίκου Καζαντζάκη (β’ επίπεδο), όπου παρουσιάζονται τεκμήρια για τη ζωή και το έργο της αδελφής της Έλλης, της Γαλάτειας Αλεξίου-Καζαντζάκη καθώς και του δεύτερου συζύγου της Γαλάτειας, του Μάρκου Αυγέρη.
Η Έλλη Αλεξίου γεννήθηκε το 1894 στο Ηράκλειο Κρήτης, κόρη του εκδότη Στυλιανού Αλεξίου και της Ειρήνης Ζαχαριάδη. Απόφοιτη του Ανώτατου Παρθεναγωγείου Ηρακλείου, της Αρσακείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας, του Institut Supérieur d’Études françaises και της Γερμανικής Σχολής Αθηνών, ακολούθησε από νεαρή ηλικία παιδαγωγική σταδιοδρομία. Ιδρυτικό μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών και μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας από το 1928, συμμετείχε κατά την περίοδο της Κατοχής στην αντίσταση και μετά το τέλος του Εμφυλίου, το 1949, αυτοεξορίστηκε στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Ανέπτυξε πλούσια λογοτεχνική, εκπαιδευτική και πολιτική δράση και έγραψε μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα, παιδικά βιβλία, δοκίμια, βιογραφίες. Πέθανε το 1988.
Στην επίσημη παρουσίαση της έκθεσης θα παραβρεθεί η δωρήτρια της Συλλογής και του «Αρχείου Έλλης Αλεξίου» κυρία Μελίνα Σιδηροπούλου, ανιψιά της συγγραφέως.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως τον Σεπτέμβριο του 2026.