Ο Μανόλης Αναγνωστάκης γεννήθηκε το 1925 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Ιατρική και ειδικεύτηκε ως ακτινολόγος στη Βιέννη (1955-1956). Άσκησε το επάγγελμα του ακτινολόγου στη Θεσσαλονίκη και το 1978 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα.
Για την πολιτική του δράση στο φοιτητικό κίνημα, φυλακίστηκε στο διάστημα 1948-1951, ενώ το 1949 καταδικάστηκε σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο.
Εμφανίστηκε στα γράμματα από το περιοδικό Πειραϊκά Γράμματα (1942) και το φοιτητικό περιοδικό Ξεκίνημα (1944). Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές Εποχές, 1945, Εποχές αρ. 2 1948, εποχές αρ.3 1951, Η συνέχεια 1954, η συνέχεια αρ.2 1956 , τη συλλογή Συνέχεια αριθ.3 1962, την συλλογή Στόχος 1970 και το 1983 το Υ.Γ, ιδιωτική έκδοση εκτος εμπορίου
To 1986 απονεμήθηκε στον Μανόλη Αναγνωστάκη το Κρατικό Βραβείο Ποίησης, ενώ το 1997 ανακηρύχθηκε επίτομος διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης
Ποιητής σπάνιας ακτινοβολίας, επηρέασε όσο λίγοι με το έργο του τη σύγχρονη ποιητική γενιά, γράφει ο Μανόλης Λαμπρίδης το 1956 στην Εφημερίδα των Ποιητών, «Ο βηματισμός της ποίησης του» προσθέτει, «είναι στο ρυθμό των παραληρημάτων, μέσα στο κλίμα υψηλού πυρετού. Είναι το αυθεντικό χρονικό της ψυχικής και πνευματικής τραγωδίας της πιο εκλεκτής, της πιο συνειδητής μερίδας της γενιάς εκείνης, που η εφηβεία της και η πρόωρη άνδρωσή της, συμπίπτουν με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν είναι μόνο σπαραγμός καρδιάς. Είναι και θλίψη πνεύματος».
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης αμφισβήτησε με λόγο αιχμηρό τον όρο ποίηση της ήττας, που αποδόθηκε στη γενιά του, απορρίπτοντας με τρόπο κατηγορηματικό κάθε σκέψη ηττοπάθειας.
Δεν παραδέχομαι την ταμπέλα «ποίηση της ήττας», θα πει ο Μ Αναγνωστάκης, ή όπως αλλιώς αβασάνιστα έχει πολιτογραφηθεί κι έχει σφραγίσει έναν μόνιμο τρόπο κριτικής συμπεριφοράς. Θα προκαλούσα να αντιπαραθέσουμε μια άλλη ποίηση της εποχής, που θα την βαφτίζαμε ποίηση της νίκης ή αλλιώς ποίηση της μη ήττας. Εγώ τέτοια ποίηση δεν βλέπω. Από ιστορική και γραμματολογική άποψη, όλοι οι ποιητές της γενιάς μου, αν ψάξεις κάτω από την επιφάνεια, θα βρεις , ότι άλλος υπαινικτικά άλλος πιο ανοικτά άλλος ενσυνείδητα , εξέφρασαν θέλοντας και μη οδυνηρά βιώματα που υπήρχαν η διαμορφώνονταν άλλα είτε ήταν ακόμα πρόωρά προς γενική παραδοχή, είτε από πολιτική άποψη θεωρούνταν ασύμφορο να ομολογηθούν και που παρερμηνεύτηκαν εσκεμμένα η μη από καλή πιστή, η από στυγνή σκοπιμότητα, σαν μορφές ηττοπάθειας, έλλειψης πίστης συμβιβασμών και αντιδραστικότητας ακόμα.
Το Νοέμβριο του 2000 σε αφιέρωμα του περιοδικού Νέο επίπεδο στον Μανόλη Αναγνωστάκη, ο δημοσιογράφος και ποιητής Γιάννης Πλαχούρης, γράφει για τον Πολιτικό ποιητή Αναγνωστάκη «Ξαναδιαβάζοντας την ποίηση του κατανόησα γιατί την τέχνη οφείλουμε να την βλέπουμε πάνω και πέρα από την τεχνική της επεξεργασία, χαρακτηρισμούς, φόρμες, ετικέτες. Ο Αναγνωστάκης αντιλαμβάνεται τη ζωή στην εκδήλωση της ως σχέση στο χώρο. Αυτή η σχέση που κορύφωση της αποτελεί η πολιτεία την ονοματίζουμε πολιτική. Η πολιτική ποίηση, δεν είναι εγκεφαλική, αποδεικνύει ο Αναγνωστάκης, αντίθετα σε όσα μας συνήθισαν. Η λογική είναι αποτέλεσμα της αίσθησης. Έτσι μια αντίληψη εκφρασμένη αυθόρμητα, σε ορισμένη στιγμή αποκτά προϋποθέσεις διαχρονικότητας, επειδή αναφέρεται στον άνθρωπο και εκτείνεται σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής του. Μπορεί να είναι ποίηση, χωρίς να εγκαταλειφθεί η πολιτική. Ηχεί, συμβολίζει, δεν κρυσταλλώνεται, κινείται, αισθάνεται, είναι πάντα εδώ, επίκαιρη με τον άνθρωπο και θα ζει όσο ζουν τα προμηθεικά στοιχεία μέσα μας»
Η πνευματική προσωπικότητα του Μανόλη Αναγνωστάκη, όπως και το καίριο ποιητικό του έργο, ωριμάζουν πραγματικά μέσα στην Ελλάδα του Εμφυλίου και στις επόμενες μετεμφυλιακές δεκαετίες.
Η ποίηση του Αναγνωστάκη, επισημαίνει ο ποιητής Νάσος Βαγενάς, είναι εκείνη που καλύτερα από κάθε άλλη αποδίδει την ατμόσφαιρα και το αίσθημα ενός συγκεκριμένου τόπου και μιας συγκεκριμένης εποχής: της Κατοχής και της περιόδου που ακολούθησε τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, με όλα τα τραγικά για την Ελλάδα γεγονότα. Ο Αναγνωστάκης θεωρείται ο πλέον αντιπροσωπευτικός από την ομάδα εκείνη των ποιητών που αποκαλούνται πολιτικοί ή μαρξιστές ή ποιητές της ήττας ή ιδεολογικοί ή κοινωνικοί ποιητές, οι οποίοι καθορίζουν τη μία από τις τρεις κατευθύνσεις της μεταπολεμικής μας ποίησης (οι άλλες δύο είναι η υπαρξιακή και η υπερρεαλίζουσα).
Δεν υπάρχει άλλος Έλληνας ποιητής με τόσο στρατευμένο πολιτικό βίο που να διοχετεύει τόσο λίγα από τα στοιχεία της ιδεολογικής του ταυτότητας στο ποιητικό του έργο. Το φαινόμενο θα πρέπει να οφείλεται στην υψηλή αισθητική συνείδηση του Αναγνωστάκη.