Μια σπουδαία παράσταση ανεβάζει σήμερα στις 9.30 το βράδυ το Θέατρο Κάτω στο ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ. η οποία είναι βασισμένη στο νέο βιβλίο της Στέλλας Χαιρέτη, με τίτλο «ο Λοιμός της Αθήνας μια σπουδή στο Θουκυδίδη».
Η συγγραφέας του βιβλίου με εφαλτήριο την σύγχρονη πανδημία επιμελήθηκε τη μετάφραση και τη θεατρική διασκευή αποσπασμάτων από το έργο του Θουκυδίδη μαζί με στίχους που περιγράφουν τον λοιμό της Θήβας από τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή. Ουσιαστικά η παράσταση, επιχειρεί να ανασυστήσει την εποχή του Πελοποννησιακού πολέμου μέσα από τέσσερα σημεία της Ιστορίας του Θουκυδίδη και ένα απόσπασμα από τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή και φιλοδοξεί να συνομιλήσει με το σήμερα και με τις τρέχουσες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες.
Η συγγραφέας του βιβλίου Στέλλα Χαιρέτη μιλά στην «Π» για το νέο της έργο, και όπως τονίζει, «το Μάρτη του 2020 ξεκίνησα μια σπουδή στον Θουκυδίδη παίρνοντας αφορμή από την περιγραφή του λοιμού που ξεσπά στην Αθήνα στο τέλος του πρώτου έτους του Πελοποννησιακού πολέμου, και συγκεκριμένα τον Μάρτιο του 430 π.Χ.
Αναζητώντας κοινά σημεία με τη σύγχρονή μας πανδημία ανάτρεξα στο αρχαίο κείμενο, προσανατολιζόμενη περισσότερο σε ενδείξεις για την καθημερινή, αλλά και καλλιτεχνική ζωή, μιας πόλης που βρίσκεται και σε εμπόλεμη κατάσταση και σε κατάσταση πανδημίας. Ο λοιμός της Αθήνας διήρκησε 3 χρόνια κατά τα οποία η καλλιτεχνική ζωή της πόλης συνέχιζε να υπάρχει.
Τον Αύγουστο του 2020 συμμετείχα στο καλλιτεχνικό project «Η Νήσος Κ και η θεωρία του Νότου» της Πινακοθήκης Βιάννου «Σαββας Πετράκης», όπου μαζί με τον Πάνο Ιωαννίδη – Θέατρο Κάτω, παρουσιάσαμε τον λοιμό της Αθήνας χρησιμοποιώντας την ενδιαφέρουσα μετάφραση του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Από τις υπάρχουσες μεταφράσεις επιλέξαμε τη συγκεκριμένη, καθώς το όνομα του Ελευθέριου Βενιζέλου απευθύνεται στην εθνική μας συνείδηση όπως το όνομα του Θουκυδίδη ή του Περικλή. Αναρωτηθήκαμε, όμως, για τη χρήση του επιθέτου «εθνικός», και κυρίως για το πόσο «εθνικό» είναι ένα έργο που κατάφερε να επηρεάσει, ακόμα και 3.000 περίπου χρόνια μετά, το παγκόσμιο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι. Από την αναζήτηση αυτή προέκυψε το παρόν έργο.
Το βιβλίο «Ο λοιμός της Αθήνας» αποτελεί διασκευή τεσσάρων αποσπασμάτων από το έργο του Θουκυδίδη μαζί με σκόρπιους στίχους που περιγράφουν τον λοιμό της Θήβας από τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή. Η ιδέα ήταν τα αποσπάσματα αυτά να αποτελέσουν ένα εκ νέου οργανικό σώμα αναδεικνύοντας ότι η αλαζονεία της εξουσίας σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους αποβαίνει μοιραία για τους πολίτες μιας οργανωμένης κοινωνίας. Τα αποσπάσματα διασκευάστηκαν και αποτελούν ένα αυτόνομο έργο που ακολουθεί, αρκετά ελεύθερα, τη δομή μιας αρχαίας τραγωδίας.
Το θεατρικό αυτό έργο φιλοδοξεί να συνομιλήσει με το σήμερα και με τις τρέχουσες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες. Μια εξουσία αποκομμένη από τις συμμαχικές πόλεις, που μόνο κατ’ ευφημισμό παραμένουν «συμμαχικές», αλαζονική μέσα στην ουτοπία της απόλυτης δύναμής της, εμμένοντας στις επιλογές που η ίδια θεωρεί σοφότερες, αφήνει στο πέρασμά της πολίτες νεκρούς. Ο Περικλής χαρακτηρίζει «άχρηστους» τους πολίτες που δε συμμετέχουν στην πολιτική ζωή της πόλης.
Και έχει απόλυτο δίκιο. Η αδράνεια του πολίτη επιτρέπει όχι μόνο την παρουσία στην πολιτική σκηνή ανάξιων αρχηγών, αλλά γεννά την ανάγκη σωτήρων οι οποίοι ελέω θεού, λόγου ή τεθωρακισμένων, όπως ισχυρίζεται ο Ελύτης, επιβάλλουν τη θέλησή τους ισχυριζόμενοι ότι πρόκειται για τη θέληση του συνόλου.
Ευχαριστώ ιδιαιτέρως όλους τους συντελεστές της παράστασης, τον σκηνοθέτη και ηθοποιούς, Πάνο Ιωαννίδη, Μαρία Μπατή, Στέλιο Αναστασιάδη, Γιάννη Βασιλειάδη, Βαγγέλη Λαγουδιανάκη, Τίτο Λίτινα, Γιάννη Σούλα.
Τους μουσικούς Γιάννη Κατσαρό, τον εντεκάχρονο Άγγελο Ριζογιάννη, Νίκο Παπαδάκη, Παντελή Φιρφιρή, Μαρία Σικιαρίδη για την πρωτότυπη μουσική, τη Μαρία Παπαδάκη, την Ευαγγελία Καμπουράκη, την Ευτυχία Τσουκαλά, τον Γιώργο Ραφαήλ Βελιδάκη και τον Κωνσταντίνο Πάγκαλο. Ξεχωριστά ευχαριστώ την Έλενα Προβατά για την παραχώρηση στοιχείων του έργου της «Μέσα στον χορό ΙΙ» για τις ανάγκες του εξωφύλλου και τον Πάνο Ιωαννίδη, Θέατρο Κάτω, για την εμπιστοσύνη και το βήμα. Ευχαριστώ πάντα τον Εκδότη μου Γιάννη Κομνηνό και το «Ανώνυμο Βιβλίο» για την έκδοση».