Το ημερολόγιο έγραφε 16 Μαρτίου 1888, όταν γεννιόταν ένας από τους σημαντικότερους πεζογράφους της γενιάς του ’30, ο Κοσμάς Πολίτης (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Παρασκευά Ταβελούδη).
Η πρώτη εμφάνιση του Κοσμά Πολίτη στο χώρο της λογοτεχνίας έγινε σε ηλικία 42 ετών με την έκδοση του “Λεμονοδάσους” (1930), που γίνεται δεκτό με ενθουσιασμό από τον κόσμο των γραμμάτων, ενώ ο ίδιος δήλωνε “ερασιτέχνης συγγραφέας”.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Πάτρα έγραψε την “Eroϊca”, που μοιράστηκε το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος, το 1939, από κοινού με τον Μενέλαο Λουντέμη, και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1960 από τον Μιχάλη Κακογιάννη (βραβείο σκηνοθεσίας Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 1961, και συμμετοχή στα Φεστιβάλ Βερολίνου και Λονδίνου). Τιμήθηκε με το Α’ Κρατικό Βραβείο διηγήματος (1960 για την “Κορομηλιά”) και το Α’ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1964 για το “Στου Χατζηφράγκου”).
Στο σύνολο του πεζογραφικού του έργου κυριαρχεί η αγωνιώδης αναζήτηση του απόλυτου ιδεώδους (συχνά τραγική λόγω της επίγνωσης της χιμαιρικής φύσης μιας τέτοιας αναζήτησης), η οποία εκφράζεται άλλοτε μέσω μιας ιδεαλιστικής, αισθητιστικής και κοσμοπολίτικης γραφής, που συνδυάζει ρεαλιστικά στοιχεία με λυρικές εξάρσεις και κινείται στα πλαίσια της μυθοποίησης της ζωής, και άλλοτε με μια πιο άμεση ιδεολογική στροφή προς τα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα της εποχής (εντονότερη στα έργα του μετά την εισχώρησή του στο ΚΚΕ με αφετηρία “Το Γυρί”).
Το τελευταίο εξολοκλήρου σωζόμενο έργο του “Στου Χατζηφράγκου” έχει ως αφορμή τα παιδικά χρόνια του συγγραφέα στη Σμύρνη και κατά κάποιο τρόπο συνοψίζει το σύνολο της δημιουργίας του. Άλλα έργα του είναι: “Εκάτη”, μυθιστόρημα, 1933, “Κωνσταντίνος ο Μέγας”, θεατρικό, 1957, “Μάρκο Πόλο”, πρωτότυπη εργασία πάνω στα ταξίδια του, 1967, αρκετά διηγήματα, το μυθιστόρημα “Τέρμα”, το οποίο έμεινε ημιτελές (α’ εκδ. 1975) και το αφήγημα “Καϊάφας” (α’ εκδ. 1976).